سلام نو _ سرویس گردشگری: در نزدیکی برازجان، در استان بوشهر، بنایی تاریخی قرار گرفته است که شباهت زیادی با آرامگاه مشهور کوروش کبیر دارد. البته ظرافت کم بنای آن در همان نگاه اول خود را نشان می‌دهد؛ سنگ‌هایی با برش‌ها و حجاری ساده و ابتدایی. این بنای تاریخی که در خلوت دورافتاده دشتی قرار دارد، فردی از دوران هخامنشی را در خود جای داده است. هرچند از هویت فرد مدفون اطلاعات قطعی در دست نیست؛ این بنا را متعلق به یکی از افراد سلطنتی می‌دانند.
معرفی گور دختر
گور دختر از جاهای دیدنی بوشهر به شمار می‌رود و در جلگه برپز قرار دارد. این بنای تاریخی، هرچند با معماری بسیار ابتدایی‌تر، شباهت زیادی به آرامگاه کوروش کبیر دارد. از همین رو اکثر باستان‌شناسان آن را بازمانده دوره هخامنشی می‌دانند.
در سال‌های ۱۳۸۰ و ۱۳۸۲، علی‌اکبر سرفراز بنای گور دختر و جلگه بزپر را مورد بررسی و شناسایی قرار داد و بنای گور دختر را متعلق به شاهان اولیه هخامنشی و کوروش اول پسر چیش‌پش و مقبره بالای آن را مربوط به همسر ایلامی وی یعنی مادر کوروش کبیر شاه ایران می‌داند. البته این تنها یکی از چندین نظر متفاوت درباره فرد مدفون در این ٰآرامگاه است.
با توجه به ارزش تاریخی، گور دختر به شماره ١٨٩٧ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
گور دختر کجاست؟
گور دختر از جاهای دیدنی برازجان به شمار می‌آید و در استان بوشهر، شهرستان دشتستان، دشت میانکوهی پشت پر قرار دارد.
دسترسی به گور دختر
برای دسترسی به گور دختر، ابتدا باید به روستای پشت پر (بز پر) بروید. از برازجان به‌سمت دالکی پیش برانید. پس از عبور از دالکی، در جاده برازجان به شیراز، به پل نمازگاه خواهید رسید. در پایان پل به جاده‌ای فرعی می‌رسید که باید وارد آن شوید. در این مسیر کوهستانی، از روستاهای تنگ درکش و رود فاریاب خواهید گذشت. سپس به شهر تنگ ارم می‌رسید. در فاصله دو کیلومتری جنوب تنگ ارم، جاده فرعی آسفالته‌ای قرار دارد. وارد آن شوید و ادامه دهید تا از روستاهای آقا امیراحمد و کفتارو عبور کنید. پس از گردنه تخته و عبور از سربالایی‌ها، به پشت پر خواهید رسید.
معماری گور دختر
گور دختر بنایی است مستطیل شکل به ارتفاع کلی ۴٫۴۵ متر که بامی شیروانی‌شکل روی آن قرار دارد و در ساخت آن، از تخته سنگ‌های کرم رنگ بزرگ استفاده کرده‌اند.
این بنا روی مصطبه‌ای سنگی بنا شده که زیرسازی اولیه و سکوسازی برای این بنا بوده است. شالوده اصلی آن شامل شفته‌ریزی و شن‌های رودخانه‌ای می‌شود که مصطبه و پایه اصلی و اولیه بنا روی آن ساخته و پرداخته شده است. روی مصطبه سه ردیف سنگ به‌صورت پلکانی ایجاد شده‌اند که به اتاقک اصلی منتهی می‌شود. پایین‌ترین رج که روی زمین است، ۵٫۱۰ متر طول و ۴٫۴۰ متر عرض دارد.
ارتفاع سنگ‌ها که به‌صورت پلکانی روی هم قرار گرفته‌اند، ۳۴ سانتی‌متر است. اتاقک بالایی روی پلکان‌ها ۳٫۴۰ متر ارتفاع، ۲٫۹۵ متر طول و ۲٫۳۰ متر عرض دارد. ضخامت دیوارهای سنگی بنا در حدود ۷۵ سانتی‌متر است. اطاق آرامگاه از درون ۲٫۲۰ متر طول و ۱٫۵۵ متر عرض دارد و ارتفاع آن از کف تا سقف مسطح آن ۲٫۵۰ متر است.
گور دختر به‌طور کامل از ۲۲ قطعه سنگ ساخته شده است که هیچگونه ظرافت‌کاری در آن دیده نمی‌شود و به‌صورت خیلی ابتدایی سنگ‌ها را برش و حجاری کرده‌اند. تمامی سنگ‌های اتاقک آرامگاه به‌وسیله بست‌های فلزی توکار، به‌وسیله بست‌های دم‌چلچله‌ای به یکدیگر متصل شده‌اند. در ساخت این بنا مانند دیگر سازه‌های ساخته‌شده توسط معماران هخامنشی، هیچ ملاتی به‌کار نرفته است.
بر بالای مقبره، قسمتی فرورفتگی شبیه به یک قاب وجود دارد که احتمالا جایگاه قرارگیری کتیبه‌ای مربوط به آن بوده است. در درون اتاقک بنا حوضچه کوچکی وجود دارد.
بنای مشهور به گوردختر آرامگاهی مشابه به آرامگاه کوروش کبیر در مقیاس کوچک است که در ارتفاعات شرقیِ تنگ ارم و در ارتفاع ۱۱۳۰متری سطح دریا در شهرستان دشتستان از توابع استان بوشهر واقع شده است.
تاریخ ساخت این بنا به سده ششم قبل از میلاد به دوران هخامنشیان باز می گردد. گور دختر به تعبیری نسخه اول آرامگاه کوروش است. با توجه به نبود هیچ گونه سنگ نبشته یا سنگ‌نگاره ای بر روی بنای گور دختر، نظریات مختلفی در خصوص انتصاب این بنا به آرامگاه کوروش کوچک (پسر داریوش دوم)، چیش پیش یا کوروش اول (جد کوروش کبیر)، آتوسا (دختر کوروش)، ماندانا (مادر کوروش) و یا خواهر کوروش بزرگ وجود دارد.
بنای گوردختر از ۲۴ قطعه سنگ در ابعاد مختلف و به شکل مکعب مستطیل ساخته شده است. ساختمان زیگوراتی این آرامگاه که بر روی سکوئی سنگی ساخته شده است شامل سه سکوی سنگی پله ای شکل، اتاق تدفین با سقف خَرپشته‌ای و یک ورودی در جهت شمال شرقی می شود. در درون اتاقک بنا حوضچه‌ای کوچک و بر بالای این مقبره یک فرورفتگی شبیه به یک قاب وجود دارد که احتمالاً جایگاه قرارگرفتن یک کتیبه بوده است.
در ساخت این بنا هیچگونه ملاتی به کار نرفته و قطعات سنگی با بست های آهنی به یکدیگر متصل شده اند. در کنار این مقبره بقایای کاخ اردشیر ساسانی دیده می شود. گور دختر در میانه دهه ۱۳۸۰ مورد مرمت قرار گرفت.
نظر شما