تاراج خاک هرمز به چه قیمتی ؟

سلام نو – سرویس اجتماعی: جزیره هرمز به واسطه داشتن ویژگی های طبیعی ارزشمند در آن از نقاط مهم گردشگری در کشور است. مهم ترین ویژگی این جزیره رنگی بودن خاک این منطقه است. خاکی که اخبار صادرات و قاچاق آن چند سالی است علاقه مندان به محیط زیست را نگران کرده است.

به گزارش سلام نو، بدون شک جزیره هرمز یکی از شگفت آورترین مناطق کشور و حتی جهان است. به دلیل وجود کانی‌ها و سنگ‌های زیبا، به هرمز لقب موزه زمین‌شناسی و بهشت زمین‌شناسان را داده اند. در این جزیره خاک های رنگی و غالبا سرخ آن قابلیت استفاده خوراکی دارند. مردم محلی از خاک سرخ واقع در یک کوه خوراکی در هرمز به‌عنوان ادویه در طبخ ماهی، نان، تهیه ترشی و مربا استفاده می‌کنند.

نکته مهم در رابطه با خاک سرخ هرمز این است که این خاک در صورت فرآوری می‌تواند در صنایع مختلف کاربرد داشته باشد. خاک سرخ خوراکی یا گل اخرا تنها در جریزه هرمز یافت می‌شود و همین امر باعث می شود این ماده معدنی استراتژیک در معرض خطر باشد. هم اکنون بسیاری از تولیدکنندگان لوازم آرایشی چشمشان به خاک هرمز است. از این خاک به جز در تهیه لوازم آرایشی در صنایع رنگ سازی، کاشی، سرامیک، موزائیک، سفال، لعاب‌سازی، تولید پودرهای میکرونیزه صنعتی، نوارهای کاست، ضد زنگ و ... نیز کاربرد دارد.

خام فروشی فقط در نفت نیست که می تواند فاجعه به بار آورد. درباره خاک هرمز نیز متاسفانه وضع به همین منوال است. تنها بهره ای که از خاک هرمز می شود خام فروشی است که صدای بسیاری را هم درآورده است. استفاده بی رویه از خاک هرمز باعث شده بسیاری از فعالان حوزه محیط زیست در رابطه با قاچاق خاک هرمز حساس باشند و آن را به صورت جدی رصد کنند. این نگرانی به صورت جدی وجود دارد که با برداشت بی رویه از خاک هرمز تا چند سال آینده اثری از خاک این جزیره فوق العاده زیبا باقی نماند.

برای تولید یک سانتی‌متر خاک  نزدیک به 800 سال زمان نیاز است. چندی پیش خبر قاچاق خاک فضای رسانه ای را بسیار ملتهب کرد. علاقه مندان به طبیعت و محیط زیست نسبت به این قضیه توجه ویژه ای نشان دادند و توانستند افکار عمومی را با خود همراه کنند. البته قاچاق خاک مساله جدیدی نیست. خصوصا اگر این خاک متعلق به هرمز باشد.

مرجع رسیدگی به قاچاق خاک در جزیره هرمز سازمان حفاظت محیط زیست نیست. سال 95 معصومه ابتکار رئیس وقت این سازمان با ابراز نگرانی از قاچاق از نامه نوشتن در این باره به سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور و وزارت جهاد کشاورزی خبر داده بود.

محمد درویش، فعال با سابقه محیط زیست در همین باره اظهار کرده است: چیزی حدود دو دهه است که بنده با این ماجرا درگیر هستم و هربار قصد انجام یک بررسی و اقدام دقیق داشتم معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی رسما اطلاعیه داده و هرنوع قاچاق و انتقال خاک را تکذیب کرده و گفته چنین چیزی وجود ندارد.

حسین بشارتی، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب اظهار کرده که متاسفانه برخی به بهانه صادرات محصولات گلدانی خاک صادر می‌کنند برخی هم در پوشش سیمان این کار را انجام می‌دهند. پیش تر هم تعدادی از نمایندگان مجلس نسبت به قاچاق خاک حساسیت نشان داده و اعلام کرده بودند که خاک ایران در پوشش سیمان، قاچاق می‌شود.

فرش هرمز در مسیر فاجعه آفرینی

فقط قاچاق خاک مشکل جزیره هرمز نیست. نزدیک به ده سال است سنت غلطی رواج پیدا کرده که بر اساس آن فرش خاکی با خاک های سرخ در سواحل هرمز پهن می‌شود. این کار نادرست با از بین بردن منابع طبیعی سبب بروز خساراتی جبران نشدنی برای هرمز می شود. پیامدهای مخرب این کار تا به حال باعث واکنش شما زیادی از کنشگران شده است.

چند ماه پیش جمعی از بومیان هرمز نامه ای منتشر کردند که در بخشی از آن آمده بود: از دهه ۸۰ تاکنون با طرح انواع فرش خاکی و سنگی، متاسفانه مهمترین بخش اکوسیستم را که خاک‌ها و کانی‌های ارزشمند طبیعت هرمز است، به پای سلیقه خود  با عنوان و ابزار هنر به کمتر از کف مرغداری وگاوداری تبدیل کرده‌اند. مانده‌ایم چرا اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان اصرار به تخریب طبیعت هرمز دارد و مانده‌ایم چرا محیط زیست استان هرمزگان و منابع طبیعی در قبال این بازی‌های نابودگر سکوت کرده‌اند؟

اگرچه مدتها است صادرات خاک هرمز یا بهتر بگوییم تاراج هرمز از سوی مسئولان تکذیب می شود اما شواهد و قرائن حکایت از آن دارد که کسی به فکر از بین رفتن خاک‌های رنگین و ارزشمند جزیره هرمز نیست.