جهش ویروس کرونا ممکن است اثربخشی واکسن‌ها را زیر سوال ببرد

دکتر علیرضا زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در بیست و یکمین جشنواره ابوریحان بیرونی که امروز دوم دی ماه به صورت مجازی با حضور و جمعی از محققان در تالار امام خمینی(ره) دانشگاه برگزار شد، اظهار کرد: برگزاری این جشنواره بر پایه اهتمام محققان و فراگیران دانشگاه برای بیست و یکمین سال متوالی افتخاری ارزشمند برای دانشگاه محسوب می‌شود.

وی افزود: این جشنواره نماد قدرشناسی ازجامعه فرهیختگان خصوصا پیشتازان علم و فناوری کشور است. جشنواره ابوریحان بیرونی با ارائه برون دادهای پژوهشی سرفصلی برای سیاستگذاران کشور خواهد بود.

زالی نامگذاری این جشنواره به نام دانشمند برجسته ایرانی ابوریحان بیرونی را انتخابی هوشمندانه دانست و ادامه داد: روحیه واکاوی و جستجوگری وی نماد پژوهشگری شجاع و پرتلاش است.

وی با تاکید بر این که باید بیش از پیش میراث تاریخی و ذخائر ایرانی مورد حراست و مراقبت قرار گیرد عنوان کرد: به نظر می‌رسد برای پاسداشت ارزش‌ها و میراث علمی و فرهنگی کشور باید اهتمام و تعصب ویژه‌ای داشته باشیم.

وی در ادامه با بیان این که حرکت و تلاش به سمت نسل سومی شدن یکی از بالاترین تعهدات مسئولان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی است خاطرنشان کرد: حرکت و ضرب آهنگ دانشگاه در تناسب کامل با اولویت های فناورانه و تولید ثروت در سطح ملی و بین المللی در جریان است.

زالی در ادامه به رشد کمی مقالات پژوهشی در دانشگاه اشاره کرد و 12 درصد رشد کمی در مقایسه با سال قبل را ستودنی توصیف کرد و افزود: در حوزه کیفیت مقالات نیز با 41,5 درصد رشد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خوش درخشید.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که از هر چهار مقاله منتشر شده دردانشگاه حداقل یک مقاله در زمره مقالات Q1 است ادامه داد: قرار گیری 25 درصد از مقالات دانشگاه در زمره برترین‌ها نشان از کیفیت بالای مقالات پژوهشی دارد.

زالی با بیان این که خبرهای خوش پژوهشی نویدبخش توان بالای تحقیقات محققان و جوانان این مرزو بوم است، ارتقای کیفی و نگاه به تولیدات علمی مترقی را از اصلی ترین سیاست‌های دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی دانست.

وی با اشاره به این که جایگاه پژوهشی کشور نیز از جایگاه مطلوبی در دنیا برخوردار است ادامه داد: بخشی از اقدامات دانشگاه در اجرای پروژه‌های فناورانه متجلی است.

زالی از اجرای 150 پروژه فناوارنه تا پایان اسفندماه توسط دانشگاه خبر داد و به فعالیت ارزنده پژوهشی درپارک علم و فناوری اشاره کرد.

وی با بیان این که ورود تست های سریع شناسایی کووید 19 در مدار خدمات، ماحصل کار تحقیقاتی مشترک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) است، گفت: زیرساخت‌ها در پارک علم و فناوری به گونه ای طراحی و شکل گرفته که امکان پذیرش بیش از 100 شرکت دانش بنیان وجود دارد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که بکارگیری و استفاده از ظرفیت‌های نیروهای جوان در دستور کار شرکت‌های دانش بنیان دانشگاه است تاکید کرد: در آستانه دهه فجر بخش‌های آغازین فعالیت های پارک علم و فناوری افتتاح خواهد شد.

زالی با اشاره به رشد شرکت‌های دانش بنیان دانشگاه به 105 شرکت تاکید کرد: درهای پیوستن جوانان در قالب فعالیت های فناورانه در شرکت های دانش بنیان دانشگاه روشن و باز است.

وی با بیان این که در اپیدمی عالم گیر کرونا شرکت‌های دانش بنیان رشد و جهش بی سابقه‌ای داشته‌اند، گفت: کرونا نه تنها تهدیدی در برنامه های آموزشی و پژوهشی دانشگاه ایجاد نبود بلکه به عنوان یک پیشران عمل کرد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از انتشار 424 مقاله کاربردی در زمره محصولات دانشگاه در حوزه کرونا خبر داد و افزود: از هر شش محقق ایرانی که در طول ماههای اخیر بالاترین میزان تولیدات را در حوزه پژوهشی کرونا داشته، سه مورد این مقالات مربوط به محققان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است.

زالی تولید 50 درصد مقالات کاربردی کرونا در کل کشور توسط محققان دانشگاه را افتخاری برای دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی دانست.

وی با بیان این که کرونا مسئله مشترک حوزه‌های پژوهش، فناوری و درمان است، گفت: جهش اخیر ویروس کرونا در انگلیس می‌تواند بحث‌هایی از قبیل اثربخشی و کارایی واکسن‌ها به خصوص واکسن با پایهRNA را زیر سوال ببرد.

وی تحلیل پژوهش فناوران و پژوهشگران را در این حوزه خواستار شد و با اشاره به جایگاه دوم پژوهش دانشگاه در کشور، حفظ و رشد این جایگاه را مورد تاکید قرار داد.

