بزرگ شدن سینه در مردان که با نام ژنیکوماستی شناخته می‌شود و می‌تواند تاثیر مخربی بر روان آقایان بگذارد معمولا به‌دلیل بهم‌ریختگی سطح هورمون‌ها در بدن به‌وجود می‌آید.
به‌طور کلی باید گفت افزایش یا کاهش سطح هر چیزی در بدن می‌تواند باعث ایجاد آثار و علائم نامطلوب شود. هورمون‌ها نیز وظایف مهمی در بدن دارند و عدم تناسب در سطح‌ها باعث ایجاد عوارضی مانند بزرگ شدن سینه در مردان خواهد شد.
به همین دلیل نیز بهترین کار چکاپ همیشگی بدن است تا از بروز بیماری‌های ناخواسته جلوگیری شود. اما بزرگ شدن سینه مردان چیست و عدم تعادل در کدام هورمون‌ها این شرایط را به‌وجود می‌آورد؟ برای اگاهی از این موارد تا انتهای متن با ما همراه باشید.
بزرگ شدن سینه در مردان یا ژنیکوماستی
بزرگ شدن سینه در مردان یک ناهنجاری ظاهری است که می‌تواند روی یک یا هر 2 سینه رخ دهد و عدم تعادل در هورمون‌های استروژن و تستوسترون می‌تواند دلیل به‌وجود آمدن آن باشد. همچنین باید گفت این مشکل ممکن است در نوزادان، پسران در سن بلوغ و حتی مردان مسن دیده شود.
ژنیکوماستی (Gynecomastia) از عارضه‌های حاد به‌شمار نمی‌آید و ممکن است بدون مصرف دارو و با گذشت زمان از بین برود. اما این شرایط می‌تواند از نظر روحی و روانی برای برخی افراد باعث ایجاد مشکل شود. چراکه برخی مردان در این شرایط خجالت می‌کشند. در کل باید گفت کنار آمدن با بزرگ شدن سینه برای آن‌ها دشوار است.
بررسی علت‌های بروز ژنیکوماستی
زمانی که سطح هورمون مردانه تستوسترون نسبت به هورمون زنانه استروژن در بدن کاهش یابد عوارض نامطلوبی در بدن ایجاد می‌شود که از آن‌ها می‌توان به بزرگ‌شدن سینه مردان اشاره کرد.
به‌طور کلی بیماری‌های خاصی در بدن وجود دارد که می‌توانند دلیل مسدودسازی تستوسترون و کاهش سطح آن باشند. همچنین برخی عارضه‌ها یا مصرف داروهای خاص منجر به تولید اضافه استروژن می‌شوند. از دیگر دلایل این مشکل باید به سن بلوغ در پسران اشاره کرد. این موارد را در ادامه به‌طور کامل بررسی خواهیم کرد.
تغییر سطح هورمون و بزرگ شدن سینه
بدن زنان و مردان برای اینکه ویژگی‌های خاص خود را داشته باشند نیاز به ترشح هورمون دارند. تستوسترون که برای بدن مردان مورد نیاز است سبب رشد مو و ایجاد توده‌های عضلانی خواهد شد.
استروژن نیز یکی از هورمون‌های مهم زنانه است که وظایف مختلفی مانند رشد سینه را برعهده دارد. این هورمون به میزان کم در بدن مردان نیز تولید می‌شود. زمانی که سطح استروژن و تستوسترون در بدن آقایان تعادل نداشته باشد بزرگ شدن سینه اتفاق میفتد. به‌طور کلی با توجه به گروه سنی می‌توان این مشکل را در موارد زیر دسته‌بندی کرد:
- بزگ شدن سینه نوزاد: ژنیکوماستی در نوزادان پسر کاملا طبیعی و رایج است و معمولا به‌دلیل اثرگذاری هورمون‌های استروژن بدن مادر رخ می‌دهد و در بسیاری از موارد پس از 2 تا 3 هفته، تورم پستان از بین می‌رود.
- بزرگ شدن سینه در سن بلوغ: تغییرات هورمونی در سن بلوغ بسیار شایع هستند به همین دلیل نیز بزرگ شدن سینه در این زمان تاحدودی طبیعی است. این مشکل در سن بلوغ معمولا بین 6 ماه تا 2 سال بدون نیاز به درمان از بین می‌رود.
