سلام نو _ سرویس گردشگری: آتشکده بهرام یزد یکی از آثار تاریخی یزد است که در خیابان آیت الله کاشانی واقع شده است .این آتشکده متعلق به زرتشتیان می باشد. شامل ساختمان مشجری است که در قرن اخیر در دوران پهلوی ساخته شده است. در این محل آتش مقدس که برای زرتشتیان مقدس می باشد و دارای قدمتی هزار و پانصد ساله بوده و باید همیشه روشن نگهداشته شود نگهداری و از آن مراقبت می شود.آتشکده یزد یکی از نمادهای شهر یزد و بخشی از میراث فرهنگی و تاریخی این شهر کهن و نمونه‌ای از همزیستی ادیان گوناگون در کنار یکدیگر محسوب می‌شود. این آتشکده در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۷۸ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۴۳۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
معماری بنا
با بررسی ساختمان‌هایی که به‌عنوان آتشکده استفاده می‌شدند، به این اصل می‌رسیم که از دوران باستان، آتشکده‌ها بدون هرگونه تجملات و زرق‌وبرق و به‌صورت مکانی ساده و مقدس طراحی و ساخته شده‌اند. آتشکده بهرام نیز همانند همتایان خود، از معماری و طراحی ساده و زیبایی برخوردار است.
طراحی این مکان بر اساس سلسله مراتب و حوزه‌بندی فضایی آتشکده‌های پارسیان هند انجام شد؛ گرچه مشابه بناهای مناطق کویری ایران، الگوهای معماری معاصر یزد را دارد. این بنا در مرکز حیاط قرار گرفته است و درختان همیشه سبز، آن را محصور کرده‌اند. ارتفاع آن ۲۱ متر بالاتر از سطح زمین است و برای ورود به آن باید از هشت پله بالا رفت.
نگاره فروهر
نگاره فروهر و سرستون‌های سنگی، ابهت و زیبایی خاصی برای ساختمان آتشکده بهرام به ارمغان آورده‌اند. این سرستون‌ها و سنگ‌های گلدار پایین دیوارها از هنرمندی استادکاران و هنرمندان استان اصفهان حکایت دارند که پس از تراشیدن سنگ‌ها در اصفهان، آن‌ها را به شهر یزد منتقل کردند.
ظاهرا کاشی‌کاری نگاره فروهر نیز توسط هنرمندان استان یزد انجام شده است. طراحان و استادکاران همچنین دیوارهای داخل ساختمان را با اشکالی از تصاویر زرتشت و جمله‌هایی برگرفته از کتاب مقدس اوستا، بسیار زیبا و هنرمندانه تزیین کرده‌اند.
حوضی دایره‌ای و بزرگ در ابتدای ورودی عمارت آتشکده، زیبایی ویژه‌ای به این بنای مقدس بخشیده که طبق آیین حوض‌های سراسر دنیا، کف آن توسط سکه‌های بازدیدکنندگان پر شده است.
به نظر می‌رسد قرارگیری آتشکده در مقابل حوضی از آب، از خصوصیات این مکان‌ها محسوب می‌شود. آتش مقدس در اتاقی نگهداری می‌شود که معماران در مرکز ساختمان احداث کرده بودند تا به این ترتیب از تابش نور خورشید دور بماند. در اطراف آن نیز اتاق‌هایی برای انجام فریضه نماز و نیایش مخصوص زرتشتیان در نظر گرفته شده است.
سایر بخش‌های آتشکده بهرام یزد
تالار ورجاوند
آقای جمشید امانت در سال ۱۳۱۸ هجری شمسی، تالار و آب‌انباری را به یاد همسر خود در مجموعه آتشکده یزد بنا کرد. ساختمان تالار در سال ۱۳۸۱ هجری شمسی به‌دلیل کهولت، تخریب و غیرقابل استفاده شد. مهندس پرویز ورجاوند این تالار را بازسازی کرد و عملیات مرمت ساختمان به سبک بناهای قدیمی را در سال ۱۳۸۷ هجری شمسی به پایان رساند. وی این کار را به یاد پدر و مادر خود، دکتر فریدون ورجاوند و دولت رستمی انجام داد و نام ورجاوند بر تالار ماند.
اکنون تالار ورجاوند به نمایشگاهی تبدیل شده است که در آن می‌توانید بیشتر با زرتشتیان، سنت‌ها و آداب دینی آن‌ها آشنا شوید. در اینجا ماکت‌هایی ساخته شده‌اند که هرکدام لباس‌هایی خاص بر تن دارند.
در یک گوشه چشمتان به سفره عقد و عروس و داماد می‌افتد و درباره‌اش می‌خوانید و در جایی دیگر از سفره نوروزی و مراسم پیروان این دین اطلاعات کسب می‌کنید. نماز زرتشتیان و آیین سدره‌پوشی را این تالار می‌شناسید و می‌توانید آداب دینی را درک کنید.
آب‌انبار آتشکده یزد
جمشید امانت آب‌انباری را نیز در آتشکده زرتشتیان بنا کرد. امروزه این آب‌انبار در طبقه زیرین تالار ورجاوند قابل بازدید است. در این فضا و پیش از ورود به آب‌انبار با فضایی نمایشگاهی مواجه می‌شوید و می‌توانید تصاویر عکاسان مختلف از موضوعات مرتبط با زرتشتیان را ببینید.
در گوشه‌ای از سالن نمایشگاه باید از پله‌ها پایین بروید تا به آب‌انبار وارد شوید. انتهای این راه پله در گذشته مسدود بود و افراد با استفاده از شیری که در پایین مخزن آب تعبیه شده بود، از آب استفاده می‌کردند. حالا این شیر و دیوار حذف شده است تا گردشگران بتوانند وارد فضای آب‌انبار شوند. از دریچه بالای آب‌انبار، آب قنات به داخل می‌آمد تا مردم به آن دسترسی داشته باشند. تعدادی جای پا در دیواره آب‌انبار و حدفاصل دریچه بالا تا کف دیده می‌شود که برای ورود افراد در مواقع اضطراری بودند.
آداب ورود به آتشکده بهرام یزد
آتشکده یزد مکانی مقدس است و آدابی برای ورود به آن وجود دارد:
- مردان و زنان باید هنگام ورود به این مکان پاکیزه باشند.
- قداست این مکان در میان زرتشتیان مانند مسجد برای مسلمانان است و بانوان در دوره‌های خاص نمی‌توانند به آن وارد شوند.
- مردان زرتشتی به هنگام ورود از کلاه سفید و زنان از روسری سفید به‌همراه لباس رنگ روشن استفاده می‌کنند و کفش‌های خود را درمی‌آورند.
- کسی نباید به آتش مقدس نزدیک شود؛ چراکه نفس انسان آن را آلوده می‌کند.
نکات بازدید از آتشکده بهرام یزد
- برای استفاده از وسایل نقلیه عمومی، سوار بر اتوبوس‌هایی شوید که از خیابان آیت‌الله کاشانی عبور می‌کنند. ایستگاه اتوبوس در چند قدیمی در ورودی آتشکده قرار دارد.
- احترام به عقاید، باورها و رسوم را فراموش نکنید و حرمت این مکان مقدس را نگه دارید.
- بازدیدکنندگان این آتشکده می‌توانند این آتش همیشه فروزان را از پشت دیوار شیشه‌ای ببینند.
- از ساعت هشت تا ۱۲ و از ۱۷ تا ۲۰ می‌توانید برای بازدید به این مجموعه مراجعه کنید.
- آتشکده بهرام یزد همه روزه، به‌جز روزهای تعطیل، باز است.
منبع: سیری در ایران
نظر شما