مریم عاشق معلا*: مسائل محیط زیستی از جمله آلودگی هوا و آب تا تغییرات اقلیمی و انقراض گونه‌ها، جامعه بشری را به چالش کشانده‌اند. یکی از موانع اصلی در حل این مشکلات، عدم همکاری بین دستگاه‌ها و ارگانهای مختلف دولتی و غیردولتی است. گاهی اوقات دستگاه‌ها به دلیل اختلافات سیاستی یا اهداف مختلف، از همکاری منصرف می‌شوند و به جای آن تمایل به رقابت دارند. این وضعیت منجر به عدم تخصیص بهینه منابع، اضافه شدن هزینه‌ها، تداخل در اقدامات، افزایش زمان مورد نیاز برای انجام پروژه‌ها و عدم اثربخشی در اجرای طرح‌ها و برنامه‌های محیط زیستی می‌شود.
بسیاری از نهادها و سازمان‌های مختلف، مسائل محیط زیستی را به عنوان یک وظیفه اصلی تشخیص داده و مسئولیت اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مرتبط با محیط زیست را بر عهده دارند اما عدم همکاری بین این دستگاه‌ها و جزیره ای عمل کردن آنها و عدم تبادل اطلاعات و منابع بین آنها باعث تکرار یا از دست دادن فرصت‌ها می‌شود و موجب عدم انجام مؤثر و کارآمد اقدامات محیط زیستی شده است. عدم موفقیت در حل معضل آلودگی هوا یک مثال روشن از نبود این هماهنگی است.
تجارب موفق در دنیا نشان داده‌اند که همکاری و هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف دولتی و غیردولتی می‌تواند به ایجاد تغییرات مثبت در حوزه محیط زیستی منجر شود. این همکاری می‌تواند به بهبود مدیریت آب، حفاظت از گونه‌های گیاهی و جانوری، و کاهش آلودگی هوا و آب منجر شود.
برای حل مشکلات محیط زیستی، لازم است که دستگاه‌ها و سازمان‌ها با یکدیگر همکاری نمایند و اطلاعات و منابع را به اشتراک بگذارند. در راستای رسیدن به این هدف نیاز به اقداماتی از جمله موارد زیر داریم.
تغییر در رویکردها و فرهنگ سازمانی
ایجاد سیاست‌ها و استراتژی‌های مشترک برای مدیریت محیط زیستی
ایجاد انگیزه برای تعامل و همکاری میان سازمان‌ها از طریق ایجاد مشوق ها و جوایز
تشکیل هیئت‌ها و کمیته‌های تخصصی مشترک بین ارگانهای دولتی و غیر دولتی
تعیین واحد مسئول رابطین محیط زیستی در هر سازمان
و ...
از سازمان‌ها و دستگاه‌ها انتظار می‌رود که به جای جداگانه عمل کردن، تعهد به همکاری و تبادل اطلاعات داشته باشند تا به بهبود و حفظ محیط زیست ملی و جهانی کمک کنند.
با ایجاد این هماهنگی و تعهد به حل مسائل محیط زیستی می‌توانیم به زیباتر کردن آینده محیط زیست خود بپردازیم.
*پژوهشگر ارشد اندیشکده آب و محیط زیست دانشگاه شریف
نظر شما