- بزرگ شدن سینه در میانسالی: با گذر از جوانی و ورود به سنین 50 تا 69 سالگی احتمال بزرگ شدن سینه در مردان دوباره افزایش می‌یابد. در واقع از هر 4 مرد ممکن است یک نفر به این بیماری مبتلا شود.
بزرگ شدن سینه در مردان با مصرف داروهای خاص
داروهایی که برای درمان بیماری‌های مختلف مصرف می‌کنید ممکن است باعث عدم تعادل در سطح هورمون‌ها شوند و ازاین‌رو احتمال بزرگ شدن سینه را افزایش می‌دهند. این داروها به شرح زیر هستند:
- داروهای آنتی‌آندروژنی که شامل مواردی مانند فلوتامید، اسپیرونولاکتون یا فیناستراید هستند و برای درمان بیماری‌هایی مانند سرطان یا بزرگی پروستات مورد استفاده قرار می‌گیرند احتمال ابتلا به ژنیکوماستی را افزایش می‌دهند.
- استروئید آنابولیک‌ها که برای درمان بیماری یا تقویت عضله‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند و به‌عنوان نیروزا شناخته می‌شوند.
- درمان ضد رترو ویروسی که برای مردان مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل حداقل 3 دارو است. در بین این داروها افاویرنز بیشترین تاثیر را در بزرگ شدن سینه دارد.
- داروهای ضد اضطراب
- داروهای آنتی‌بیوتیک
- روش‌های مورد استفاده برای درمان سرطان
- داروهای زخم معده مانند سایمتیدین
- داروهای تخلیه معده
- داروهای ضدافسردگی 3 حلقه‌ای
- داروهای آمفتامین که در درمان اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی موثرند
بزرگ شدن سینه مردان در اثر مصرف مواد مخدر و الکل
در کنار داروهای عامل این بیماری باید گفت مصرف بیش‌از حد مواد مخدر یا نوشیدنی‌های حاوی الکل نیز می‌تواند باعث بزرگ شدن سینه مردان شود. از مواد موثر در ایجاد ژنیکوماستی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- الکل
- ماری‌جوانا
- متادون
- هروئین
ژنیکوماستی در اثر ابتلا به بیماری‌های خاص
بیماری‌های مختلف نیز می‌توانند در ایجاد این مشکل نقش داشته باشند. این عارضه‌ها با اثرگذاری روی میزان ترشح هورمون‌ها باعث بزرگ شدن سینه مردان می‌شوند. از بیماری‌های اثرگذار روی ایجاد این مشکل باید به موارد زیر اشاره کرد:
- هیپوگنادیسم (بیماری‌های اثرگذار در تولید تستوسترون)
- افزایش سن یا به‌عبارتی پیری
- تومور
- نارسایی کلیه
- نارسایی کبدی و سیروز
- پرکاری تیروئید
آیا می‌توان از بزرگ شدن سینه مردان جلوگیری کرد؟
با توجه به عامل ایجادکننده این مشکل می‌توان با عدم مصرف برخی مواد تا حدودی از بزرگ شدن سینه جلوگیری کرد. این موارد به شرح زیر هستند:
- عدم مصرف مواد مخدر
- عدم مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل
- بررسی داروها و عدم مصرف برخی از آن‌ها (در این شرایط باید تعویض دارو با مشورت پزشک انجام شود)
درمان ژنیکوماستی
در برخی افراد این بیماری می‌تواند با مرور زمان برطرف شود بدون اینکه نیاز به درمان داشته باشد. اما گاهی بیماری‌های زمینه‌ای باعث بزرگ شدن سینه مردان می‌شوند.
در این شرایط لازم است با مراجعه به پزشک علت ایجاد آن را پیدا کرد و با استفاده از راهکارهای مناسب بهترین راه درمان را پیش گرفت. همچنین باید گفت برای درمان بزرگی سینه می‌توان به متخصص جراحی یا فوق تخصص غدد مراجعه کرد.
جمع‌بندی
ژنیکوماستی یا بزرگ شدن سینه مردان بیماری خطرناکی نیست و گاهی بدون مصرف دارو نیز برطرف می‌شود. این مشکل از عدم تعادل سطح هورمون‌های استروژن و تستوسترون به‌وجود می‌آید و از دلایل ایجاد این شرایط باید به مصرف داروهای خاص، افزایش سن یا ابتلا به برخی بیماری‌ها اشاره کرد.
نظر شما