کلوت شهداد؛ جاذبه‌ای شگفت‌انگیز در کرمان

سلام نو _ سرویس گردشگری: هرچند بخش بزرگی از جاذبه‌های استان کرمان را آثار تاریخی شامل می‌شوند، نمی‌توان به جاذبه‌های طبیعی این استان پهناور بی‌اعتنا بود؛ از جنگل‌های انبوه بافت و رابر گرفته تا ارتفاعات مملو از گل لاله در بردسیر، دره مدیترانه‌ای دلفارد و جنگل‌های کهور. اما کلوت‌های شهداد از شگفتی‌های طبیعی استان کرمان است؛ سازه‌هایی فراموش‌ناشدنی که وقتی از دور به آن‌ها می‌نگرید، شهری باستانی و متروک را یادآور می‌شود.

در سرزمین کلوت‌های شهداد باد نرمی در گوش زمزمه می‌کند و آدمی را به تماشای وقار کویر لوت می‌خواند. اگر هنگام طلوع یا غروب آفتاب در میان کلوت‌ها باشید، محال است جز تحسین این شگفتی عبارتی دیگر به ذهن‌تان خطور کند. آفتاب که رو به غروب می‌گذارد، آرام‌آرام ستاره‌ها پیدا می‌شوند تا پهنه‌ سیاه آسمان را به زیباترین تصویر در دنیا بدل کنند. به هنگام شب می‌توان در آسمان شهر کلوت‌ها غرق شد و دسته‌دسته ستاره چید.

آشنایی با کلوت شهداد

کلوت (با اصطلاح علمی یاردانگ) نام عارضه‌ای طبیعی است که در مناطق خشک دنیا از قبیل ایران، آمریکا، چاد، مصر و پرو درسطح وسیعی گسترش یافته‌ و به برجستگی‌های بین شیارهای u شکل در نواحی بیابانی اطلاق می‌شود. قدمت کلوت‌ها به حدود ۲۰ هزار سال قبل بازمی‌گردد. کلوت‌های بزرگ حاصل فرسایش آبی-بادی و کلوت‌های کوچک تحت‌تاثیر فرسایش بادی شکل گرفته‌اند.

واژه‌ فارسی کلوت از دو بخش «کل» و «لوت» تشکیل می‌شود؛ «کل» به‌معنای شهر و آبادی است و «لوت» به کویر لوت اشاره دارد.

کلوت‌ها در مناطقی ایجاد می‌شوند که باد سرعت کافی برای باد کندگی و سایش داشته باشد. البته در حالت مرطوب، باد تاثیر ناچیزی روی سنگ‌ها دارد؛ اما در حالت خشک، باد از دشت رسی می‌گذرد و با حمل دانه‌های ماسه، سطح دشت را شیار و تشکیل کلوت می‌دهد. سنگ بستر کلوت‌ها در برابر بادهای شنی و ماسه‌ای دچار فرسایش می‌شوند، عناصر سست آن‌ها تحت فشار و تلاطم باد در گذر زمان فرو می‌ریزند و کلوت‌ها آهسته‌آهسته شکل می‌گیرند. طرف رو به باد کلوت‌ها، پرشیب و طرف دیگر آن‌ها کم‌شیب است.

یکی از بهترین فصل های بازدید از کلوت شهداد کرمان، پاییز است. زیرا در پاییز شرایط آب و هوایی برای کویرنوردی بسیار مساعد است. فصل بهار هم می تواند زمان خوبی برای این کار باشد.

داروهای عمومی، آب آشامیدنی، لباس گرم، میان وعده، کفش پیاده روی، کلاه آفتابگیر، کیسه زباله، پاوربانک، کمک های اولیه، کوله پشتی، لباس خنک و نخی، عینک آفتابی، کرم ضدآفتاب، کارت شناسایی، دمپایی و صندل، کفش اضافه، وعده های غذایی، چادر مسافرتی، زیرانداز، پتو، کیسه خواب، لوازم خواب.

همانطور که گفتیم، در کلوت شهداد کرمان تفریحات مهیج زیادی وجود دارند. اگر اهل ماجراجویی و هیجان هستید از کمپ های کلوت شهداد یک ماشین اجاره کنید و در میان کلوت ها به سافاری و آفرود بپردازید. اگر به رانندگی در کویر و آفرود آشنایی ندارید، ماشین همراه با راننده اجاره کنید. برای ۲ تا ۳ ساعت سافاری هزینه ای حدود ۴۰۰ هزار تومان بابت اجاره ماشین پرداخت خواهید کرد.

گردشگری به تنهایی در این کلوت برای افراد تازه وارد ممکن است خطرناک باشد. به همین دلیل ضروری است که حتما با تور یا گروه های حرفه ای به این سفر بروید. این کویر به سه بخش سبز، نارنجی و قرمز تقسیم شده و افرادی که تازه وارد باشند و راهنمای حرفه ای همراه خود نداشته باشند، اجازه ورود به بخش نارنجی و قرمز را نخواهند داشت.

اجازه ورود به این بخش ها تنها با مجوزهایی که به راهنماهای حرفه ای داده می شود امکان پذیر است.

ویژگی‌های درجه یک کلوت شهداد

این کلوت به شهر ارواح شناخته می شود و دلیل اصلی آن هم منظره کلوت از دور دست است. هنگامی که از دور به این کلوت نگاه می کنید، منظره آن مانند شهری پر از ساختمان های بلند دیده می شود. اما در واقع این شهر خالی از سکنه بوده و می تواند حتی در مواقعی بسیار ترسناک به نظر برسد. یکی دیگر از دلایلی که کلوت شهداد را شهر ارواح می نامند، اجتماع انسانی است که در دوران باستان در این منطقه زندگی می کردند و اکنون از آن ها تنها وسایلشان به جای مانده است. افسانه های شهر لوت و القابی که به این کلوت داده اند، باعث می شود تا این منطقه در کنار زیبایی، یکی از ترسناک ترین جاذبه های طبیعی کشور هم محسوب شود.

پوشش گیاهی منطقه کلوت شهداد در ابتدا با بوته های گز شروع شده و سپس هر چه به جلوتر پیش بروید به بوته های پراکنده استراگال می رسد. اما هر چه به منطقه اصلی نزدیک تر شوید، حتی بوته های استراگال هم از دید شما بیرون رفته و این منطقه کاملا خالی از هر گونه پوشش گیاهی می شود. خاک کلوت شهداد مانند خاک بسیاری از آبادی ها بوده و درصد شوری آن با وجود این که بالاست، اما در حدی نیست که جلوی رویش گیاهان را بگیرد.

همچنین در این منطقه شاهد بارش و سیلاب هم در فصل های پاییز و زمستان هستیم که یعنی کمبود آب هم مانع از رویش گیاهان نشده است. تنها دلیل خالی بودن این منطقه از پوشش گیاهی، بادهای سهمگینی است که تمامی بوته ها را با ریشه هایشان از جا کنده و با خود می برد. همین بادها در گذشته باعث فرسایش و به وجود آمدن تدریجی کلوت شهداد شده اند.