زالی با بیان این که هیچ محدودیتی برای جذب نیروی انسانی نخبه از سایر دانشگاه‌ها و یا اقصی نقاط کشوردر دانشگاه وجود ندارد تاکید کرد: دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی علیرغم تمامی محدودیت‌ها آمادگی جذب نخبگان و افراد خلاق را باهدف جهش علمی و پژوهشی دانشگاه و کشور اعلام می‌کند.

وی با اشاره به اهمیت ارتباطات فرادانشگاهی، از شکل‌گیری فعالیت‌های مشترک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با سایر دانشگاه‌ها خبر داد.

زالی در ادامه به جایگاه ممتاز دانشگاه در نظام‌های رتبه بندی وبومتریکس، شانگاهی و تایمز اشاره کرد و افزود: بن مایه دستاوردهای شتابان دانشگاه ممارست اساتید، جوانان و پیشکسوتان در مراکز مختلف دانشگاه است.

وی با بیان این که باید از حرکت شتابان دانشگاه در حوزه پژوهشی حمایت شود، گفتمان سازی عمومی برای مطالبات حوزه پژوهش خصوصا تخصیص بودجه مورد نیاز را خواستار شد.

وی با اشاره به این که کمبود منابع پژوهشی و درآمد ناخالص ملی می تواند تغییرات شگرفی در حوزه پژوهش ایجاد کند، گفت: باید بودجه هایی به پژوهش اختصاص داده شود تا تحرک جدی در پیشرفت کشور ایجاد کند.

در این جشنواره همچنین دکتر فرید نجفی سرپرست معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اظهار کرد: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به عنوان دانشگاهی پیشرو و با اتکا به توان مدیریتی و اعضای هیئت علمی نتایج ارزشمندی را در حوزه پژوهش در سطح ملی و بین المللی از خود به نمایش گذاشته است.

وی با بیان این که نگاهی به وضعیت تولیدات علمی و فناورانه در کشور نشان از جایگاه مطلوب کشور در حوزه پژوهش دارد گفت: روند استنادات نرمال شده و شاخص‌ها نشان از جایگاه منحصر بفرد کشوردر حوزه فناوری و پژوهش دارد.

نجفی ادامه داد: جایگاه سیزدهمی ایران از نظر شاخص‌های ضریب تاثیرات نرمال شده پژوهشی در بین 25 کشور برتر دنیا ستودنی است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان این که کشور ایران بیشترین رشد پژوهشی در سال 2019 در مقایسه با سال 2018 داشته، توجه بیش از پیش به جایگاههای متعدد و قسمت‌های تولید علم در دنیا را مورد توجه قرار داد و توضیح داد: باید بین مراکز تولید علم ارتباط منسجمی برقرار شود تا برون داد این تولیدات هدفمند توزیع شود.

وی با اشاره به نقش تاثیرگذار نهادهای دانشی در روند تولید و تصمیم گیری حوزه پژوهش و فناوری گفت: تخصیص اعتبار ناکافی، بداخلاقی های حوزه تحقیقات، کارایی پایین شبکه‌های تحقیقاتی و انجام فعالیت‌های تحقیقاتی پراکنده بدون توجه به نیازهای کلان کشور از جمله موارد تاثیر گذار در این حوزه است.

نجفی ضرورت تقویت انگیزه بین پژوهشگران جوان را خواستار شد و ادامه داد: دانشگاه محل پرورش استعدادهای جوان و حفظ و تقویت انگیزه پژوهشگران است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت توجه به تقویت ارتباطات بین المللی، شفافیت در مالکیت برون دادهای دانشگاهی واستفاده مناسب از مجموعه امکانات و تجهیزات موجود در کشور را با هدف ارتقا پژوهش و فناوری خواستار شد.

وی با بیان این که نباید سکوی ارسال خلاق‌ترین نیروها به سایر کشورها باشیم، پررنگ‌تر شدن روابط بین المللی ضمن استفاده بهینه از امکانات داخلی را مورد تاکید قرار داد.

نجفی با اشاره به پیچیدگی‌های بازار و تجارت، که فناوران را دچار سردرگمی می‌کند گفت: پیچیدگی و بروکراسی که دالان‌های پرپیچ و خم تبدیل علم به محصول ایجاد می‌کند باعث شده تا سهم فناوری کمتر از پژوهش باشد تاجایی که علیرغم پژوهش‌های کاربردی که در کشور شاهد آن هستیم متاسفانه همچنان در بحث تجاری سازی و ورود به بازار در ردیف کشورهای درحال توسعه قرار داریم.

به گفته وی طبق آخرین داده های آماری، پایه ریزی اکونومی و اقتصاد ایران در آسیا قابلیت رشد بسیاری دارد.

نجفی مهمترین راهبرد تبدیل شدن به اقتصاد دانش بنیان را پرهیز از تمرکز صنعت نفت دانست و افزود: تنها یک درصد از ابداعات برپایه نفت است و عمده ترین تحقیقات در حیطه‌های جدید علم قرار گرفته که باید به این حوزه ها با جدیت بیشتر ورود کنیم.

توسعه ارتباط دانشگاه‌های علوم پزشکی با صنعت بخش دیگری از سخنان معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت را به خود اختصاص داد.

وی با اشاره به این که تبدیل شدن دانشگاه‌ها به دانشگاه‌های فناور و نسل سومی یکی از مهمترین اولویت‌های رشد و توسعه است گفت: باید فرهنگ کارآفرینی در دانشگاه‌ها شکل بگیرد.

نجفی با تاکید بر این که باید برای ارتقا جایگاه علمی در کشور در رقابتی تنگاتنگ و صلح آمیز به کاروان تولید دانش بپیوندیم گفت: تنها راه افزایش و شکوفایی دانش و مهارت ارتباط و تعامل مشترک سازنده با سایر دانشمندان دنیاست.