سلام نو – سرویس بین الملل: قابوس بن سعید مشهور به سلطان قابوس پادشاه میانهرو و آرام عمان بالاخره بعد از حدود پنج دهه فرمانروایی درگذشت تا میراثش به هیثم بن طارق آل سعید پسر عمویش برسد.
سلطان قابوس در سن ۱۶ سالگی به دستور پدرش سلطان سعید بن تیمور به انگلستان فرستاده شد و به مدت دو سال در مدرسه نظامی سلطنتی سندهرست آموزش دید و در نهایت دوره علوم مدیریت حکومتی را در انگلیس گذراند.
قابوس در سال 1970 با کودتایی آرام و بدون خونریزی جای پدر تاجدارش را گرفت و حکومت خود را در پایتخت جدید یعنی مسقط آغاز کرد، حکومتی که نیم قرن دوام یافت و عمانی نو ساخت و یادگارهای بسیاری به ارمغان گذاشت.
مدل حکومت پادشاهی مدلی خوشایند نیست، اما پادشاهی عمان یا حداقل پادشاهی سلطان قابوس را باید حکومتی متفاوت دانست که خیر و برکت بسیار برای این سرزمین در پی داشت و سیاست ورزیها و خردمندیهای بسیاری در آن رخ داد.
سلطان قابوس و کشور آرامش برای ایرانیان بسیار شناخته شدند هستند، آن چنان که خود سلطان قابوس هم همیشه با ایران روابطی در خور توجه داشت و به علت حمایت حکومت پهلوی از تاج و تخت عمان به خصوص در شورش ظفار خود را مدیون ایران میدانست.
او بر اساس "سیاست دوستی با همه، دشمنی با هیچکس" کشورش را به جزیره دیپلماسی در خاورمیانه بدل کرده بود و عمان را به سرزمین آشتیجویی و صلح مشهور کرده بود. چندین بار بین آمریکا و ایران میانجی شد و در نهایت نطفه برجام در مذاکراتی که به میزبانی او انجام میشد شکل گرفت. او حتی پس از به هم خوردن برجام چند بار دیگر هم برای میانجیگری تلاش کرده بود هرچند دیگر موفق نشد.
اما ایران برای سلطان قابوس در ظفار چه کرد که او این چنین حرمت آن را پاس میداشت؟ حکومت عمان از سال 1962 با شبهنظامیان چپگرای تحت حمایت شوروی در استان ظفار درگیری داشت. این گروه به مرور در شرق عمان با تأسیس جبهه آزادیبخش ظفار تلاش برای سرنگونی حکومت پادشاهی در عمان را آغاز کردند و چوب لای چرخ پادشاهی عمان گذاشتند.
این درگیری و تنش ادامه داشت تا در نهایت بنا به درخواست سلطان قابوس محمدرضاشاه پهلوی نیروی نظامی خود را برای سرکوب این جنبش به ظفار اعزام کرد و پایههای تاج و تخت حکومت نوپای سلطان قابوس را محکم کرد. محمدرضا پهلوی این کار را برای جلوگیری از کمونیست و نفوذ آن انجام داد و از حمایت همپیمانان غربی خود نیز در این راه برخوردار بود. او البته پیش از این هم روابط در خور توجهی با سلطان قابوس داشت و دولتش نخستین سیاستمداری بود که دولت کودتایی سلطان قابوس را به رسمیت شناخت و او را برای جشنهای 2500 ساله به ایران دعوت کرد و او را در ردیف مهمانان ویژه نشاند.
عمان اما با وجود روابط دوستانه با ایران هیچ وقت روابط خود با دیگر طرفهای درگیر در منطقه را مختل نکرد و بازیگر مهم در میان اعراب بود و هویت عربی داشت چنان چه با اسرائیل و آمریکا هم روابط در خورد توجهی داشت و همزمان با ظریف و نتانیاهو و بن سلمان در ارتباط بود.
سلطان قابوس اما تنها مرد دیپلماسی نبود. او با وجود این که ثروت قابل توجهی برای خود فراهم کرد به امور کشورش هم به طور قابل توجهی رسید و عمان را به شدت توسعه داد به شکلی که سلطان قابوس به محبوبترین سیاستمدار کشورش تبدیل شده بود. او آموزش در عمان را به طور گستردهای توسعه و همزیستی را در این کشور کوچک ترویج کرد.
حالا به جای سلطان قابوس صاحب قران عمانی هیثم بن طارق بن تیمور آل سعید پسر عموی 65 ساله او بر تخت سلطنت نشسته است، کسی که یک دهه وزیر فرهنگ عمان بوده و منافع اقتصادی گستردهای در عمان دارد و به عنوان چهرهای اقتصادی شناخته میشود.