سلام نو _ سرویس گردشگری: رودخانه بالیقلو چای که با نام رودخانه ماهی‌دار نیز شناخته می‌شود، از دیدنی های اردبیل در دل شهر است و از چشمه‌سارها و برف‌های دامنه جنوبی کوه سبلان و دامنه‌های شمال غربی رشته‌کوه‌های بزغوش سرچشمه می‌گیرد.
با گذر از شهر، بالیقلو چای سرانجام به رودخانه قره سو می‌ریزد.
طول این رودخانه ۷۵ کیلومتر است که ۵۰ کیلومتر آن در کوهستان و ۲۵ کیلومتر دیگر در جلگه جریان دارد.
آشنایی با رودخانه بالیقلو چای
اردبیل شهریست با جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیار که هرکدام از آن‌ها می‌تواند مقصدی جذاب برای سفرهایتان باشد.
قدم به این شهر که بگذارید و در سطح شهر به گشت و گذار بپردازید، با رودخانه‌ای زیبا رو به رو خواهید شد که نامش را بالیقلو چای گذاشته‌اند.
چای در زبان آذری به معنی رودخانه و بالیق به معنی ماهی است و از آنجایی که در گذشته این رودخانه محل ماهیگیری افراد بومی بود، به بالیقلو چای یا بالیقلی چای معروف شده است.
آب بالیقلی چای از دامنه‌های جنوبی سبلان و رشته‌کوه‌های اطراف سرچشمه می‌گیرد، در مسیر خود از اردبیل می‌گذرد و راهی رودخانه قره سو می‌شود و در مسیر خود به زندگی کشاورزان و روستاییان بسیاری برکت و رونق می‌بخشد.
این رودخانه همچون زاینده رود شهر را به دو قسمت تقسیم کرده است و زاینده رود را در ذهن بیننده تداعی می‌کند.
وجود بالیقلی چای حال و هوایی پرنشاط به شهر می‌بخشد و از آنجایی که از مرکز شهر می‌گذرد، سواحل آن پاتوق مردم اردبیل است.
این رودخانه در بین مردم ارزش و اهمیت بالایی دارد؛ هر ساله در جوار این رود مراسمی تحت عنوان آیین "نو اوستی" برگزار می‌شود که خوب است با آن بیشتر آشنا شویم؛ آیین نو اوستی با نیت برآورده شدن حاجات و آرزوها برگزار می‌شود و طی این آیین کهن آن مردم اردبیل صبح روز چهارشنبه آخر سال با در دست داشتن قیچی، کوزه سفالی و جارو به سمت رودخانه و پل هفت چشمه می‌روند تا مراحل آیین را به جای آورند.
در این مراسم بانوان جوان از عرض رودخانه بالیقلو چای ۷ مرتبه می‌گذرند و با فرو بردن قیچی در آن، آب را قیچی می‌کنند و به جارو زدن آب می‌پردازند.
یکی از رسوم جالب این آیین پرتاب لنگه‌کفش کهنه در آب رودخانه است که مردم باور دارند که با این کار تنگناها و فشارها در سال نو از زندگی رخت برمی‌بندد.
همچنین در رسمی دیگر کوزه‌های قدیمی خود را می‌شکنند (معتقدند در سال نو آب از نو متولد می‌شود) و کوزه‌های نو خود را از آب پر می‌کنند و به خانه‌هایشان بازمی‌گردند.
تمام این آیین زیبا بر روی بالیقلو چای انجام می‌شود و هر ساله در روزهای پایانی سال حال و هوایی جالب و پرشور و نشاط بر پل هفت چشمه حاکم می‌گردد که پیشنهاد می‌کنیم در سفر به اردبیل تماشای این آیین جالب را از دست ندهید.
نزدیک‌ترین جاذبه های اردبیل به رودخانه بالیقلو چای پارک ساحلی (معلم)، پل یئدی گز یا هفت چشمه است پارک معلم در ساحل رودخانه واقع شده که می‌توانید ساعتی در آن به استراحت بپردازید و هوای مطبوع اردبیل لذت ببرید. پل هفت چشمه نیز بر روی رودخانه قرار دارد و دو طرف رودخانه را به هم وصل می‌کند.
ویژگی‌های رودخانه بالیقلو چای
بیشترین میزان آبدهی رودخانه بالیقلو چای در حوزه روستای گیلانده اردبیله که میزان خروجی آب به ۲۶ متر مکعب بر ثانیه می‌رسه.
بالیقلو چای علاوه بر رونق بخشیدن به باغات و زمین های کشاورزی روستاییان، باعث زیبایی و نشاط بخشیدن به شهر اردبیل شده و به یکی از اصلی‌ترین تفرجگاه‌های شهر تبدیل شده بطوری که سواحل اون پاتوق مردم اردبیله.
تقسیم شدن شهر اردبیل به دو نیمه توسط این رودخانه، منظره‌ی زاینده رود در شهر اصفهان رو تداعی می‌کنه.
منظره یخ زده بالیقلو چای چهره‌ی دیگه‌ی این رودخانه زیباست که در فصول سرد سال چشم‌اندازی دیدنی و بی‌بدیل رو خلق می‌کنه.
از اونجایی که رودخانه بالیقلو چای شهر رو به دو نیمه تقسیم و در وسط شهر جا خوش کرده، برای عبور و مرور و ارتباط بین دو بخش شهر پل‌هایی بر روی رود احداث شده که قدمتی کهن دارن و در ادوار مختلف تاریخی ساخته شدن.
پل آجری و سنگی پنج چشمه که با نام پل یعقوبیه هم شناخته می‌شه از جمله پل های مربوط به عهد صفویه که بر روی رودخانه بنا شده. همچنین پل هفت چشمه از دیگر پل‌های ساخته شده بر روی این رودخانه به شمار میاد.
جالبه که بدونی رودخانه بالیقلو چای برای مردم اردبیل ارزش زیادی داره و هرساله مراسمات مختلفی رو در جوار این رود برگزار می‌کنن.
یکی از این مراسم‌ها آیین (نو اوستی) هست که با نیت برآورده شدن حاجات و آرزوها برگزار می‌شه. طبق این آیین کهن مردم در صبح روز چهارشنبه آخر سال با در دست داشتن قیچی، کوزه و جارو به سمت رودخانه و پل هفت چشمه میرن.
در این مراسم خانم‌های جوان باید هفت مرتبه از عرض رودخانه عبور کنن و با فرو بردن قیچی در آب اون رو قیچی کنن و به جارو زدن آب بپردازن.
بخش دیگه‌ی آیین نو اوستی پرتاب لنگه کفش‌های کهنه در رودخانه هست که با هدف از بین رفتن تنگناها و فشارها در سال نو صورت می‌گیره.
در رسم دیگه‌ی این آیین مردم کوزه‌های سفالی و قدیمی خودشون رو می‌شکونن و کوزه‌های نو رو از آب پر می‌کنن و به خونه‌هاشون برمی‌گردن.
نظر شما