علائم افسردگی در کودکان / پیشگیری از افسردگی کودکان

شاید از خودتان بپرسید که آقا واقعا کودکان می‌توانند از افسردگی رنج ببرند؟ پاسخ، مثبت است. کودکان نیز به افسردگی دچار می‌شوند. در این مطلب متوجه می‌شوید که نشانه‌های افسردگی در کودکان چیست؟

آیا کودکان واقعا می‌توانند از افسردگی رنج ببرند؟
بله. افسردگی در دوران کودکی با غصه خوردن‌های روزمره و عادی و حس‌هایی که کودکان به صورت روزمره تجربه می‌کنند، متفاوت است. صرف این‌که کودک غمگین به نظر می‌رسد، لزوما به این معنی نیست که افسردگی قابل توجهی دارد.
اگر غم و اندوه او مداوم شود، یا در فعالیت‌های عادی اجتماعی، علایق، درس خواندن در مدرسه، یا زندگی خانوادگی تداخل ایجاد کند، ممکن است نشان دهد که کودکان افسردگی دارند.
این نکته را به خاطر داشته باشید که افسردگی اگر چه یک بیماری جدی است (هم در کودکان، هم در بزرگسالان)، اما یک بیماری قابل درمان است.

چگونه می‌توانم تشخیص دهم که کودک من افسرده است؟
علائم افسردگی در کودکان متفاوت است. این بیماری اغلب تشخیص داده و درمان نمی‌شود زیرا به عنوان تغییرات عاطفی و روانی طبیعی از بین می‌رود.
علائم اولیه افسردگی، حول غم و اندوه، احساس ناامیدی و تغییرات خلقی می‌چرخد.
سایر علائم و نشانه‌های افسردگی در کودکان عبارتند از:

• تحریک‌پذیری یا عصبانیت
• احساس مستمر غم و ناامیدی
• کناره‌گیری اجتماعی
• افزایش حساسیت به طرد شدن
• تغییرات در اشتها، افزایش یا کاهش اشتها
• تغییرات در خواب، بی‌خوابی یا خواب بیش از حد
• طغیان یا گریه
• مشکل در تمرکز
• خستگی و کم‌انرژی بودن
• شکایات جسمی (مانند معده‌درد، سردرد) که درمان نمی‌شود
• کاهش توانایی عملکرد در فعالیت‌ها در خانه یا با دوستان، در مدرسه، در فعالیت‌های فوق برنامه و سایر سرگرمی‌ها یا علایق
• احساس بی‌ارزشی یا گناه
• اختلال در تفکر یا تمرکز
• داشتن افکار مرگ یا خودکشی

همه کودکان افسرده، همه این علائم را ندارند. در حقیقت، بیشتر افراد در زمان‌های مختلف، علائم مختلفی را نشان می‌دهند.
اگر چه برخی از کودکان ممکن است به خوبی عمل کنند، اما اکثر کودکان مبتلا به افسردگی، در فعالیت‌های اجتماعی به مشکل می‌خورند، علاقه‌شان به مدرسه را از دست می‌دهند، دچار عملکرد ضعیف درسی و افت تحصیلی، یا تغییر در ظاهر می‌شوند.
همچنین ممکن است مصرف مواد مخدر یا الکل را شروع کنند، به‌خصوص اگر سن آنها بیش از ۱۲ سال باشد.
اگر چه در کودکان زیر ۱۲ سال نسبتا نادر است، اما ممکن است خردسالان اقدام به خودکشی داشته باشند و امکان دارد هنگام ناراحتی یا عصبانیت این کار را به صورت تکانشی انجام دهند.
دخترها بیشتر اقدام به خودکشی می‌کنند، اما پسرها در صورت اقدام به خودکشی، واقعاً خود را می‌کشند.
کودکانی که سابقه خانوادگی خشونت، سوء مصرف الکل یا تعارض جنسی را دارند، در صورت ابتلا به افسردگی در معرض خطر بیشتری برای خودکشی هستند.

کدام کودکان افسرده می‌شوند؟
افسردگی در پسران زیر ۱۰ سال به طور قابل توجهی شایع است، اما در ۱۶ سالگی، افسردگی بین دختران شیوع بیشتری دارد.
اختلال دو قطبی در نوجوانان بیشتر از کودکان خردسال است، اما در کودکان می‌تواند شدیدتر از نوجوانان باشد. همچنین ممکن است با اختلال بیش‌فعالی و کمبود توجه، وسواس فکری عملی یا اختلال سلوک (CD) پنهان شود.

چه عواملی باعث افسردگی در کودکان می‌شود؟
افسردگی در کودکان می‌تواند ناشی از هر ترکیبی از عوامل مرتبط با سلامت جسمی، وقایع زندگی، سابقه خانوادگی، محیط، آسیب‌پذیری ژنتیکی و اختلال بیوشیمیایی باشد. افسردگی نه خلق و خوی گذرا است، نه شرایطی است که بتواند بدون درمان مناسب از بین برود.

