سلام نو – سرویس بین الملل: از سوریه، افغانستان، ایران و تاجیکستان تا کشورهای آفریقایی به امید یک زندگی بهتر دار و ندارشان را میفروشند و آنچه باقی مانده را روی کول میگذارند و به دنبال رسیدن به جایی مثل هلند، آلمان یا اتریش و پناهندگی در آن پایشان را میگذارند آن ور مرز سرزمین مادری، اما همه چیز به همین سادگی نیست.
این روزها دنیا با پناهجویان مهربان نیست. ایتالیا، جایی که وزیر امور خارجه سابق "پناهجویان جعلی" را محکوم کرده، قایق های آفریقاییها به خصوص پناهجویان لیبیایی از ورود به اسکلهها منع شدهاند و برخی کسانی که به کمک پناهجویان رفتهاند در دادگاه محکوم شدهاند.
به نوشته آتلانتیک، ژاپن در سال 2017 از بین بیش از 19 هزار درخواست پناهندگی که دریافت کرد تنها 20 نفر را پذیرفت. سال بعد هم فقط 42 نفر پذیرش شدند.
این وضعیت درباره کلیت رفتار اتحادیه اروپا هم صدق میکند و این اتحادیه تمام تلاش خود را میکند تا موج پناهجویانی که از خاورمیانه و به خصوص سوریه به سمت اروپا روانه شده است را به هر قیمت ممکن پشت دیوار اتحادیه حفظ کند و حتی برای این کار در سال 2016 با ترکیه قرار داد امضا کرد.
اما چرا این چنین است و چرا کشورهای جهان در برابر ورود پناهندگان مقاومت میکنند، در حالی که کشورهایی مثل ژاپن، آلمان و برخی دیگر از کشورهای اروپایی به این نیروی کار جوان و مستعد نیاز دارند؟
نخست وزیر ژاپن، شینزو آبه، در سال 2014 با اشاره به دلیل ژاپن برای نپذیرفتن پناهندگان هشدار داد که "در کشورهایی که مهاجرت را پذیرفته اند ، اصطکاک زیادی رخ داده است و افراد جدید و بومیان رخدادهای ناخوشایند بسیاری را تجربه کردهاند." برای همین ژاپن به جای کمک به پناهندگان به آژانس پناهندگان سازمان ملل کمک مالی میکند.
اما آیا جهان و به ویژه اروپا میتوان از موج پناهندگانی که به واسطه جنگهای خاورمیانه رخ داده فرار کند و آنان را نادیده بگیرد؟ آنها تا این لحظه به لطف اردوغان و ترکیه چنین کردهاند ولی حالا ترکیه برای تامین منافع خود در سوریه سد خود را از برابر پناهجویان برداشت و آنان را روانه مرز خود با یونان کرده تا اروپا را برای حمایت از خود تحت فشار بگذارد.
رجب طیب اردوغان در موضع گیریهای خود پس از کشته شدن نیروهای ترکیه در سوریه با تاکید بر آنکه ترکیه دیگر نمیتواند موج جدید مهاجرت پناهندگان را کنترل کند، گفت که دولت وی اجازه میدهد که پناهندگان از ترکیه به اروپا سفر کنند.
رئیس جمهور ترکیه با تاکید بر اینکه ترکیه دیگر توان کنترل موج پناهجویان را ندارد گفت: ما آن درها را نمیبندیم، چرا؟ زیرا اتحادیه اروپا باید متعهد به وعدههای خود باشد.
او گفت که روز جمعه ۱۸ هزار پناهنده در مرزهای ترکیه به سمت اروپا جمع شدهاند و این تعداد آنها میتواند به 30 هزار نفر هم برسد. اردوغان صراحتا کمک مالی اروپا را رد کرد و گفت در ازای پذیرش پناهجویان توسط اروپا حاضر است کمک مالی هم بکند. در نهایت شنبه چیزی بیش از 37 هزار پناهجو از ترکیه به سمت اروپا راه افتادند.
یورونیوز با بحرانی توصیف کردن اوضاع در مرز ترکیه و یونان نوشت: گروهی از ساکنان جزیره «لسبوس» یونان تلاش کردند تا از ورود یک قایق حامل مهاجران به این جزیره جلوگیری کنند؛ آنها شعار میدادند: «به ترکیه بازگردید.»
برخی منابع خبری نیز اعلام کردند؛ جزیرهنشینان خشمگین یک مرکز پناهجویان را که تحت اداره سازمان ملل متحد قرار دارد، به آتش کشیدند. یک منبع دولتی یونان نیز اعلام کرد که این کشور از ورود حدود ۱۰ هزار پناهجو از مرزهای ترکیه جلوگیری کرده است.
در فیلمهایی که از مرز یونان مخابره شده مشخص است که پلیس یونان بخشی از پناهندگان را در سرما برهنه کرد و پول و وسائل همراه آنان را ضبط کرده است و با ضربه باتوم و تیر هوایی سعی در فرار دادن آنها دارد.
حسین موسویان، دیپلمات پیشین ایران با انتشار ویدئو از شرایط بد بخشی از پناهجویان ایران در مرز یونان نوشت: «هموطنان مظلومی که بعد از بازشدن مرزهای ترکیه ، به سمت یونان حرکت کردند با رفتار وحشیانه دولت یونان مواجه شدند. این ها برادران و خواهران ما هستند. تا وقتی پاسپورت ایرانی دارند وظیفه دولت ایران است که از آنها دفاع کند.»
به نظر میرسد جنگ سوریه، بحران کرونا و البته دردسرهای بزرگ و درشت دنیا دردها و زخمهای پناهجویان را از چشم همه پنهان کرده است و کسی به فکر آنان نیست و آنها در چشم دولتهای مدعی دمکراسی نه انسان و صاحب کرامت بلکه ابزاری برای معامله و اعمال قدرت هستند، به خصوص برای رئیس جمهور قدرت طلب ترکیه.