پیغام قلعه‌ای دفاعی در آذربایجان‌شرقی

سلام نو - سرویس گردشگری: قلعه پیغام در شهرستان کلیبر از قلعه های مورد استفاده بابک خرمدین در جنگ با اعراب بوده که دستورات نظامی را از این قلعه بوسیله آتش به سایرین اطلاع میدادند. این قلعه دژ دفاعی شهرستان کلیبرکنونی یا بذ قدیمی بوده است. باستان شناسان تاریخ این قلعه را به دوران قبل از اسلام و اشکانیان نسبت داده اند.

این قلعه در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

کوه پیغام دارای پرتگاههایی خطرناک است که در اثر فرسایش و ساییدگی طبیعی به شکل ایوان های بزرگ و کوچک با دیوارهای صخره ای در آمده و با استفاده از این موقعیت طبیعی، بر روی سکو های آن، در صد ردیف، استحکامات مختلفی ساخته شده است. درباره شهرت و وجه تسمیة قلعه چنین آورده اند که این قلعه در دیدرس بیشتر قلعه ها و استحکامات بابک بوده است و چون دستورات نظامی را از این قلعه به وسیله آتش به سایرین خبر می دادند ، به قلعة پیغام معروف شد.

این قلعه بر تمامی راههای ورودی و خروجی شهر تسلط داشته و تنها راه قدیم و جدید از کنار آن می گذرد. همان طور که از اسم این قلعه پیداست وظیفه آن نگهبانی در درب ورودی شهر باستانی بَذ یا کلیبر کنونی بوده است.

شرایط مناسب طبیعی، اقلیمی و منابع آبی کافی در پیرامون این اثراز شاخصه‌ های قلعه پیغام بوده و عموم محوطه‌ ها، تپه‌ ها و سایتهای استقراری این منطقه دارای شرایط طبیعی مناسب بعلت وجود دره‌ها، کوهها و منابع آب جهت اسکان بوده‌اند.

این قلعه در معبر رودخانه «دره رود» قرار دارد. معماری قلعه و سنگ لاشه به کار رفته در آن و نیز سفال‌ های به دست آمده از محل نشان می‌ دهد که این قلعه از استحکامات دوره ‌پیش از اسلام به ویژه اشکانیان بوده است.

مصالح به کار رفته در برج باروها و سیستم نگهداری آب انبار مشابه قلعه بذ و قلعه آوارسین می باشد.

از ساختمانهای قلعه و دیوار آن آثار کمی باقی مانده و حفاران و دزدان آثار باستانی همه چیز را تخریب کرده اند. قلعه پیغام شهرستان کلیبر با قدمت تاریخی پیش از اسلام و دوره های اشکانی و ساسانی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

موقعیت جغرافیایی

دره پیغام در موقعیت جغرافیایی N۳۰۵۸ E۴۷۰۳ در استان آذربایجان شرقی واقع است. دره وسیعی است که از شمال تا جنوب کلیبر گسترده شده و معبر رودخانه پیغام است. قلعه تاریخی پیغام در کناره این دره قرار دارد. دره پیغام در تابستان مورد توجه و استفاده فراوان است. دسترسی مناسب، سبزینگی کشتزارها وگستردگی مراتع و وجود درختان میوه از ویژگی های برجسته این دره زیبا و باصفا است.

سراسر منطقه کلیبر را کوهستان ها و جنگل های تنک و انبوه پوشانیده است. دره پیغام و مناطق حفاظت شده این شهرستان به همراه بناهای تاریخی مانند: قلعه بابک، قلعه پیغام، بقعه ها، قلعه های قدیمی، برج ها، پل ها، تپه های باستانی، مناطق تاریخی و عمارت های قدیمی از جمله ساختمان تاریخی طومانیانس از جاذبه های تاریخی و مکان های دیدنی منطقه به شمار می روند.