سلام نو - سرویس سیاسی: آن طور که رسانه‌های اروپایی اعلام کردند روز گذشته قرار بود خبر آغاز به کار اس.پی.وی یا همان سازوکار ویژه مالی اروپا برای تبادل مالی با ایران اعلام شود، اما به علت برخی مشکلات این کار با تاخیر مواجه شد.
به گزارش سلام نو، این ساز و کار مدت‌ها است که مورد بحث و بررسی قرار گرفته و حتی چندین کشور از پذیریش مسئولیت میزبانی آن خودداری کردند تا در نهایت سه کشور طراح و مشارکت کننده در آن مسئولیت آن را بین خود تقسیم کنند.این سازوکار که توسط انگلیس، آلمان و فرانسه پیشنهاد شد، کم و بیش یک شرکت تبادل مالی است که در آن، به عنوان مثال درآمد ایران از محل صادرات نفت به اروپا می‌تواند به‌طور مستقیم به شرکت‌های اروپایی که به ایران کالا می‌فروشند، پرداخت شود. میزبانی این ساز و کار با آلمان، مدیریت با فرانسه و حسابرسی با انگلیس است.
این ساز و کار برای شرکت‌هایی است که به دنبال تجارت با ایران هستند و از طریق چنین طرحی برای دور زدن تحریم‌های ایران با دونالد ترامپ مقابله می‌کنند.
پیش از این دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا، نسبت به طراحی و اجرای چنین ساختاری هشدا داده بود، اما شرکای اروپایی ترامپ نسبت به استقلال رای خود در این حوزه تاکید داشتند.
صبر ایران چقدر ادامه خواهد داشت؟
چندین ماه است که اروپایی‌ها وعده برقراری اس.پی.وی را داده‌اند و اکنون به نظر می‌رسد صبر طرف ایرانی لبریز شده است و طیف تندرو مخالف برجام پیشنهاد خروج از برجام کنار گذاشتن اس.پی.وی بار دیگر مطرح کرده.
سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و از اعضای ارشد تیم مذاکر کننده برجام در واکنش به تاخیر به وجود آمده در اعلام آغاز به کار اس.پی.وی گفت:"۸ ماه مذاکرات با سه کشور اروپایی زمان زیادی است که برای تشکیل ساز و کار ویژه مالی صرف شده است. همه کشورهای اروپایی امیدوارند که این ساز و کار تشکیل شود و قرار است سه کشور اروپایی سهام‌دار آن باشند و طی یکی دو روز آینده اعلام شود، مگر کسانی که نمی‌خواهند این مکانیزم شکل بگیرد مانع کار شوند."
کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران نیز تاکید کرد که ایران و اروپا هر یک منافع خود را دارند؛ البته به این معنی نیست که مذاکره نکنیم، حتماً باید مذاکره شود، گفت:"به رغم وعده‌های برجامی اروپا برای ساز و کار ویژه مالی SPV باید برای تأمین منافع ملی به خودمان متکی باشیم."
ظاهرا مقامات ایران منتظر عملی شدن اس.پی.وی می‌مانند، اما به آن چندان امیدی ندارند و قصد ندارند راه اندازی آن را به عنوان یک خبر خوش در سطح جامعه پخش کنند.
اس.پی.وی؛ توهم یا یک فرصت طلایی؟
با این وضعیت سوال اینجاست که اس.پی.وی تا چه اندازه کارآمد است و در صورت عملی شدن می‌تواند گشایشی فوری در روند تجارت ایران اعمال کند؟ به نوشته فارس یک دیپلمات ارشد فرانسوی اخیرا گفته بود:"کانال مبادله ویژه مهم است اما آنچه برای ایرانی‌ها مهم‌تر است نفت و ضمانت صادرات آن در درازمدت است."
واقعیت این است اس.پی.وی هرچند از نظر تئوریک ظرفیت مبادلات بزرگ مالی با شرکت‌های بزرگ را فراهم می‌کند ولی عملا بعید است شرکت‌های بزرگ اروپایی تن به ریسک تجارت با ایران به قیمت خصومت آمریکا بدهند.
اما نکته قابل توجه این است که این مسئله نباید اهمیت اس.پیوی را فروبکاهد و باعث غفلت ما از ظرفیت آن در تامین کالاهای اساسی و فرصت تجارت با شرکت‌های اروپایی شود.
به نظر می‌رسد بهره بردن از اس.پی.وی نیز همچون برجام در گرو یک دستی در برابر این فرصت است و اگر قرار باشد مانند برجام اس.پی.وی هم به محل مناقشه دائمی گروه‌های سیاسی تبدیل نباید امیدی حتی کم به آن داشت.
