سلام نو – سرویس اجتماعی: گسترش اعتیاد در بین دانش آموزان واقعیت کتمان ناپذیری است که چنانچه تکذیب هم بشود تغییری در ماهیت این فاجعه ایجاد نمی کند. در حالی که برخی معتقدند سن اعتیاد به 11 تا 15 ساله ها هم رسیده ناجا سن اعتیاد در کشور را 16 سال اعلام کرده است.
به گزارش سلام نو، بر اساس آمارهای موجود حداقل یک درصد از دانش آموزان که یک جامعه 14 میلیونی را تشکیل می دهند، مصرف کننده مواد مخدر هستند. هرچند با وجود اقدامات دولت و ستاد مبارزه با مواد مخدر هنوز آمار صحیحی که نشان دهد میانگین سن اعتیاد افزایش و یا کاهش پیدا کرده است وجود ندارد.
به گفته سردار کریمی، جانشین معاون اجتماعی ناجا ۴۰۰۰ مربی فعال آموزش همگانی بر روی مباحث پیشگیرانه کار می‌کنند و بخش عمده‌ای از آن‌ها در آموزش و پرورش و مدارس در حال فعالیت هستند.
بدون شک کاهش سن اعتیاد زنگ خطر مهمی را برای جامعه به صدا در می آورد اما آنچه بیش از همه نگران کننده است تغییر انواع مواد مخدر است. مواد مخدرهای جدیدی که آسیب آن به مراتب بیشتر بوده و تبعات جبران ناپذیری را به جای می گذارد. این روزها متاسفانه شاهد این هستیم که بسیاری از مصرف کنندگان مواد مخدر از مواد مخدر سنتی به مواد مخدر صنعتی به ویژه آمفتامین‌ها تمایل پیدا کرده اند.
مدیرکل بهزیستی فارس اخیرا به بحث زنانه شدن اعتیاد اشاره کرده و روند آن را بسیار صعودی دانسته است. به گفته او در دهه 70 یک درصد، دهه هشتاد کمتر از 5 درصد اما در دهه 90 شاهد گرایش 5 تا 10 درصدی زنان به مواد مخدر هستیم . این افزایش خود نشانگر این است که چگونه یک آسیب در طول زمان امکان ایجاد یک بحران را دارد.
بدون شک نباید نسبت به نقش جغرافیای خاص ایران و هم مرز بودن با کشورهایی که در آن مواد مخدر بیداد می کند در فاجعه کنونی بی اعتنا بود. میزان مواد مخدر کشف شده توسط پلیس مبارزه با مواد مخدر هم این مساله را تایید می کند.
متاسفانه طی این سالها اگرچه بودجه کلانی در کنار نهادهای متعدد برای مهار اعتیاد تلاش داشته اند اما عملا خروجی که انتظار می رفت اتفاق نیفتاده است. مجید ابهری، آسیب شناس و جامعه شناس در این باره اظهار کرده است: تعدد مراکز تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مخصوصا در زمینه‌های پیشگیری از دلایل محیطی در این زمینه می‌باشد که ۲۲ سازمان و نهاد پیشگیری کننده با صرف بودجه‌های کلان در این زمینه‌ها هنوز موفقیت چندانی کسب نکرده‌اند.
واقعیت این است که دسترسی به مواد مخدر برای بسیاری از اقشار از آنچه تصور می شود هم آسان تر است. در چنین شرایطی شاید کار فرهنگی آن طور که باید و شاید مثمر ثمر نباشد. تنها اقدام عملی و کارا در این زمینه ناامن کردن عرصه توزیع است.
نهادهای متولی که باید پاسخگوی مقوله اعتیاد در جامعه باشند به یک یا دو نهاد منحصر نمی شود اما اگر بخواهیم تنها و تنها یک جا را به عنوان عامل اصلی اعتیاد معرفی کنیم بدون شک نظام آموزشی متهم ردیف اول است. نظام آموزشی ای که هم در مدارس و هم در دانشگاه‌ها نتوانسته فایده و کاربردی که باید را در زندگی نوجوانان و جوانان داشته باشد. به اعتقاد بسیاری از جامعه شناسان ضعف آموزش مهارت‌های زندگی به عنوان مهم ترین خلل در نظام آموزشی باعث شده اعتیاد به عنوان یک واکنش دفاعی در بخش قابل تاملی از جامعه نوجوانان فراگیر شود.
مجید ابهری در همین رابطه اظهار کرده است: مهارت گزینش دوست، مهارت نه گفتن به خواسته‌های غیرمنطقی، اشباع غریزه کنجکاوی در نوجوانان و جوانان و همچنین مقابله جدی با فروش سیگار به شکل دانه‌ای در مراکز تفریحی می‌تواند گام اول در مبارزه با مواد مخدر باشد.»
شاید این حرف تکراری و کلیشه ای به نظر برسد اما واقعیت این است که درد را همه می شناسند اما کسی به فکر درمان نیست. درمان هم توسط یک نهاد با فلان قدر بودجه محقق نمی شود. در این شرایط باید همه نهادها و خانواده ها در کنار پلیس همراه شده و با یک سیاستگذاری عملیاتی کاری کرد که این روند رو به رشد در حوزه اعتیاد متوقف شود و جلوی کاهش بیشتر سن اعتیاد گرفته شود.
