سلام نو _ سرویس گردشگری: چاه‌های تلا از یکی از نمونه‌های خلاقانه معماری برای ذخیره آب باران هستند و از جاذبه های گردشگری استان هرمزگان در قشم به شمار می‌روند. قشم در جنوب کشور و تنگه هرمز واقع شده و به‌دلیل طبیعت خاص، بی‌نظیر و متنوع خود لقب جزیره عجایب هفت‌گانه را گرفته است. این جزیره با ۱,۴۳۰ کیلومتر مربع مساحت، بزرگترین جزیره خلیج فارس به شمار می‌رود. قشم موازی با سواحل خلیج فارس، در جهت شمال شرقی به جنوب غربی قرار گرفته و به‌وسیله تنگه کلارنس از هرمزگان جدا شده است. در ادامه به تعدادی از جاذبه‌های نزدیک چاه های تلا می‌پردازیم.
چاه‌های تلا لافت؛ جذاب و تماشایی
چاه‌های تلا لافت همانطور که گفته شد در بندر لافت و پشت قلعه نادری (قلعه تاریخی لافت) واقع شده و از شهر قشم حدود ۶۷ کیلومتر فاصله دارد. برای بازدید از چاه لافت ابتدا باید به روستای لافت بروید. روستای لافت دارای دو بخش «لافت قدیم» و «لافت جدید» است. در مورد نام روستای لافت نیز باید اشاره کرد که معنای اسم این روستا یعنی «مهر و موم شده» و اشاره به بسته بودن راه از قشم به سمت لافت دارد. لافت در دماغه شمالی قشم قرار داشته و از این لحاظ بندر آن در طول تاریخ همواره مورد توجه حاکمان بوده است.
هسته مرکزی روستای لافت حول چاه‌های تلا و در امتداد خط ساحلی ساخته شده است و از گوشه و کنار به دریا و تپه‌های کم ارتفاع می‌رسد. این روستا در شمال غربی قشم و خشکی شمالی جزیره قرار دارد. روستای لافت عمده شهرت خود را مدیون چاه‌های لافت و بندر اصلیش است که جزئی از سایت «ژئوپارک قشم» است.
هر چند که در سایر مناطق قشم از جماه «چاه‌کوه» و «چاکاویر» روستای گوران نمونه‌ای از این چاه‌ها وجود دارد اما شهرت چاه‌های لافت از آن‌ها پیشی گرفته است. زمانی که به روستای لافت رسیدید برای دیدن چاه تلا به سمت مسجد جامع و قلعه تاریخی نادری حرکت کنید. در حد فاصل این دو جاذبه گردشگری قشم و سمت ارتفاعات شرق روستا می‌توانید این ۳۶۶ حلقه چاه با معماری شگفت‌انگیزش را مشاهده کنید.
جالب است بدانید تعداد این چاه‌ها براساس روزهای سال کبیسه، ۳۶۶ مورد است. در طول سالیان مختلف ۲۶۶ مورد از حلقه‌های چاه پر شده و در حال حاضر تنها ۱۰۰ مورد از آن‌ها باقی مانده است. در مورد چاه‌های لافت و اهمیت آن باید اشاره کرد آبادانی روستای لافت بدون وجود چاه‌های تلا ممکن نبود.
چاه‌های تلا و دو برج دیده‌بانی بالایشان در واقع آثار تاریخی و باستانی مربوط به قرن ۱۷ میلادی هستند. برج‌های دیدبانی در بالای چاه‌های تلا برای نگهبانی ساخته شده‌اند و زنان محافظ چاه‌ها بودند. چاه‌های لافت قشم بیش از ۴۰۰ سال قدمت داشته و در سال ۹۷۶ هجری شمسی به دستور حاکم وقت لافت «خواجه کریم» برای کمبود آب، جمع‌آوری آب باران و نجات مردم از کم آبی ساخته شده‌اند.
