سلام نو _ سرویس گردشگری: در بسیاری از منابع معتبر تاریخی از شهر کاشان به عنوان قدیمی‌ترین شهر جهان یاد شده است. این شهر که زادگاه یکی از قدیمی‌ترین تمدن های جهان است از محبوبیت بسیاری در جهان برخوردار است.
شهر زیبای کاشان مهد تمدن ایرانی است که جاذبه های تاریخی فراوانی دارد. از مهم‌ترین بناهای تاریخی این شهر عمارت های تاریخی آن است.
خانه تاریخی بروجردی ها یکی از قدیمی ترین و زیباترین خانه های تاریخی است که در محله سلطان میراحمد قرار دارد.
معماری خانه بروجردی ها
خانه بروجردی‌ها به‌طور کلی دو طبقه دارد؛ ولی در بخش جنوبی به‌همراه سرداب سه طبقه را شامل می‌شود. زیربنای خانه بروجردی ها هزار متر مربع و مساحت کلی آن ۱۷۰۰ مترمربع است.
بالای تالار اصلی خانه یک سقف گنبدی شکل قرار دارد. همین طراحی و شکل ظاهری خانه بروجردی‌ها سبب شده است تا این بنا با ساختمان‌هایی مقایسه شود که توسط گائودی در بارسلونا ساخته شده‌اند.
مصالح به‌کار رفته در ساخت خانه بروجری‌ها، پنجره‌های رنگارنگ در اتاق‌ها، سالن‌ها و حیاط، نقاشی‌های روی دیوارها و سقف، گچ‌بری‌ها و معماری خارق‌العاده ایرانی روی دیوارها، همه و همه آن را به یک شاهکار معماری بدل کرده‌اند.
مصالح اصلی آن از خشت خام است و تمامی عناصر سازه‌های اصلی بنا (جرزها، دیوارها و پوشش‌ها) از خشت خام با ملاط گل یا گچ یا ترکیب آن‌ها ساخته شده‌اند.
آجر ختایی با اشکال و طرح‌های گوناگون در نماها و ازاره‌ها (قسمت پایینی دیواره‌ها) به کار گرفته شده است و نمای بدنه‌ها نیز از آستر کاهگل همراه با گچبریهای متنوع هستند.
دیوارهای بیرونی و کف پشت بام هم با کاهگل اندود شده‌اند. در بعضی از قسمت‌ها که نیاز به ایجاد پوششی تخت بوده یا در معرض نیروی کششی قرار داشته، در حد محدودی از چوب استفاده شده است.
این چوب‌ها در برخی از قسمت‌ها مانند ستون‌های تزیینی ایوان و سقف‌های تخت راهروهای طرفین ایوان اصلی به کار رفته‌اند.
در ساخت خانه بروجردی ها بیش از ۱۵۰ بنا و هنرمند همکاری کرده‌اند. استاد و معمار معروف قرن ۱۳ هجری، «علی مریم کاشانی» طراح و سازنده اصلی این خانه تاریخی است. خانه طباطبایی ها و تیمچه امین الدوله واقع در بازار میانچال کاشان نیز از دیگر آثار این معمار چیره‌دست محسوب می‌شوند.
تزیین فضای داخلی خانه با نقاشی و حکاکی‌های پیچیده از ویژگی‌های منحصربه‌فرد خانه بروجردی ها به شمار می‌رود که ظاهری مجلل و هویتی ویژه به آن بخشیده است. در گچبریهای خانه بروجردی‌ها به حرفه و کسب و کار صاحب خانه نیز اشاره شده است و نشانه‌هایی از کسب‌وکار تجارت صاحب نظنزی آن وجود دارد.
این نقاشی‌ها و گچ‌بری‌ها زیر نظر بنیان‌گذار اولین مدرسه نقاشی در ایران، یعنی «میرزا ابوالحسن غفاری کاشانی» ملقب به صنیع‌الملک و برادرزاده ایشان «میرزا محمدخان غفاری کاشانی» ملقب به کمال‌الملک به اتمام رسید.
استفاده از گچ به‌عنوان یک ماده ارزان قیمت و درعین حال کاربردی در میان صنعت‌گران و معماران خبره کاشان رواج داشت و این موضوع از تکنیک‌های قدیمی متعلق به دوره قبل از اسلام محسوب می‌شود.
در ساخت خانه بروجردی‌ها و تزیین سقف و دیوارها از گچ، خاک رس نرم، کاه الک کرده و کاهگل اُخری استفاده شده است. در بعضی قسمت‌های خانه که نیاز به پوشش تخت بوده یا در معرض نیروی کششی قرار داشته است نیز از چوب بهره برده‌اند.
بخش زیادی از فضای داخلی خانه بروجردی‌ها پوشیده از آینه و نقاشی‌های برجسته است. آیینه‌کاری‌های داخلی و تزیینات بیرونی خانه بسیار چشم‌نواز هستند و مورد توجه دوست‌داران معماری در سراسر جهان قرار گرفته‌اند.
نقاشی‌های متعدد روغنی و آبرنگ از پادشاهان قاجار و الهام گرفته از سبک روسی و اروپایی در جای‌جای خانه به چشم می‌خورند.
بادگیر خانه بروجردی ها
علاوه بر معماری زیبا و شگفت‌انگیز، خانه بروجردی ها متناسب با شرایط اقلیمی کاشان که منطقه‌ای کویری است طراحی و ساخته شده است. به شکلی که در روزهای گرم تابستان به واسطه بادگیرهایی که در پشت‌بام عمارت قرار داده شده‌اند هوای خنک و مطبوعی به سمت سرداب هدایت می‌شود که باعث می‌شود فضای داخلی عمارت خنک و متعادل گردد.
بادگیرها و گیرنده‌های بادی خانه بروجردی های کاشان ، از آجر ساخته شده‌اند. روی بام خانه، 3 بادگیر به صورت قرینه هلالی به طول 40 متر ساخته شده است (دو بادگیر در بالای سالن اصلی و یکی دیگر در قسمت ورودی).
وظیفه این بادگیرها تهویه هوای اندرونی و خنک‌کردن فضای داخلی خانه است. این بادگیرها یکی از زیباترین و شگفت‌انگیزترین معماری‌های ایرانی محسوب می‌شوند که به نمادی از شهر کویری کاشان مبدل شده‌اند.
بادگیرهای آجری عمارت از بام خانه تا زیرزمین ادامه دارند و به کانال‌هایی که معروف به ناکش هستند متصل شده‌اند. این کانال‌ها در زیرزمین حفر شده‌اند و به آب‌های زیرزمین متصل هستند.
یکی از بی‌نظیرترین بناهای تاریخی ایران که شهرت جهانی دارد در دل منطقه کویری کاشان ساخته شده است.
عمارتی عظیم با معماری بدیع و چشم نواز که قدمت آن به زمان قاجاریه می رسد. بنایی که ساخت آن 18 سال طول کشید و معمارانی چون علی مریمی کاشانی و نقاشانی مانند صنیع‌الملک و کمال‌الملک در ساخت آن نقش داشته اند.
خانه بروجردی های کاشان، نمادی از یک خانه اصیل ایرانی است و یکی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری کاشان به شمار می‌رود. در تمام لحظات بازدید از خانه بروجردی ها، به جزئیات و ظرافت‌های به‌کاررفته شده دقت کنید.
از همان لحظه ورود، متعجب این همه ذوق و خلاقیت هنری می‌شوید و از تماشای شاهکار بی‌نظیر معماران ایرانی لذت خواهید برد.
نظر شما