آیا می‌توان از افسردگی در کودکان جلوگیری کرد؟
کودکانی که سابقه خانوادگی افسردگی دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی هستند. کودکانی که والدینی دارند که از افسردگی رنج می‌برند، اولین دوره افسردگی خود را زودتر از کودکانی که والدین آنها به افسردگی دچار نیستند، تجربه می‌کنند.
کودکانی که در خانواده‌های آشفته هستند، یا الکل و مواد مخدر استفاده می‌کنند نیز در معرض خطر بیشتری از افسردگی قرار دارند.

چگونه افسردگی در کودکان تشخیص داده می شود؟
اگر علائم افسردگی در کودک شما حداقل به مدت دو هفته طول کشیده است، باید با پزشک ملاقات کنید تا مطمئن شوید که هیچ دلیل جسمی برای علائم وجود ندارد و مطمئن شوید که فرزند شما درمان مناسب را دریافت می‌کند.
مشاوره با یک متخصص که در زمینه کودکان تخصص دارد، توصیه می‌شود. به خاطر داشته باشید که ممکن است پزشک متخصص اطفال بخواهد به تنهایی با کودک شما صحبت کند.
ارزیابی سلامت روان، شامل مصاحبه با شما (والدین یا مراقب اصلی) و فرزندتان و هر گونه آزمایش روانشناختی دیگر است. اطلاعات معلمان، دوستان و همکلاسی‌ها می‌تواند مفید باشد.
هیچ آزمایش خاصی اعم از پزشکی یا روانشناختی وجود ندارد که بتواند به وضوح افسردگی را نشان دهد، اما ابزارهایی مانند پرسشنامه (هم برای کودک و هم برای والدین) همراه با اطلاعات شخصی، می‌توانند برای کمک به تشخیص افسردگی در کودکان مفید باشند.
گاهی اوقات در جلسات درمانی و با پر کردن پرسشنامه‌ها می‌توان نگرانی‌های دیگری را که باعث ایجاد افسردگی شده‌اند مانند ADHD ، اختلال سلوک و OCD را کشف کرد.

گزینه‌های درمان چیست؟
گزینه‌های درمانی برای کودکان مبتلا به افسردگی، روان‌درمانی (مشاوره) و تجویز دارو است.
پزشک کودک شما ممکن است ابتدا روان‌درمانی را پیشنهاد کند و در صورت عدم پیشرفت چشمگیر، داروی ضد افسردگی را به عنوان گزینه‌ای دیگری در نظر بگیرد. مطالعات نشان می‌دهد که ترکیبی از روان‌درمانی و دارو در درمان افسردگی بیشترین تاثیر را دارد.

درمان کودکان با اختلال دو قطبی
کودکان مبتلا به اختلال دو قطبی معمولا با روان‌درمانی و مصرف داروی ضد افسردگی و تثبیت کننده خلق و خو، تحت درمان قرار می‌گیرند.
در مصرف داروهای ضدافسردگی باید احتیاط شود، زیرا می‌تواند رفتارهای شیدایی یا بیش‌فعالی در کودکان مبتلا به اختلال دو قطبی را ایجاد کند. مدیریت داروی کودک باید بخشی از یک برنامه مراقبت کلی باشد که شامل درمان و قرارهای ملاقات با روانشناس است.

افسردگی در کودکان: علائم هشداردهنده
والدین باید نسبت به علائمی که کودک نشان می‌دهد فرزندشان در معرض خطر خودکشی است، هوشیار باشند.
علائم هشدار دهنده رفتار خودکشی در کودکان عبارتند از:

• بسیاری از علائم افسردگی (تغییر در غذا خوردن، خوابیدن، فعالیت‌ها)
• انزوای اجتماعی، از جمله انزوا از خانواده
• صحبت از خودکشی، ناامیدی یا درماندگی
• افزایش رفتارهای نامطلوب (جنسی/ رفتاری)
• افزایش رفتارهای مخاطره‌آمیز
• تصادفات مکرر
• سوء مصرف مواد مخدر
• صحبت از مرگ و مردن
• افزایش گریه

افسردگی کودکان، خلاصه
افسردگی اغلب همزمان با سایر بیماری‌های جسمی رخ می‌دهد. به این دلیل که افسردگی ممکن است به یک مشکل جدی تبدیل شود، تشخیص، درمان زودرس و نظارت دقیق در آن بسیار اهمیت دارد.
به عنوان پدر یا مادر این‌که بخواهید افسردگی کودک را انکار کنید، کار آسان‌تری است، اما در صورت درمان نشدن افسردگی، کودک با مشکلات بیشتری مواجه می‌شود.