سد دز همان سد کرخه است؟

سلام نو _ سرویس گردشگری: سد کرخه از بزرگ‌ترین سدهای ایران است و از اهداف ساخت آن می‌توان به تامین آب جهت آبیاری ۳۴۰,۰۰۰ هکتار از زمین‌های پایین‌دست، دشت‌های حمیدیه و قدس، دشت آزادگان و دشت عباس، تولید انرژی برق‌آبی به‌منظور تامین برق مورد نیاز منطقه، کنترل سیل‌های مخرب رودخانه و جلوگیری از خسارت‌های ناشی از سیل اشاره کرد.

آشنایی با سد کرخه

سد کرخه دارای حجم مخزنی ۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب است و با تولید سالانه ۹۳۴ میلیون کیلووات ساعت برق، یکی از بزرگترین نیروگاه‌های برق‌آبی ایران محسوب می‌شود.

این سد همچنین نقش مهمی در کنترل سیل و تأمین آب کشاورزی و شرب مناطق پایین‌دست دارد.

ارتفاع سد کرخه ۱۲۷ متر است و ظرفیت ذخیره ۷٬۳ میلیارد متر مکعب آب را دارد.

در اصل کرخه برای آبیاری ۳۲۰ هزار هکتار زمین زراعی، تولید ۵۲۰ مگاوات برق و پیشگیری از وقوع سیل‌های پایین رود طراحی شد. در ادامه ویژگی‌های این سد را به دقت بررسی می‌کنیم.

در میان ساله‌ای ۱۹۵۹ تا ۱۹۷۹، مطالعات اولیه سد کرخه و HEPP توسط شرکت‌های مهندسی ایرانی و خارجی راه اندازی شد.

پس از انقلاب اسلامی، مطالعات تکمیلی روی سد کرخه و HEPP به شرکت مشاوره مهندسی مهاب قدس واگذار شد.

سپس در سال ۱۹۸۷ محورهای سد جدید به شرکت مشاوره مهندسی مهاب قدس و یک شرکت چینی به نام کانیک پیشنهاد شد.

فعالیت‌های ساخت سد در سال ۱۹۹۱ شروع و آخرین واحد موتورخانه‌ای در سال ۲۰۰۳ شروع به کار کرد.

در سال ۱۹۵۶ شرکت آمریکایی توسعه و منابع (DRC) با ریاست دیوید ای. لیلینتال، رئیس سابق مجلس محلی تنسی، مطالعاتی را درباره سد کرخه راه اندازی کرد.

سرانجام در سال ۱۹۹۰ مطالعات و طرح نهایی توسط مشاوران شرکت مهاب قدس و با رهبری مهندس ارشد “محمد سلیمانی” تکمیل شد.

بخش مهندسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساخت سد کرخه را در سال ۱۹۹۲ آغاز و عملیات ساخت آن را در سال ۲۰۰۱ به پایان رسانید.

۱۲۰ شرکت قراردادی و مشاور و ۵۰۰۰ کارگر در دوران ساخت سد مشغول فعالیت بودند. البته متأسفانه ۴۰ نفر در طی مراحل ساخت سد جان خود را از دست دادند.

سد کرخه برای تأمین آب کشاورزی بیش از ۳۴۵۰۰۰ هکتار زمین زراعت در استان خوزستان و ایلام، ولید سالانه ۹۳۴ گیگا وات برق، کنترل سیل و کاهش شیب هیدرولیکی ساخته شده است.

همچنین این سد می‌تواند به عنوان یک سلاح استراتژیک نیز مورد استفاده قرار گیرد.

یکی از مزایای سد کرخه، مهار سیل‌هایی است که در گذشته به بخش‌های مختلف کشاورزی خسارت وارد می‌کردند.

بر اساس آمارها، حوزه کرخه از سال ۱۳۳۴ تا ۱۳۸۴، حدود ۸۰ سیلاب بزرگ را مهار کرده است.