این چاه‌ها به طرز عجیبی در تخته سنگ حفر شده و با شیبی که دارند، آب باران را از بلندی به سمت چاه جمع‌آوری می‌کنند. در بیرون از این مجموعه و قسمت پشتی روستای لافت نیز چند حلقه چاه وجود دارد که از آب شور آن برای احشام استفاده می‌شود. این یکی از ابداعات بی‌نظیر مردم قشم برای حفظ منابع آب است. برداشت آب از حلقه‌های چاه همچنان ادامه دارد و در سال دو مرتبه این چاه‌ها پاکسازی می‌شوند. عمق هر چاه بین ۲ تا ۶ متر است.
جاذبه‌های دیدنی‌تر در نزدیکی چاه‌های تلا
روستای لافت
لافت روستایی زیبا با ظاهری خاص و منحصربه‌فرد است.
دیدنی‌ترین مناظری که در روستای لافت انتظار مسافران را می‌کشد معماری بی‌نظیر خانه‌ها و بادگیرهای آن است. خانه‌های روستای لافت به‌دلیل وزش مداوم بادهای موسمی به این بادگیرها مجهز شده‌اند. بادگیر دو طرفه و چهار طرفه دو مدل اصلی بادگیرهای لافت هستند و در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده اند.
وظیفه بادگیرها تهویه هوا در نقاط گرمسیر و خنک کردن هوای خانه است. همه بادگیرهای روستای لافت در دو جبهه قرار دارند و از نظر فناوری تهویه هوا در نقاط گرمسیری بی‌نظیر هستند. رنگ سفید نمای خانه‌های لافت از زیبایی‌های این منطقه است.
گشتن در کوچه‌های باریک لافت از دیگر لذت‌های این سفر است. نخلستان‌های سرسبز و شکوهمند لافت، مسجد تاریخی، آب‌انبار گنبدی شکل، گورستان تاریخی و اسکله باستانی نظر گردشگران را به خود جلب می‌کنند. خرما از سوغات لافت به شمار می‌رود.
بندر زیبای لافت با وجود وسعت کم خود به‌عنوان اولین اکو موزه ایران شناخته می‌شود و مناظر طبیعی و تاریخی محشری در دل خود دارد. هنگام سفر به روستای لافت قدم زدن در ساحل ماسه‌ای و تماشای طلوع و غروب خورشید را از دست ندهید.
جنگل های حرا
جنگل‌های حرا جزو مناطق محافظت شده جزیره قشم هستند. این منطقه با درختانی که تا نیمه درون آب شور دریا هستند، محل مناسبی برای رشد انواع مختلف ماهی‌ها، مارها، دوزیستان و خرچنگ‌ها فراهم می‌کند. برای بازدید از جنگل‌های حرا باید با اجاره قایق به منطقه رفت. قایق‌سواری در میان شاخ و برگ‌های درختان مانگرو از تفریحات این سفر است.
قلعه نادری
قلعه نادری در روستای لافت و روی بستر صخره‌ای قرار گرفته است. این صخره نسبت به روستای لافت پنج متر ارتفاع دارد و دارای شیبی از سمت شمال است. بخش جنوبی صخره با شیبی ملایم به قلعه نادری منتهی می‌شود. این قلعه مربعی شکل با ضلع ۳۳ متر است که در چهار گوشه خود چهار برج نیم دایره با قطر سه متر دارد.
تنها راه دسترسی به قلعه نادری در ضلع جنوبی آن است و در دو طرف این درب برج دیدبانی وجود دارد. این بنای تاریخی از سنگ‌های قلوه‌ای، لاشه‌ای، مرجانی و ملات گچ و گل ساخته شده است. محوطه داخل قلعه فضاهای متعددی دارد که به‌دلیل فرسایش و تخریب نمی‌توان در مورد کارکرد آن‌ها به‌خوبی قضاوت کرد. در داخل قلعه چاه آب عمیقی حفر شده است.
نظر شما