سلام نو – سرویس سیاسی: از اواسط تابستان که محمد باقر نوبخت به توصیه رییس جمهور سخنگویی دولت را رها کرد تا روی سازمان برنامه بودجه متمرکز شود هفت ماه میگذرد، هفت ماهی که دولت بدون سخنگو بوده.
از همان روزهای اول نامهای بسیاری برای این مسند مطرح شد، از اسحاق جهانگیری تا محمود واعظی و علی ربیعی تا حسام آشنا چهرههایی بودند که در این مدت نامشان برای سخنگویی دولت مطرح شد اما هر کدام به دلایلی نتوانستند این مسئولیت را قبول کنند.
اولین نامی که برای سخنگویی دولت مطرح شد اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور بود. جهانگیری که در تمام بزنگاههای به کمک دولت آمده بود این بار هم انتخاب شده بود تا این نقطه ضعف دولت را پوشش دهد، اما برخلاف دفعات پیشین ظاهرا او این بار پیشنهاد روحانی را نپذیرفت و ترجیح داد بیش از این سرمایه و اعتبار شخصی خود را خرج دولت نکند، آن هم وقت که قدرت سابق را در دولت ندارد.
گزینه دوم روحانی یک چهره اصلاح طلب دیگر بود. علی ربیعی که از وزارت کار کنار رفته بود جدیترین گزینه سخنگویی دولت بود، به خصوص این که هم چنان مورد اعتماد حسن روحانی بود و روابط نزدیکی با رییس جمهور داشت. اما ربیعی نه تنها سخنگویی دولت را نپذیرفت بلکه ظاهرا سفارت ایران در چین را هم رد کرد. ظاهرا وزیر سابق کار چشم به پست در چشم دری مثل حضور در هیات مدیره پرسپولیس دارد.
گزینه آخری که رسانهها درباره آن گمانه زنی کردند محمود واعظی بود. واعظی از نزدیکترین افراد به رییس جمهور و رییس دفتر او بود و به نظر میرسید گزینه مناسبی برای این پست باشد، اما با وجود حضور رسانهای پررنگ در میان خبرنگاران او هیچ گاه به عنوان سخنگوی دولت معرفی نشد.
انتقادها اوج میگیرد
این شیوه عجیب برخورد روحانی با سخنگوی دولت و بی سر و سامان رها کردن مجرای اصلی ارتباطی دولت با رسانهها باعث انتقادات فراوانی به دولت شد، به ویژه آن که در غیبت سخنگو حضور رسانهای واعظی پررنگ شد و مواضع او باعث رنجش حامیان اصلاح طلب روحانی شد.
از صادق زیباکلام تا محمد عطریانفر و از اصلاح طلب تا اصولگرا به رویکرد دولت در عدم انتخاب سخنگو مشکل داشتند و نسبت به این تعلل عجیب و غریب آن هم در دوران پر فشار کشور انتقاد داشتند.
غلامرضا انصاری، عضو حزب اتحاد ملت با اشاره وضعیت فعلی سخنگوی دولت گفت: امروز عصر انفجار اطلاعات و دسترسی همه طبقات اجتماعی به اطللاعات و اخبار از طریق شبکههای اجتماعی سهلالوصول شده است. میبینیم که چه در دولت اول روحانی و چه الان پاشنه آشیل دولت ستاد اطلاعرسانی بود که بیشترین ضعف را داشت.
منتجبنیا: ضعف ارتباط دولت با مردم منجر به نارضایتی و اعتراض میشود
رسول منتجب نیا، فعال سیاسی اصلاح طلب در گفتوگو با سلام نو درباره ضرورت وجود سخنگو در هیات دولت گفت: وجود سخنگو از نظر سازمانی در یک تشکیلات مناسب است و خوب است که در دولت هم یک نفر به صورت متمرکز نظرات و مواضع دولت را منعکس کند، ولی چون وزار عموما بعد از جلسات هیات دولت با رسانهها گفتوگو میکنند یا به طور جسته و گریخته در صدا و سیما حضور پیدا میکنند تا حدی خلا نبود سخنگو از نظر ارتباط با رسانهها پر شده.
