سلام نو _ سرویس گردشگری: قدیمی‌ترین حمام قزوین که توسط امیر گونه خان سردار صفوی و به دستور شاه عباس دوم صفوی در سال ۱۰۲۶ ه.ش ساخته شد، حمام قجر (حمام شاهی) است. حمام قجر که در خیابان عبید زاکانی قزوین قرار دارد، دارای دو بخش مجزای مردانه و زنانه است. از قسمت‌های حمام قدیمی قجر (حمام شاهی) می‌توان به درب اصلی، سربینه، بینه با طرحی مستطیل شکل، گرمخانه چلیپایی شکل و اطاق‌هایی برای شست و شو اشاره کرد که با تزئینات کاشیکاری، رسمی‌بندی و یزدی‌بندی زیبایی آن دو چندان شده است. در حال حاضر حمام قجر به موزه مردم شناسی شهر قزوین تبدیل شده است و اگر می‌خواهید با فرهنگ، رسوم و آداب مردم قزوین آشنا شوید، دیدن این موزه مردم شناسی که روزگاری گرمابه‌ای زنده بوده است و مردمان گذشته به آن آمد و شد داشتند را فراموش نکنید.
آشنایی با حمام قجر؛ حمامی تاریخی و دیدنی
این حمام دارای ۱۰۴۵ متر فضای مفید است. می دانید چرا این حمام را به نام قجر می شناخته اند؟
این حمام به فرمان یک صفوی و به دست های یک قجری ساخته شده است. به هر حال اسم این حمام هر چه که بوده است؛ دارای ۳ بخش اصلی است که عبارتند از: گرمخانه، سربینه و میاندر. البته این حمام قسمت های دیگری هم دارد ولی مهم ترین قسمت هایش همین ۳ بخش هستند.
در ضمن حمام از ۲ بخش زنانه و مردانه نیز تشکیل شده است. در اصلی این حمام رو به قسمت جنوبی باز می شود و از طریق راه پله هایی پیچ در پیچ به سربینه می رسیده است. در قسمت سربینه هم یک حوض بسیار کوپک و زیبا قرار گرفته است که در خود ۶ شاه نشین مجزا دارد.
هر کدام از این بخش ها دارای طاق و نقشه ای ۸ ضلعی هستند. سربینه در واقع قسمت استراحت و رختکن حمام قجر در قزوین بوده است. سربینه از ۲ قسمت غربی و شرقی تشکیل شده است و دارای ۲ طاق جناغی است. گرمخانه هم در حمام های مدل سنتی قدیمی همچون حمام قجر در قزوین شامل قسمت هایی همچون: حوض آب سرد، تونل های گربه رو، خزینه ی آب گرم و اعیان نشین بوده است.
قسمت های زنانه و مردانه هم به صورت چلیپا ساخته می شدند . اتاقک های برای شست و شو در چپ و راست آن تعبیه شده بوده است. برای آوردن آب هم از تنبوشه های سفالی استفاده می کرده اند.
از دید معماری، حمام قجر در قزوین دارای پوششی کامل در قسمت طاق ها و گنبدها به وسیله ای سبک هایی مثل یزدی بندی و ریسه بندی بوده است. در واقع هر کدام از این گنبدها نور خزینه را تلامین می کرده است. فضای داخلی حمام نیز کاملا کاشی کاری شده بوده است. با استفاده از سنگ های بزرگ تراش خورده ی مرمر هم داخل حمام را سکو و کف پوش کرده بوده اند.
به هر حال این حمام هر چه که هست در سال ۱۳۷۹ توسط سازمان میراث فرهنگی قزوین خریداری شد و با شماره ی ۱۲۶۰۱ ثبت ملی شد. بعد از مدتی هم با سرمایه گذاری شهرداری قزوین و سازمان نوسازی و بهسازی این شهر، در طی ۴ سال یعنی از سال ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۴ مورد ترمیم و بازسازی قرار گرفت.
محل قرارگیری حمام قجر
موزه مردم‌شناسی حمام قجر در خیابان عبید زاکانی قرار دارد که این خیابان نیز نزدیک سبزه‌میدان است. البته نام اصلی این میدان، میدان آزادیست که (میان مردم قزوین) به نام سبزه‌میدان معروف است و با این نام به راحتی می‌توانید این میدان را پیدا کنید. اما اگر بخواهید با ماشین شخصی خودتان و یا حتی با تاکسی به سمت سبزه‌میدان بروید، بهترین روش ممکن این است که ابتدا به میدان ولیعصر قزوین رفته و سپس از آنجا به سمت سبزه‌میدان بروید.
هنگامی که به سبزه‌میدان رسیدید همان مسیر را مستقیم بروید، پس از مدت‌زمان بسیار کوتاهی متوجه کاخ چهل‌ستون در سمت چپ خودتان خواهید شد که این نشان می‌دهد تا اینجا مسیر را درست طی کرده‌اید. سپس همان خیابان را تا اولین چهارراه طی کرده و بعد از سپری کردن چهارراه، مجددا مستقیم بروید تا به اولین خیابان یا همان خیابان عبید زاکانی برسید که سمت راستتان قرار دارد. خیابان عبید زاکانی را تا اولین چهارراه طی کنید، موزه مردم‌شناسی حمام قجر در سمت چپ چهارراه قرار دارد.
آدرس: استان قزوین، شهر قزوین، بلوار نادری، خیابان عبید زاکانی، کوچه محمدرضا درگاهی
بخش‌های بسیار متنوع و متعددی در موزه مردم‌شناسی حمام قجر وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها دیدن کرده و اطلاعات مفیدی کسب کنید. موارد جذابی که نظر ما را به خودش جلب می‌کند مشاغل مردم قزوین در زمان‌های گذشته بوده که می‌توانید با تماشای ماکت‌ها در بخش‌های با مطالب متعددی آشنا شوید.
موارد دیگر شامل آداب و رسوم مردم قزوین می‌شود که برخی از آن‌ها جذابیت بسیاری بالایی برای عموم مردم و بازدیدکنندگان دارند. برای مثال، آیا می‌دانستید یک رسم عجیب و جالب به نام ۵۰ بدر میان مردم قزوین وجود دارد؟ این در حالیست که ما فقط با ۱۳ بدر آشنا هستیم و همگی آن را می‌شناسیم. از بخش‌های جذاب دیگر می‌توان به مجموعه تعزیه‌خوانی اشاره کرد.
نظر شما