در زمان بهره‌برداری از این سد عظیم، در طی سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴، چهار سیل در حوزه کرخه رخ داد که از بین آنها، سیلاب‌های اسفند ماه ۱۳۸۳ و بهمن ماه ۱۳۸۴ از حجم بیشتری برخوردار بودند و توسط سد کرخه مهار شدند.

سد کرخه کجاست

«سد کرخه» بزرگ‌ترین سد خاکی ایران و خاورمیانه بر رود کرخه احداث شده است و در ۳۰ کیلومتری شمال غرب شهر اندیمشک، در استان خوزستان قرار دارد.

فاصله این سد تا مرکز استان، شهر اهواز ۱۷۳ کیلومتر است. سد مخزنی کرخه در حاشیه جنوب غربی بخش چین خورده رشته کوه‌های زاگرس قرار گرفته‌ است.

مسیر دسترسی

• خودروی شخصی: برای رسیدن به سد کرخه ابتدا خود را به شهر اندیمشک برسانید و وارد بزرگراه اندیمشک - شوش شوید؛ وارد جاده سد کرخه - اندیمشک شوید و مسیر را تا سد ادامه دهید. فاصله اندیمشک تا سد کرخه حدود ۳۰ کیلومتر است که در کمتر از ۳۰ دقیقه به آن می‌رسید.
• قطار: ایستگاه راه‌آهن اندیمشک بخشی از راه‌آهن تهران - جنوب و از مهم‌ترین ایستگاه‌های راه‌آهن ایران است. این ایستگاه در شهر اندیمشک و در فاصله کمتر از ۳۰ کیلومتری سد کرخه قرار دارد. قطار از شهرهای تهران، مشهد و اهواز به مقصد اندیمشک وجود دارد. قطار تهران - اندیمشک با طی مسیر ۱۳ ساعته و عبور از شهرهای قم، اراک، ازنا و تنگ هفت به اندیمشک می‌رسد. قطار مشهد از ایستگاه‌های کاشمر، شاهرود، تهران، قم، اراک و تنگ هفت می‌گذرد و پس از حدود ۲۵ ساعت به اندیمشک می‌رسد. قطار اهواز - اندیمشک نیز از ایستگاه‌های هفت‌تپه و شوش عبور می‌کند و پس از سه ساعت به مقصد می‌رسد.

• هواپیما: برای رسیدن به اندیمشک و سد کرخه می‌توانید از فرودگاه دزفول استفاده کنید. این فرودگاه در اتوبان دزفول - اندیمشک و در فاصله کمتر از ۳۲ کیلومتری سد کرخه قرار دارد. با تاکسی‌های فرودگاه خود را به سد کرخه برسانید.
• اتوبوس: پایانه اتوبوسرانی اندیمشک در بزرگراه اهواز - اندیمشک و در فاصله کمتر از ۲۸ کیلومتری سد کرخه قرار دارد.

بازدید از سدهایی که تامین کننده آب و انرژی برق هستند می تواند بسیار دیدنی باشد.

یکی از این سد ها که کرخه نام دارد از دریاچه ای برخوردار است که زیبایی هرچه تمام تر را به رخ بینندگان خود می کشاند.

برای رفتن به این منطقه با شرایط خاصی رو به رو نخواهید بود تنها باید از رفتن به نزدیک این سد خود داری نمایید، چرا که احتمال پرت شدن درون سد بسیار زیاد است.

سد کرخه در خوزستان و ۲۲ کیلومتری از اندیمشک واقع شده، برای دسترسی راه های مختلفی را دارا است.

برای رفتن به این منطقه می توانید از ماشین های شخصی خود استفاده نمایید و قبل از اینکه به اندیمشک برسید با تابلوی سد کرخه رو به رو خواهید شد.

هنگام بازدید از سد می توانید زیبایی های اطراف رودخانه کرخه را هم مورد بازدید قرار دهید.

از دیگر راه های دسترسی به سد کرخه استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی چون اتوبوس است.

بسیاری از افراد ترجیح می دهند با اتوبوس به سفر بپردازند، چرا که دغدغه جای پارک برای ماشین خرابی های احتمالی ماشین را نخواهند داشت.