خودپنداری
یکی از دغدغه هایی که بسیاری از نوجوانان به ویژه دختر خانم ها با آن روبرو هستند توجه بیش از حد به خصوصیات ظاهری و جسمانی خودشان است که متأسفانه در اغلب موارد هم دارای جنبه منفی می باشد زیرا گاهی این جملات را به زبان می آورند.
چه خوب می شد بلند قد و لاغر بودم!
بینی ام خیلی بزرگ است!
کاش چشمهام سبز بودند!
که این جملات و بسیاری از جملات دیگر، از تصورات منفی اکثر نوجوانان نسبت به خصوصیات جسمانی و ظاهری خود هستند.
اهمیت این تصورات در کاهش اعتماد به نفس و عواقب آن است که می تواند در روند بلوغ روحی، روانی و اجتماعی شخص اثرات منفی و مخرّب شدیدی داشته باشد.
برخی از علل اصلی این تصورات منفی در نوجوانان عبارتند از:
تغییرات دوران رشد
بارزترین تغییرات دوران بلوغ، تغییرات جسمانی مثل رشد کردن سریع قد و...می باشد که این تغییرات که نسبتا به سرعت هم رخ می دهند همراه با پیش زمینه ی ذهنی که به مقدار زیادی متأثّر از فرهنگ و تفکرات حاکم بر خانواده و جامعه است برای برخی از افراد ناخوشایند و آزاردهنده است به خصوص اگر شخص نسبت به این تغییرات طبیعی و ماهیت آن ها آگاهی کافی نداشته باشد.
عوامل محیطی و فرهنگی
یکی از ویژگی های نوجوانان این است که از قهرمان ها و الگوهای فردی خود پیروی می کنند.
به طور مثال وقتی که یک چهره ی مشهور جراحی بینی می کند، بسیاری از افرادی که طرفداران او هستند هم بینی خود را عمل می کنند هرچند که ممکن است بینی آن ها دارای هیچ‌نقص و عیبی نباشد.
یا وقتی نوجوان مشاهده می کند که مانکن ها همگی لاغر و اسکلتی هستند، حتی اگر دارای جثه ای متوسط و معمولی باشد خود را چاق و بدشکل تصور می کند و برای این که خود را به شکل مانکن درآورد سختی های بسیاری را متحمل می شود.
به عبارت دیگر، بسیاری از ارزش ها و زیبایی ها و زشتی ها، اموری نسبی و تا حدی اکتسابی و قراردادی هستند.
برای یک زنی که آفریقایی است و طبق رسم و رسوم خود به کمک حلقه و وسایل دیگر لبش به شکل کاسه درآمده است ممکن است یک زن شهری زشت به نظر برسد و همین طور برعکس.
نکته ای که باید مدنظر داشت این است که بسیاری از خصوصیات ظاهری که به نظر نوجوان ناخوشایند است درواقع متناسب و زیبا هستند. برای مثال با افرادی مواجه می شویم که بینی آن ها بزرگتر از بینی افرادی ست که هم سن و سال آن ها هستند و هنگامی که عمل می کنند معلوم می شود که بینی قبلی آن ها در مقایسه با بینی فعلی شان جلوه بیشتر و زیبایی به صورتشان می داده است.
روش برطرف کردن افکار منفی نسبت به ظاهر خود
در نظر داشتن روند طبیعی
بسیاری از تغییرات به وجود آمده جزو روندهای طبیعی هستند و دیر یا زود در همه رخ می دهند. همچنین بسیاری از آن ها که نامطلوب به نظر می رسند، موقت و گذرا بوده، یا قابل بهبود و برطرف شدن هستند(نظیر متناسب شدن اندام ها تا اواخر بلوغ، برطرف شدن و یا قابل درمان بودن جوش صورت و...)
پذیرش تفاوت ها و واقعیت
باید این مسأله را بپذیریم که افراد با هم متفاوت هستند و هیچ فردی بی عیب و نقصی و به معنی واقعی کلمه، کامل نیست.
اگر به نظرتان بینی بد شکلی دارید، در مقابل، ابرو یا چشم های زیبایی دارید. اگر شانه هایتان کم عرض است در مقابل انگشتان زیبایی دارید و...
رفع کردن نواقص
اگر نقص خاص و واقعا نامطلوبی در چهره و یا اندام خود دارید می توانید با مشورت کردن با متخصصان مجرب در آن زمینه مشکل خود را برطرف نمایید.
نکته ای که باید مد نظر داشت این است که میزان آرامش روحی روانی و خوشبختی واقعی در زندگی، در میان دختران و زنانی که زیبارو و خوش اندام هستند کمتر از دختران و زنان معمولی است که البته این موضوع باید به صورت علمی مورد ارزیابی قرار بگیرد.
