سلام نو - سرویس فرهنگ و هنر | مرتضی کوه مسکن : فیلم «درخت گردو» به نویسندگی و کارگردانی محمد حسین مهدویان و تهیه کنندگی سید مصطفی احمدی، دومین فیلمی بود که در روز سوم سی و هشتمین جشنواره ملی فیلم فجر برای اهالی رسانه و هنرمندان در پردیس سینما گالری ملت بر روی پرده رفت.
محمد حسسن مهدویان در پنجمین اثر سینمایی اش به حضور راوی در فیلمش روی آورده است، روشی که شاید امروز خیلی از فیلمسازان آن را نپسندند، اما وی توانسته علی‌رغم بسیار از کمبودهای فیلمش از آن بهره بگیرد و و راویِ داستان، «هما» معلم روستا با بازی مینا ساداتی است.
محمدحسین مهدویان برای اثر جدید خود ساختاری متفاوت برای فیلمبرداری در نظر گرفته است، او برای فیلمبرداری این فیلم از سه فرمت فیلمبرداری هم زمان استفاده کرده است و از آنجایی که داستان فیلم در سه دهه مختلف روایت می‌شود، مهدویان برای دهه ۶۰ از فیلم برداری با فرمت ۱۶ میلیمتری در دهه ۸۰ با استفاده از فرمت ۳۵ میلیمتری و برای دهه ۹۰ از دوربین دیجیتال بهره گرفته است! اتفاقی که تاکنون در سینمای ایران رخ نداده است، البته که عالیجناب کیارستمی در فیلم طعم گیلاس همچنین تمهیدی را تا حدی اجرا کرده بود.
بیشتر بخوانید :
بررسی فیلم «درخت گردو» / فیلمی در خصوص بمباران شیمیایی سردشت
فیلمبرداری فیلم « درخت گردو» به روش ۱۶ میلیمتری و قاب کم‌عرض با فیلتری به رنگ کاهی، قاب‌های سال ۶۶ را شبیه به عکس‌های و فیلم ها تاریخی آن دوره کرده است و کارگردان در نیمه ابتدایی فیلم با کمک از نریشن و لرزش دوربین ساختاری مستندگونه به فیلم می دهد.
فیلم در نیمه ابتدایی خود پر از میزانسن‌های شلوغ و دشوار است که نظیر آن را در آثار قبلی مهدویان هم دیده بودیم، اما این بار جلوه های ویژه برای ساخت این میزانسن دقیق و دشوار خیلی به کمک محمد حسین مهدویان آمده است.
سکانس پایانی فیلم حرف های تلخی برای مسئولین و مراکز حقوق بشری دارد، محمد حسین مهدویان در سکانس های پایانی فیلم با نمایش قادر مولان پور در دادگاه لاهه که برای جبران خسارت تشکیل شده است به حضور قادر در این دادگاه اشاره کرده است که در این حادثه سه فرزند و همسر خود را از دست داده است و پس از آن دختر خردسالش را نیز در بیمارستان گم کرده می بیند.
مهدویان در سکانس فاینال فیلم نیز با نمایش کولبران منطقه سردشت به مسئولین کنایه ای می زند که با گذشت این همه سال و درد و رنجی که مردمان این منطقه کشیده اند همچنان برای به دست آوردن به اصطلاح یک لقمه نان حلال مجبور هستند که کولبری نمایند.
خطر اسپویل داستان
فیلم «درخت گردو» در خصوص بمباران شیمیایی شهر سردشت و داستان مردی است به نام قادر (با بازی پیمان معادی) که ظرف چند ساعت زندگی اش و هرآنچه داشته و نداشته را از دست می دهد.
است، اوس قادر مولان پور در حاشیه شهر مشغول کار است که هواپیماهای عراقی روستایی که زن و بچه اش در آن زندگی می کنند را بمباران شیمیایی می کنند و ...
«درخت گردو» پنجمین فیلم مهدویان نسبت به آثار قبلی این فیلمساز در جایگاه تازه ای است، روایتی که در سینما شدنش دچار یک بهم ریختگی شده است، به طوری که سوژه و اجرا تحت سلطه یک روایت واقعی قرار گرفته است و نویسندگان تلاش کردند تا بیشتر به واقعه وفادار باشند تا یک درام سینمایی برای خلق موقعیت های جذاب سینمایی که می توانست خیلی بیشتر از آنچه که در فیلم است را بسازد.
مهدویان که فیلم جدید خود را با حمایت تهیه کننده برنامه دورهمی ساخته، پیشتر نیز فیلم های جذابی همچون «ایستاده در غبار» را بر اساس یک ژانر روایتگرانه ساخته بود که مورد توجه فیلمسازان و مخاطبان قرار گرفت.
