سلام نو - سرویس گردشگری: تپه سیلک، منطقه‌ای باستانی در جنوب غربی کاشان است که با هشت هزار سال قدمت، یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های شناخته‌شده در جهان محسوب می‌شود. تپه سیلک که در ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ با شماره ۳۸ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت، از جاهای دیدنی کاشان به شمار می‌رود که آثار دوران مختلف تمدن بشری شامل عصر نوسنگی، عصر مس و سنگ، دوران شهرنشینی، عصر آهن و دوره ماد را در خود جای داده است. مهم‌ترین آثار تمدنی شناخته‌شده در سیلک شامل نخستین روستاها و خانه‌های حاصل دست بشر، نخستین جانوران و گیاهان اهلی، نخستین کوره‌های پخت سفال و ذوب فلز و نخستین آثار خط و نوشتار هستند.
سیلک از دو تپه شمالی و جنوبی تشکیل شده که با هم حدود ششصد متر فاصله دارند. آثار ارزشمندی چون زیگورات سیلک، سفال‌های منقوش و کهن‌ترین خشت دست‌ساز در تپه سیلک جای دارند. همچنین در این تپه مکتوباتی مربوط به دوران قبل از هخامنشیان پیدا شده است. بر اساس آن‌چه باستان‌شناسان کشف کرده‌اند، تمدن آریایی‌ها بر تمدن مردم سیلک غلبه کرده و فقط آثاری از تمدن سیلک در حفاری‌ها کشف شده است.
سرگذشت تپه
تپه سیلک یکی از ارزشمندترین آثار باستانی ایران و جهان به شمار می‌رود که از حدود هشت هزار سال پیش (از دوره نوسنگی تا دوره ماد)، شواهد و مدارک تحولات زندگی بشر را در خود نگه داشته است. این محوطه شامل تپه شمالی (سیلک کوچک) به مساحت پنج هکتار، تپه جنوبی (سیلک بزرگ) به مساحت هشت هکتار، گورستان الف و گورستان ب است. این تپه‌ها به‌ترتیب از قدیم به جدید، آثار دوران مختلف تمدن بشری شامل عصر نوسنگی، عصر مس و سنگ، دوران شهرنشینی، عصر آهن و دوره ماد را به نمایش می‌گذارند.
چندین دهه قبل با جاری‌شدن سیل در زمین‌های کشاورزی کاشان، تمدنی بزرگ و چندهزار ساله سیلک نمایان شد و ابزارآلات و سفالینه‌هایی متفاوت با ابزارهای کنونی پیدا شدند که حیرت و حس کنجکاوی همه را برانگیختند. در این میان، افرادی سودجو به‌دنبال این بودند که یک شبه مسیر ۱۰۰ ساله را بروند و در نتیجه خاک‌های این تپه را زیر و رو کردند. بعد از مدتی با فروش آثار به دست مردم و به خصوص کشاورزان منطقه به دلالان عتیقه، پای غارتگران نیز به سیلک باز شد. تمدنی گمشده که هزاران سال از عوامل مخرب طبیعی در امان مانده بود، به مزرعه عتیقه‌فروشان تبدیل شد و سرانجام با انتقال آثار تاریخی به کشورهای غربی، «رومن گیرشمن»، باستان‌شناس موزه لوور فرانسه با هدف شناخت و شاید نجات تمدنی که به همه مردم جهان تعلق داشت، روانه ایران شد.
هیئت باستان‌شناسی فرانسوی: محوطه باستانی تپه سیلک در طی سال‌های ۱۳۱۲، ۱۳۱۳ و ۱۳۱۶ هجری شمسی برای نخستین بار توسط هیئت باستان‌شناسی فرانسوی به سرپرستی رومن گیرشمن مورد کاوش قرار گرفت. این گروه نتایج فعالیت خود را در سال ۱۳۱۷ در دو مجلد با عنوان سیلک کاشان به زبان فرانسوی در پاریس چاپ کردند که بعدها به دست انتشارات میراث فرهنگی ایران به فارسی ترجمه شدند. رومن گیرشمن تاریخ این تمدن را حدود ۱۰ هزار سال تخمین زده بود. بعد از خاتمه فعالیت‌های گیرشمن و چاپ گزارش‌های او، تا سال ۱۳۸۰ توجهی به سیلک نشد؛ به طوری که بسیاری از اراضی این محوطه به زمین کشاورزی تبدیل شد. به گفته برخی ساکنان قدیمی اقداماتی در جهت گسترش شهر و خانه‌سازی‌ها صورت گرفت که در صورت ادامه این روند، از این تپه باستانی جز نام و خاطره‌ای باقی نمی‌ماند. تا اینکه گروه باستان‌شناسی ایرانی راهی تپه سیلک شدند.
نظر شما