سلام نو _ سرویس گردشگری: سرزمین ایران مملو از قلعه‌های تاریخی باشکوه است که هرکدام راوی گوشه‌ای از تاریخ پر فراز و نشیب این مرز و بوم به شمار می‌روند. نارین قلعه جاجرم یکی از این قلعه‌های تماشایی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
نارین قلعه جاجرم کجاست؟
آدرس: استان خراسان شمالی، جاجرم، خیابان ۱۵ خرداد
نارین قلعه جاجرم از جاهای دیدنی استان خراسان شمالی است و در کنار دروازه قدیم جاجرم و جوین و جنب حمام قدیمی شهر در شمال غربی مسجد جامع و در ابتدای خیابان زیارتگاه خواجه مهزیار قرار دارد.
برای دسترسی به نارین قلعه جاجرم از میدان امام خمینی (ره) در مرکز شهر جاجرم، وارد خیابان رجایی شوید. در میانه‌های این خیابان، به‌سمت راست و خیابان پانزده خرداد وارد شوید. ورودی محوطه نارین قلعه در این خیابان نمایان است.
درباره نارین قلعه جاجرم
نارین قلعه یکی از آثار کمترشناخته‌شده شهر جاجرم محسوب می‌شود که به‌واسطه مدیریت ناکارآمد، روی به‌ویرانی نهاده است. این قلعه یکی از قدیمی‌ترین قلعه‌های شمال‌شرق فلات ایران به شمار می‌آید و با قدمتی چندهزارساله، اهمیت زیادی در مطالعه تاریخ طولانی منطقه داشته است.
این اثر از جاهای دیدنی جاجرم است و در تاریخ سوم بهمن ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۵۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
بنا بر برخی منابع، قدمت نارین قلعه جاجرم به پنج‌هزار سال می‌رسد و متعلق به حاکمان محلی این خطه بوده است. سیاحانی که در قرون اخیر از جاجرم عبور کرده‌اند، هر یک از این قلعه توصیف‌هایی ابراز داشته‌اند. این امر از ثباتی همیشگی در این قلعه حکایت دارد.
بی‌شک ساکنان جاجرم در این دوره‌ها به‌دنبال آرامش و امنیتی بوده‌اند که جز در پناه دیوارهای بلند این قلعه فراهم نمی‌آمد. خاور بی‌بی شادلو (خواهر یارمحمدخان سهام‌الدوله، حکمران بجنورد معاصر با ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه قاجار) در سفرنامه خویش شرحی از این قلعه آورده است.
این قلعه در اواخر حکومت محمد شاه و اوایل حکومت ناصرالدین شاه قاجار هنوز سالم بود و مورد استفاده قرار می‌گرفت. در فاصله زمانی حکومت محمد شاه تا سفر «کلنل ییت» به جاجرم، تغییرات زیادی به وجود آمد و نارین قلعه خراب و به تلی از خاک تبدیل شد.
اخیرا شهرداری جاجرم اقدام به ایجاد پارک روی تپه کرده است. با حفاری‌های غیرمجاز اطراف تپه موفق به کشف ظروف و اشیا فراوان عتیقه از دوران قبل از اسلام و بعد از اسلام شده‌اند.
چارلز ادوار ییت در کتاب «سفرنامه خراسان و سیستان» در مورد این قلعه می‌نویسد:
در وسط جاجرم یک تل خاک عظیم به ارتفاع ۲۱ تا ۲۴ متر هست که بقایای ارک شهر قدیمی محسوب می‌شود و به آن نارین قلعه می‌گویند. روی این خاک بقایای دیوارها و برج‌های قدیمی به چشم می‌خورد؛ اما از آن‌ها نمی‌شود به‌شکل و چگونگی آرایش این شهر و استحکامات آن پی برد؛ زیرا بلافاصله در پایین دست آن‌ها و در دل خاک باقی‌مانده‌های دیگری از این دیوارها و برج‌ها قرار گرفته است.
معماری نارین قلعه جاجرم
این تل که ارتفاعش در حدود ۲۵ متر است، بقایای ارگ یا قلعه‌ای قدیمی است که امروزه در بعضی نقاط آن آثاری از بقایای برج و بارو را می‌توان دید.
پلان قلعه که روی تپه‌ای مصنوعی بنا شده بود، بیضی شکل است و در گذشته، دور آن را خندقی فرا گرفته بود. محیط نارین قلعه در حدود ۳۶۰ متر و طول اقطار آن ۱۲۵ و ۱۰۰ متر است.
هنگام بازدید از نارین قلعه، از هل دادن دیواره‌ها و تکیه به آن‌ها خودداری کنید و وارد فضاهای مسقف نشوید.
به‌دلیل نبود نورپردازی در نارین قلعه، بازدید خود را به روشنایی روز محدود کنید.
در برخی ایام، اطراف محوطه نارین قلعه غرفه‌های صنایع دستی و سوغات دایر است.
بازدید از نارین قلعه جاجرم رایگان است.
منبع: کجارو
نظر شما