یکی از ایرادات اصلی این فیلم این است که درام آن طور که باید و شاید در فیلم شکل نگرفته و درام کار از اساس دچار مشکل است، محمد حسین مهدویان که حال به مرز پختگی در سینما رسیده است باید کمی در مورد درام قصه اش تفکر بیشتری می کرد تا اینکه در فیلم داستانی اش یک مستند را با تمامی فاکتور های مستند روایت کند.
به معنا واقعی جدای از بازیگران اصلی فیلم، «درخت گردو» را می توان مستند داستانی نام گذاری کرد که در بخش های اصلی درامش دچار مشکل است.
در فیلم درخت گردو همانند آثار قبلی این فیلمساز با کمک دوستش هادی بهروز همان لرزش دوربین و حالت مستند گونه و به اصطلاح قرار گیری دوربین به دنبال بازیگر کاملاً مشهود است و این سبک از فیلمسازی و امضاء شخصی محمد حسین مهدویان در فیلم هایش است.
فیلم درخت گردو سکانس هایی که دارد که بودنشان کمکی به پیشبرد قصه نمی کند و حذف آنها می توانست مخاطب را بیشتر درگیر قصه و زندگی قادر مولان پور کند، به عنوان مثال شخصیت هما (معلم روستا) با بازی مینا ساداتی و شخصیت دکتر همسر وی با بازی مهران مدیری اصلاً کمکی به درام داستان نمی کند و حذف آنها نیز کمکی به پیشبرد قصه نخواهد کرد، اما گویا تهیه کننده و کارگردان در جلسه ای به این نتیجه رسیده اند که برای موفقیت در گیشه از بازیگران چهره ای نظیر مهران مدیری و مینا ساداتی بهره ببرند.
درخت گردو نخستین تجربه همکاری مینا ساداتی با مهدویان به شمار می‌رود، انتخاب ساداتی برای این فیلم بار دیگر نشان از تغییر در ترکیب بازیگران مهدویان دارد، کارگردانی که در چهار فیلم قبلی خود از بازیگران نسبتاً یکسانی استفاده کرده بود.
از همان ابتدا که عنوان شد برای اولین بار «پیمان معادی» و «مهران مدیری» در کنار یکدیگر به ایفای نقش خواهند پرداخت، توجه زیادی به این ترکیب جالب و کنجاوبرانگیز تازه ترین فیلمِ مهدویان جلب شد.
مهران مدیری بر عکس فیلم های سابقش کمتر از حد انتظار ظاهر شده است، وی که همیشه ثابت کرده در فیلم هایی که خودش کارگردانی آنها را بر عهده ندارد عملاً بازی خوبی را هم نیز نمی توان از وی شاهد بود و در این فیلم نیز بسیار کم فروغ ظاهر شده است.
بازی مهران مدیری در این فیلم چیزی شبیه همان مدیری فیلم «دیدار» است، جنس بازی که این سالها بواسطه نقش های کمیک اش از خاطر مخاطب رفته بود.
اما پیمان معادی دیگر بازیگر این فیلم با بازی یکدست و خوبش بی شک یکی از شانس های دریافت سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره سی و هشتم خواهد بود، معادی در این فیلم آنقدر بر جزئیات و موتیف های خاص یک مرد کُرد از زبان لسانی تا زبان بدن مسلط عمل کرده است که در خیلی از سکانس ها مخاطب باورش نمی شود که نقش را یک بازیگرِ شِناس و غیر کُرد بازی کرده است.
در پایان نباید از موسیقی خوب و تاثیر گذار فیلم غافل بود، موسیقی و کار حبیب خزائی فر که تلخی های فیلم را افزایش و در سکانس های اسلوموشن بسیار به کمک داستان و کارگردان فیلم آمده است.
فهرست عوامل فیلم «درخت گردو»
کارگردان : محمد حسین مهدویان
تهیه کننده : سید مصطفی احمدی
نویسنده : ابراهیم امینی، حسین حسنی
بازیگران : پیمان معادی، مینا ساداتی، مهران مدیری، مینو فرشچی و ...
مجری طرح و مدیر تولید : محمدرضا منصوری
مدیر فیلمبرداری : هادی بهروز
مدیر پژوهش : محسن جعفرزاده
تدوین : محمد نجاریان
آهنگساز : حبیب خزایی فر
طراح صحنه و لباس : محمدرضا شجاعی
بهزاد جعفرطادی
طراح گریم : شهرام خلج
مدیر صدابرداری : هادی ساعد محکم
جلوه های ویژه میدانی : ایمان کرمیان
جلوه های ویژه بصری : امین پهلوان زاده
کامیار شفیع پور
منشی صحنه : پوریا کاظمی
مدیر روابط عمومی : آریان امیرخان
