سلام نو _ سرویس گردشگری: منطقه حفاظت‌شده گاندو در انتهای گوشه جنوب شرقی کشور در استان سیستان و بلوچستان و در طول مرز ایران و پاکستان قرار دارد و محدوده آن در مسیر رودخانه سرباز و باهوکلات است و تا دریای عمان ادامه می‌یابد.
این منطقه در محدوده شهرستان‌های چابهار، سرباز و بخش‌هایی از شهرستان نیکشهر واقع شده است.
در ادامه به دیدنی‌های جذاب اطراف این منطقه بی‌نظیر می‌پردازیم.
آشنایی با منطقه حفاظت شده گاندو
گاندو یا باهوکلات طی مصوبه شماره ۲۴ شورای عالی محیط زیست مورخ ۱۳۴۹/۱۲/۲۳ با مساحت ۴۶۵,۱۸۱ هکتار با نام منطقه حفاظت‌شده باهوکلات مورد حفاظت قرار گرفت و در سال ۱۳۶۱ به نام مهم‌ترین جانور بومی آن یعنی «گاندو» نام‌گذاری شد.
گاندو نامی محلی برای تمساح مردابی یا تمساح پوزه کوتاه ایرانی است.
منطقه گاندو که از جاهای دیدنی سیستان و بلوچستان به شمار می‌رود، از رودخانه‌ها و آبگیرهای محل زیست تمساح تالابی، اراضی ساحلی مجاور دریای عمان، رویشگاه جنگل‌های حرا، کوه‌ها و دشت باهوکلات تشکیل شده است.
وجود جنگل‌های حرا و تالاب‌های موجود در خلیج گواتر نیز باعث ارزش بین‌المللی این ناحیه شده‌اند.
رودخانه عامل اصلی زندگی جانداران مختلف، به‌ویژه تمساح پوزه کوتاه ایرانی در جنوب استان سیستان و بلوچستان است.
آب‌های جنوب شهرستان ایرانشهر (شامل بخش‌های سرباز، بمپور و راسک) و شهرستان چابهار (شامل بخش دشتیاری و شهرستان قصرقند) وارد این رودخانه می‌شوند و در نهایت به دریای عمان می‌ریزند.
جاذبه‌های بهتر و دیدنی اطراف منطقه حفاظت شده گاندو
رودخانه سرباز
رودخانه سرباز با دره‌ای سرسبز به‌عنوان بزرگ‌ترین رودخانه پرآب سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود و همه ساله پذیرای سیلی عظیم از گردشگران است.
رودخانه سرباز یکی از پرآب‌ترین رودخانههای شهرستان سرباز در جنوب سیستان و بلوچستان است.
این رودخانه از کوه‌های منطقه سرباز جریان پیدا کرده و به سد پیشین منتهی می‌شود و از سد پیشین به بعد با اسم باهوکلات در قسمت بندر گواتر چابهار به دریای عمان می‌ریزد.
رودخانه سرباز به طول ۳۱۳ کیلومتر زیستگاه گونه جانوری منحصر به فرد «تمساح پوزه کوتاه» تالابی ایران بوده و با داشتن جاذبه‌ها و چشم اندازهای متنوع مورد توجه گردشگران است.
رودخانه کاجو
این رودخانه یکی از شعبه‌های اصلی رودخانه باهوکلات در بلوچستان است.در حاشیه این رودخانه آثار پیش از تاریخ عظیمی نظیر تپه دمبیگان وجود دارد.
رودخانه کاجو در قدیم به نام «گاجان» مشهور بوده و نام قدیمی قصرند نیز «گنج آبه» موسوم بوده و نام «گاجان» به مروز زمان به «کاجه» و «کاجو» تغییر یافته است. این رودخانه یکی از سرخانه های اصلی رودخانه باهوکلات در بلوچستان است.
در حاشیه این رودخانه آثار پیش از تاریخ عظیمی نظیر دمبیگان و سیاه بن را می توان مشاهده کرد. شهرستان قصرقند علاوه بر آثار تاریخی و صنایع دستی شاخص دارای جاذبه ای طبیعی فراوانی نظیر آبشارها، باغات میوه گرمسیری و شالیزار است.
بدون شک گذران یک روز در کنار این جاذبه ها می تواند خاطره و سفر خوش و خاطره انگیزی را برای گردشگران به ارمغان آورد. شهرستان قصرقند در زمان گذشته به «گنداوک» معروف بوده و به مرور زمان به «گنج آور» تغییر نام داده است.
خلیج گواتر
این خلیج در انتهای جنوب شرقی منطقه حفاظت‌شده گاندو قرار دارد. خلیج گواتر و خور باهو یکی از ۲۲ تالاب بین‌المللی ایران است که در سال ۱۳۸۷ در فهرست تالاب‌های بین‌المللی قرار گرفت.
در سال ۱۳۶۳ کمال الدین غراب در کتاب «بلوچستان، یادگار مطرود قرون» خود در مورد بندر گواتر چنین می‌گوید: «بندر گواتر، روستای ساحلی متروکی است در جنوب شرقی‌ترین نقطه مملکت که زمانی بندری معروف و پر رونق بوده است.
در طول تاریخ هر از گاهی، این قوم به بهانه ای مجبور به گریز از سرزمین آبا و اجدادی خویش شده است.
پگاه به بهانه سیل، گاه به بهانه قحطی، و بیشتر از همه به حربه زور. تجارت در گواتر پیشینه ای طولانی داشته و تاجران بلوچ از آب‌های این خلیج، از هند به سمت آفریقا را زیر پا می‌گذاشته اند.
گواتر از مراکز اصلی پرورش و صادرات میگو بوده که در این سال‌ها کمی از رونق افتاده اما همچنان پابرجاست. در ساحل گواتر قبرستانی وجود دارد که اهالی روستا آن را قبرستان بهرمن ها می‌نامند و می‌گویند چند صد سال قدمت دارد. این قبرستان از گورهایی سنگی تشکیل شده است که به موازات ساحل و در یک جهت قرار گرفته اند.
روستای باهوکلات
روستای باهوکلات یا گاندو در ۱۰۱ کیلومتری شمال شرق چابهار و در منطقه‌ای محافظت‌شده به همین نام قرار دارد. این روستا با طبیعت بکر و زیبای خود در کنار رودخانه باهوکلات و روی یک تپه جای گرفته که ارتفاع آن از سطح دریا ۴۰ متر است.
معماری متمرکز روستا از دو بخش سنتی و جدید تشکیل می‌شود و بیشتر خانه‌ها به‌صورت یک طبقه ساخته شده‌اند. مردم این روستا اهمیت خاصی برای مراسم مذهبی خود قائل هستند و غالبا با لباس محلی در این مراسم حضور می‌یابند.
یکی از جاذبه‌های باهوکلات را باید مزارع موز دانست که برای گردشگران جذابیت دارند.
این روستا نه‌تنها زیستگاه برخی از پرندگان شبه‌قاره هند به شمار می‌رود، بلکه حیواناتی همچون ماهی گل‌خوار، راسو، هوبره و دراج، سنجاب و لاک‌پشت‌های سبز دریایی را در خود جای داده است.
تمساح گاندو که یکی از گنجینه‌های ارزشمند روستای باهوکلات (گاندو) محسوب می‌شود، در آبگیرهای واقع در مسیر رودخانه باهوکلات زندگی می‌کند.
نظر شما