سلام نو – سرویس بین الملل: عراق بالاخره بعد از ماهها نخست وزیر جدید به خود دید و مصطفی الکاظمی با اجماع گروههای شیعه، سنی و کرد راهی منطقه سبز شد تا سکان عراق بحرانزده را در دست بگیرد، عراقی که از یک سو زیر سایه تنش ایران و آمریکا است و از سوی دیگر بحرانهای فزاینده اقتصادی دارد. در کنار اینها اختلافات سیاسی، ظهور مجدد داعش و شیوع کرونا نیز مشکلات را دو چندان کرده.
در این وضعیت چطور مصطفی الکاظمی تبدیل به مردی شد که ایران و آمریکا هر دو حضورش بر مسند نخست وزیری را تبریک گفتند و هر دو طرف گامهایی را برای کمک به او برداشتند؟ آیا او توان بالانس برقرار کردن بین ایران و آمریکا را دارد؟ آیا او میتواند در صندلی خود باقی بماند؟
سیدهادی سید افقهی، کارشناس مسائل منطقه در گفتوگو با سلام نو الکاظمی را بیحاشیهتر از دیگر گزینهها دانست و با اشاره به سابقه او گفت: مصطفی الکاظمی تا امروز پست اجرایی نداشته و عضو هیچ گروهی اعم از اسلامگرا یا لیبرال نبوده، اگر چه روابط خوبی با آمریکا دارد. این روابط خوب به خصوص در زمانی که او مسئولیت سازمان اطلاعاتی عراق را بر عهده داشت بیشتر هم شد چون با توجه به جایگاه الکاظمی او با مسئولین امنیتی و سیاسی آمریکایی روابط بسیاری داشت.
او با اشاره به نسبت الکاظمی با ایران افزود: درباره نسبت الکاظمی با ایران مسئله این است که او در رابطه با ترور سردار قاسم سلیمانی مظنون بود. برخی از گروهها از جمله کتائب معتقد بودند مگر میشود چنین اتفاقی بیافتد و رئیس سازمان اطلاعاتی یک کشوری این را نفهمد؟ چرا اجازه پیگیری نداد؟
این کارشناس مسائل منطقه ادامه داد : حالا با توجه به عدم موفقیت دو گزینه قبلی برای کسب کرسی نخست وزیری، قرعه به نام آقای مصطفی الکاظمی افتاد که به جز همین مسئله مظنون بودن در ماجرای سردار سلیمانی حاشیه دیگری ندارد.
سیدافقهی با اشاره به پیامهای نخست وزیر جدید عراق به ایران گفت: الکاظمی نیز در نشست با سران شیعه پارلمان و برخی مسئولان ما پیام رساند که من هیچ مشکلی با جمهوری اسلامی ایران ندارم و حتی در برنامه خود هم اشاره کرد که ما اجازه نخواهیم داد عراق محلی برای تعدی به کشورهای همجوارش باشد که اشاره به نیروهای آمریکایی و ایران داشت.
این کارشناس مسائل منطقه البته با تمام اینها کابینه الکاظمی را شکننده ارزیابی کرد و افزود: این نکته را باید گفت که ایشان دوبار تا مرز استعفا پیش رفت چون برخی از شخصیتهای نظام سابق و حزب بعث در کابینه حضور داشتند که با تهدید جریانهای شیعه مواجه شد. در نهایت در شب اخذ رای به اجماع رسیدند و از 22 وزیرش 15 وزیر رای آوردند که البته همین رای هم چندان بالا نبود و نشان میدهد کابینه آقای الکاظمی بسیار شکننده است.
سیدافقهی درباره توقع ایران از نخست وزیر جدید عراق درباره نیروهای آمریکایی گفت: ایران خواهان خروج نیروی آمریکایی از غرب آسیا است و برای مردم عراق تعیین و تکلیف نکرد و خود مردم عراق و پارلمان این کشور توافقنامه عراق و آمریکا را لغو کردند و آن جا گفته شد که آمریکا باید از عراق خارج شود. بعد هم نیروهای حشد الشعبی سوگند خوردند که آمریکا یا خودش خارج میشود یا مثل 2011 به زور بیرونش میکنیم.
او با اشاره به این که آمریکا کمک چندانی به الکاظمی نخواهد کرد گفت: امروز بحث کرونا و کاهش قیمت نفت به شدت عراق را تهدید میکند به ویژه این که نود درصه بودجه عراق به نفت وابسته است. برخی تصور میکنند چون الکاظمی مورد تایید آمریکا است اجازه میدهد عراق به پول صندوق غذا در برابر نفتش دسترسی داشته باشد، پولی که بیش از 50 میلیارد دلار است، ولی واقعیت این است که آمریکا به این پول طمع دارد و دنبال یک دولت محکم و دموکراتیک در عراق نیست و این کشور را فقط برای مقابله با ایران، حفاظت از اسرائیل و نفت میخواهد.
این کارشناس مسائل منطقه ادامه داد: آمریکا شاید چند میلیارد دلاری برای گذران امور در اختیار الکاظمی قرار دهد ولی بعید است برای کمک به دولت عراق دست به اقدامی جدی بزند.
او تنها راه نخست وزیر جدید عراق را جلب اعتماد مردم دانست و افزود: الکاظمی باید در صد روز اول نشان دهد که در حل مشکلات جدی است و بعد هم فکری به حال برگزاری انتخابات پارلمانی کند. در نتیجه اگر او بتواند در یک سال اول در برابر تظاهرات برنامه ریزی شده و فشارها دوام بیاورد میتواند به راه خود ادامه دهد و دو سال خود را به طور کامل سپری کند.
سید افقهی در تحلیل جایگاه حشد الشعبی پس از درگذشت ابومهدی المهندس گفت: همانطور که بعضی معتقدند آقای قاآنی نمیتواند جای سردار سلیمانی را پرکند همانطور هم معتقدند جانشین ابومهدی نمیتواند جای او را پرکند، با این همه من معتقدم این مسئله منوط به عملکردها است و نمیشود پیش داوری کرد.
او ادامه داد: با ظهور مجدد داعش و واکنش نیروهای حشد الشعبی مشخص شد این نیروها پس از شهادت ابوالمهندس همچنان اقتدار و سرعت عمل خود را دارند. آقای الکاظمی میداند که حشد الشعبی واقعیتی قانونی است و او امروز این قدر مشکل دارد که بعید است دنبال سر به سر گذاشتن با حشد الشعبی باشد.