سلام نو _ سرویس گردشگری: غذاهای محلی اردبیل بسیار متنوع هستند و البته بسیار هم متفاوت. شاید اگر از آن دسته افرادی باشید که کمتر به دیار اردبیل سفر کرده باشید حتی نام این غذاها هم برای شما بیگانه باشد. نکتۀ جالب توجه در مورد غذاهای سنتی و محلی شهر اردبیل تعدد آنها است. شاید بتوان ادعا کرد که بالاترین تنوع در میان شهرهای مختلف ایران زمین از حیث انواع و اقسام غذاهای سنتی در اردبیل بزرگ و تماشایی دیده می‌شود.
چند غذای اردبیلی با نام‌های جالب
قیساوا
در اردبیل و به طور کلی شمال غرب کشور، روزهای سرد با خوردن قیساوا آغاز می شود. خرما، کره، گردوی خرد شده و تخم مرغ مواد اولیه این صبحانه خوشمزه هستند. کدبانوی خانه پس از تفت دادن خرما و نرم شدن آن گردو و تخم مرغ را می افزاید و غذایی سرشار از مواد مغذی برای اهالی خانه تهیه می کند.
خینگل
عشایر دشت مغان در استان اردبیل با استفاده از آرد، آب، گوشت چرخ کرده، پیاز، ماست، سیر، رب گوجه فرنگی و نمک و فلفل غذایی لذیذ به نام خینگل می پزند.
آنها با آرد خمیر تهیه می کنند و آن را به قطر دو سه میلی متر باز کرده و به اندازه مربع های کوچک می برند. این خمیرها در هوای آزاد خشک و سپس پخته می شوند. گوشت چرخ کرده و ماست و سیر را نیز به همراه این غذا می خورند.
ساج ایچی
از ترکیب پیاز، کره، ماست ترجیحا ترش و غلیظ، نمک، سیر و گوشت قرمه غذایی اشتها برانگیز و خوشمزه به نام ساج ایچی تهیه می شود که بر سر سفره اردبیلی ها به چشم می خورد.
به هیچ عنوان سیر از این غذا حذف نمی شود چرا که بیشتر طعم آن ناشی از همین ماده است؛ اما می توان به جای گوشت در آن از مرغ استفاده کرد.
یومورتا کوفته سی
یومورتا کوفته سی یا کتلت تخم مرغ، غذایی تشکیل شده از لپه، برنج، تخم مرغ، سبزی شامل تره، گشنیز، جعفری، مرزه و کمی ترخون، پیاز، رب گوجه فرنگی و نمک و فلفل است که در روغن سرخ می شود.
این غذا به دلیل وجود سبزی های مختلف بسیار مفید است و وجود تخم مرغ، آن را به خوراکی سرشار از مواد مغذی تبدیل می کند.
ساج کباب
ساج کباب غذای محلی اردبیل است که در آذریایجان شرقی و غربی نیز طبخ می شود و برخی آن را با نام ساج قورما می شناسند. گوشت گوسفند، پیاز، روغن حیوانی، نان لواش خشک، ماست، سیر و نمک و فلفل مواد تشکیل دهنده این غذا هستند که کدبانوی خانه لذیذترین غذا را با آنها آماده می کند.
ترشی گرما
خانم های اردبیلی خورش ساده ای را در لیست غذاهای خانواده دارند که نامش ترشی گرما است. آنها با پیاز داغ، گوشت، آلوچه، لوبیا چشم بلبلی، زعفران و نمک و فلفل این غذا را آماده می سازند و گاهی با نان و گاهی هم با برنج سرو می کنند.
اسم‌های خاص و غذاهای محلی خاص اردبیل
سوغان سو
سوغان سو از دیگر غذاهایی است که در اردبیل رواج دارد؛ اما بومی آذربایجان شرقی نیز هست. این غذا را با استفاده از تخم مرغ، روغن، رشته، پیاز و آب می پزند و بر سر سفره می آورند.
این غذا در مدت چند دقیقه آماده می شود و آن را مانند آبگوشت مصرف می کنند؛ یعنی اول آب آن را با نان می خورند و بعد نوبت به میل کردن رشته و تخم مرغ می رسد.
چیغیرتما
چیغیرتما انواع مختلفی دارد. اما نوع اردبیلی آن چیزی شبیه به املتی است که مرغ داشته باشد. این غذا هم به همراه نان و هم با برنج سرو می‌شود. ترکیبات آن مرغ، تخم مرغ، گوجه و سیب زمینی است. برای تهیه این غذا مرغ را می‌پزیم. سیب زمینی را سرخ می‌کنیم و بعد از سرخ شدن آنها گوجه را اضافه می‌کنیم. سپس تخم مرغ را در ماهیتابه می‌شکنیم و هم می‌زنیم. پیش از سفت شدن تخم مرغ‌ها، مرغ را نیز به چیغیرتما اضافه می‌کنیم. بعد از سفت شدن تخم مرغ‌ها غذا آماده خوردن است.
یرکوکی خورشی
این غذا جزو خورش‌های محلی اردبیل و تبریز و خطه آذربایجان به شمار می‌رود. ترکیب شیرینی هویج و ترشی آلو طعم ملس دلچسبی برای این خورش ایجاد می‌کند.
البته افرادی که غذاهای شیرین دوست دارند، به یرکوکی خورشی شکر هم اضافه می‌کنند. ذائقه در روش پخت غذاهای سنتی اردبیل نقش مهمی ایفا می‌کند.
دمی یارما
این نوع از غذاهای سنتی اردبیل مورد پسند افرادی است که پلوهای استامبولی طور و خیلی نرم را دوست دارند. یارما در زبان آذری به معنی «بلغور» است. پس دمی یارما هم نشانی از بلغور گندم در ترکیبات خود دارد و جالب‌تر اینکه در این دمی خبری از برنج نیست
باسترما پلو
باسترما پلو از غذاهای سنتی اردبیل است که به نام هیچ شهر دیگری نخورده. پس برای خوردن آن برنامه‌ای برای سفر به اردبیل بچینید. «باسترما» کلمه‌ای ترکی و به معنی «فشرده شده» است. اگر بگویم که در ترکیبات این برنج گوشت مرغ هم وجود دارد، ممکن است به یاد ته چین خودمان بیفتید. این دو غذا شباهت‌هایی دارند، اما مزه‌هایشان متفاوت است.
خشیل
با فرا رسیدن فصول سرد بازار یکی از خوراکی های استان اردبیل نیز داغ می شود. این خوراک که با استفاده از شیره خرما، بلغور گندم، آرد، کره، دارچین و شکر طبخ می شود، در شب یلدا جایگاه خاصی دارد و جزو خوراکی های این شب باستانی به حساب می آید.
خشیل بسیار مغذی است و در حفظ سلامت بدن تاثیر دارد. استفاده از بلغور گندم و شیره خرما بر ارزش غذایی این خوراک افزوده است.
نظر شما