سلام نو _ سرویس گردشگری: مجموعه آبشارها و آسیاب های آبی، شاخص ترین بخش این مجموعه هستند که در کنار پل بند گرگر و در مسیر رودخانه دست کند گرگر خودنمایی می کنند. در این مجموعه تعداد قابل توجهی آسیاب آبی دیده می شود که نمونه کامل و بزرگی از به کارگیری نیروی آب برای چرخاندن آسیاب‌ها در گذشته به شمار می روند. گفته می شود که در محوطه آبشارهای شوشتر حدود ۴۰ آسیاب قرار داشته که برای تهیه آرد مورد استفاده بودند. همه محوطه آبشارها و سازه های آسیاب را از سنگ خارا و ملات آهک و ساروج ساخته اند و اتاق های تودرتوی این بخش نیز از حجاری سنگ ها و دیواره های سنگی رود ایجاد شده اند.
محوطه شرقی
حدود ۱۰ آسیاب در این محوطه به چشم می خورد که عبارتند از: آسیاب دو برادران، داراب خان، حاج مندل، راتق و دهانه شهر. هر یک از این آسیاب ها دو سنگ آسیاب دارند و آب مورد نیاز آنها از تونل دهانه شهر و از تونل بلیتی تامین می شود.
محوطه شمالی
ساختمان های موجود در این محوطه قدمت کمتری نسبت به دیگر ساختمان ها دارند. در این محوطه می توان این آثار را مشاهده کرد: آسیاب های خدایی، آسیاب رضا گلاب یا پنیری، آسیاب های رضوان، تاسیسات مربوط به کارخانه برق مستوفی که در سال ۱۳۳۲ احداث شده و تلمبه خانه که تامین کننده آب مصرفی شهر بوده است. تونل سه کوره آب این آسیاب ها را تامین می کند و آب مورد نیاز کارخانه برق نیز از تونل دهانه شهر می آید.
محوطه غربی
۲۱ آسیاب در این بخش به چشم می خورد که در دو نوع شیبی و تنوره ای ساخته شده اند و آب آنها از تونل سه کوره تامین می شده است. آسیاب های محوطه غربی مانند یک جزیره بین کانال دوپلون و شاخه گرگر واقع شده اند و نزدیک شدن به آنها از طریق پلی سنگی به نام دوپلون میسر است. این پل دارای دو دهانه، ۹ متر طول، ۳ متر عرض و ۵ متر ارتفاع است.
در گذشته بعد از دوپلون و در محدوده آسیاب های ضلع غربی یک ساباط (دالان سرپوشیده) با یک ورودی و دو خروجی قرار داشته که از آن به عنوان استراحتگاه مراجعان به آسیاب ها استفاده می شد؛ اما همزمان با تخریب آسیاب ها در سال های اخیر این بنا نیز از میان رفت.
به جز آسیاب ها، کارخانه یخ جولازاده که در ۱۳۳۴ ساخته شده و یک تلمبه خانه آب نیز در این بخش دیده می شود.
در محوطه غربی، پلکان سنگی بسیار بزرگی با ۱۱۵ پله وجود دارد که راه ارتباطی بافت قدیم شهر با محوطه غربی بوده است و با استفاده از آن اهالی منطقه به سهولت به آب شرب مورد نیاز خود دسترسی پیدا می کردند. این پلکان با استفاده از عوارض طبیعی زمین احداث شده و ساختار آن یکی از شگفتی های مجموعه به شمار می رود. در ساخت این پلکان از قطعه سنگ های ماسه ای و گل یا مخلوط گل و آهک به کار برده اند.
در زیر این پلکان و بر بام آسیابی به نام لوعلی، ساختمانی مربع شکل با سقفی گنبدی دیده می شود که ظاهری شبیه به آتشکده دارد. از این اتاقک به عنوان نمازخانه و استراحتگاه آسیابان استفاده می کردند. این اتاقک به صورت چهارطاقی با طاق های جناغی بوده و از سه طرف باز است.
اتاقک هایی نیز در انتهای محوطه جا خوش کرده اند که ورود به آنها از طریق پلکان هایی که در صخره تعبیه شده اند امکان پذیر است.
منبع: کارناوال
نظر شما