وی نقطه ضعف اساسی دولت را ارتباط بی واسطه با مردم و نخبگان دانست و گفت: آنچه که دولت کمتر به آن توجه میکند ارتباط با مردم و درک و فهم مسائل آنان از نزدیک است. این خوب است که دولت مصاحبه برگزار میکند ولی ارتباط مستقیم رییس جمهور و وزرا با مردم خیلی کم است و نباید کانالیزه شود.
این فعال سیاسی اصلاح طلب با انتقاد از رویکرد دولت در ارتباط با اصلاح طلبان گفت: در این میان دولت باید ارتباط خود با نخبگان به خصوص حامیان دولت را تقویت کند و جلسات و نشستها به صورت پیوسته تشکیل شود، وظیفهای که روحانی در سالهای اخیر به آن بی توجه بوده است و ارتباط آقای دکتر روحانی با اصلاحطلبان به عنوان یک جبهه بدون سامان رها شده.
وی در ادامه گفت: شاید اشخاص اصلاح طلب با رییس جمهور در ارتباط باشند ولی ارتباط سیستماتیک و متقبال بین دو طرف متاسفانه وجود ندارد و این ضعف ارتباط در موضع گیریهای هر دو سو روشن میشود.
منتجبنیا بخش مهم دیگری از ضعف دولت را ضعف ارتباط با مردم دانست و تاکید کرد: از سوی دیگر ضعف ارتباط با مردم به افزایش شبهات و اعتراض منجر میشود و ضعف ارتباط با اصلاح طلبان به انتقاد تند علیه دولت و فاصله افتادن بین دو طرف منجر میشود.
چه کسی جای نوبخت را میگیرد؟
حالا بعد از هفت ماه و گذشت بیش از 200 روز از کنارهگیری محمد باقر نوبخت، دست آخر رییس دفتر رییس جمهور در سخنانی تایید کرد که حسن روحانی چند گزینه برای سخنگویی دولت از میانه وزرا انتخاب کرده است و سخنگوی دولت به زودی به مردم معرفی میشود.
اگر بخواهیم از حدس و گمان استفاده کنیم و گزینههای احتمالی را پیش بینی کنیم باید کم و بیش روی وزارای دولت تمرکز کنیم. سخنگو باید ارتباط خوبی با رسانهها داشته باشد، بتواند از مواضع دولت دفاع کند و البته سخنگوی خوبی هم باشد.
از میان وزرا به نظر میرسد جواد ظریف یا بیژن زنگنه بهترین گزینههای سخنگویی دولت باشند ولی با توجه به مشغلهای که دارند بعید است چنین کاری را قبول کنند. از وزرای تازه نفس هم هیچ کدام نه آنچنان سخنگو هستند و نه آنچنان ارتباطی با رسانهها دارند.
وزرایی چون حجتی و آوایی هم آن چنان میلی به رسانهای شدن و رسانهای بودن ندارند و بعید است روحانی هم از آنها بخواهد چنین مسئولیت حساسی را بپذیرید.
به نظر میرسد در این شرایط سه گزینه جدی و توانمند حسن روحانی برای سخنگویی دولت شریعتمداری وزیر کار، محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش و محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات باشند. شریعتمداری، بطحایی و جهرمی این روزها هر کدام به دلایل متفاوتی بیشتر در رسانهها حضور دارند و نسبت به این حضور میل هم دارند.
به نظر میرسد در این میان جهرمی مواضعی رادیکالتر داشته و ارتباط خوبی با رسانهها دارد و با توجه به جوانی و حضور فعال در شبکههای اجتماعی میتواند بهترین گزینه دولت باشد. در مقابل بطحایی گزینه متوسطی و شریعتمداری باوجود روابط خوب رسانهای به علت عملکردش در وزارت صمت گزینه پر چالشی حساب میشود.