خواب و اندوکانابینوئیدها
شاید شما در مورد دو هورمون شنیده اید که میل ما به غذا را کنترل می کند: لپتین و گرلین. لپتین هورمون لاغری است؛ اشتها را سرکوب می کند و بنابراین به کاهش وزن کمک می کند. گرلین سریع عمل گرسنگی را افزایش می دهد و منجر به افزایش وزن می شود. وقتی بیخواب می شوید، سطح گرلین در حالی که لپتین کاهش یافته، افزایش می یابد. نتیجه آن افزایش گرسنگی است. اما غذا غذا است، و فرقی نمی کند که به جای هویج آب نبات بخواهیم. از سوی دیگر، سیستم اندوکانابینوئید موظف است که بدن ما را در هموستاز یا تعادل نگه دارد و همه چیز را از خواب تا اشتها تا التهاب گرفته تا درد و… تنظیم کند.
اولین گیرنده کانابینوئید در سال 1988 و در مغز موش کشف شد. طی چند سال، آنها دو گیرنده دیگر CB1 و CB2 کشف شد که در همه مهره داران؛ پستانداران، پرندگان، خزندگان و ماهی ها و احتمالاً برخی بی مهرگان وجود دارد. پس می توانیم نتیجه بگیریم که با یک سیستم دیرینه روبه رو هستیم که همچنان درحال تکامل است.
این سیستم چه ارتباطی با غذا خوردن دارد؟ اندوکانابینوئیدها به همان گیرنده های ماده فعال ماری جوانا متصل می شوند که غالبا باعث ایجاد اشتها می شوند. همچنین می توان یاندوکانابینوئیدها را به مناطق خاص از مغز حیوانات تزریق کرده و آنها را به خوردن تشویق کنیم؛ آنچه در این آزمایشات جالب توجه است این است که آن ها ساکارز را بیش از ساخارین ترجیح می دهد و با وجود این که هر دو طعم یکسانی دارند، اما ساکارز کربوهیدرات بیشتری دارد. لذا نتایج مطالعات جدید چنین گزارش می کند که سیستم اندوکانابینوئیدی سبب می شود که تمایل ما برای غذاهای چرب، نشاسته ای و قندی افزایش یابد.
و دقیقاً مانند لپتین و گرلین، به نظر می رسد کمبود خواب باعث بدتر شدن آن می شود. در مطالعه ای که در سال 2016 منتشر شد، میزان گردش خون 2-AG را که یکی از فراوان ترین اندوکانابینوئیدها است، در افرادی که چهار شب خواب طبیعی (بیش از هشت ساعت) داشتند با افرادی که فقط 4/4 ساعت خواب داشتند مقایسه شد. افرادی که دچار کمبود خواب بودند، افزایش بیشتری در گرسنگی نشان دادند و بعد از ظهر میزان غلظت بالاتر از 2-AG نسبت به افرادی که به خوبی خواب بودند، گزارش شده اند. آنها همچنین مدت زمان ناخوشایند سپری شده بیشتری را برای کنترل تنقلات با کالری بالا و کالری زیاد گزارش دادند.
هنوز نتایج این مطالعات سبب شناسی نشده است اما می توان انتظار داشت که به زودی قرصهای آشامیدنی و خوراکی ما را در زمان بیخوابی کمک خواهند کرد و تا آن زمان تنها راه حل این است که بیشتر بخوابید!