سلام نو – سرویس بین‌الملل: پاکستان یکی از ۹ کشوری است که دارای تسلیحات هسته‌ای هستند؛ درست مثل همسایه و رقیب همیشگی این کشور هند.
توسعه تسلیحات هسته ای پاکستان در واکنش به از دست دادن پاکستان شرقی در جنگ آزادیبخش بنگلادش در سال ۱۹۷۱ بود. بوتو در ۲۰ ژانویه ۱۹۷۲ نشستی با دانشمندان و مهندسان ارشد برگزار کرد و اولوین گام را برای شروع پروژه بمب اتمی برداشت.
در این نشست، بوتو منیر احمد خان را به عنوان رئیس رئیس کمیسیون انرژی اتمی پاکستان منصوب کرد که تا آن زمان به عنوان مدیر بخش انرژی هسته ای و رآکتور آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) در وین، اتریش کار می کرد. این شروع دستیابی پاکستان به قابلیت بازدارندگی هسته‌ای بود. پس از آزمایش هسته‌ای غافلگیرکننده هند، با اسم رمز بودای خندان در سال ۱۹۷۴ پاکستان در مسیر خود جدی‌تر شد. آزمایش هسته‌ای هند اولین آزمایش هسته‌ای تایید شده توسط کشوری خارج از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد بود.
پاکستان در ژانویه ۱۹۷۲ و در زمان نخست وزیری ذوالفقار علی بوتو پروژه تولید سلاح های هسته‌ای را آغاز و اداره و راه‌اندازی این برنامه را به رئیس کمیسیون انرژی اتمی پاکستان (PAEC) منیر احمد خان تفویض کرد و او متعهد شد که این دستگاه را تا پایان سال ۱۹۷۶ آماده کند.
از آنجایی که PAEC متشکل از بیش از بیست آزمایشگاه و پروژه زیر نظر منیر احمد خان بود، پروژه از برنامه زمان بندی شده عقب مانده بود و در تولید مواد شکافت پذیر با مشکلات قابل توجهی مواجه شد.
این جا بود که عبدالقدیر خان، متالورژیستی که بر روی غنی سازی سانتریفیوژ برای شرکت هلندی اورنکو کار می‌کرد به دستور دولت بوتو تا پایان سال ۱۹۷۴ به پروژه پیوست. آن چنان که هیوستون وود اشاره می‌کند سخت ترین مرحله در ساخت سلاح هسته ای، تولید مواد شکافت پذیر است؛ چیزی که پاکستان ده سال برای رسیدن به آن تلاش کرد.
عبدالقدیر خان در سال ۱۹۷۶ آزمایشگاه پژوهشی کاهوتا (KRL) را تأسیس کرد و تا زمان بازنشستگی (۲۰۰۱) به عنوان مدیر کل و پژوهشگر ارشد در آن مرکز مشغول کارهای علمی و پژوهشی بود. این آزمایشگاه شاه کلید پاکستان برای رسیدن به بمب اتم
پروژه کاهوتا تحت نظارت یک هیئت هماهنگی که بر فعالیت های کاهوتا و PAEC نظارت داشت آغاز شد. هیئت متشکل از مقامات ارشد پاکستان بود که گزارش مستقیم خود را به بوتو می‌داد. غلام اسحاق خان و ژنرال تیکا خان سرلشکر علی نواب را به عنوان مهندس ناظر در این برنامه منصوب کردند. غنی سازی متوسط اورانیوم برای تولید مواد شکافت پذیر در کاهوتا آوریل ۱۹۷۸ به دست آمد. بعد از کودتای ژنرال ضیاءالحق علیه بوتو این نظارت به سپهبد زاهد علی اکبر خان واگذار شد.
سرانجام، در ۲۸ می ۱۹۹۸، چند هفته پس از دومین آزمایش هسته‌ای هند (عملیات شاکتی)، پاکستان پنج بمب هسته‌ای را در تپه‌های راس کوه در منطقه چاگای بلوچستان منفجر کرد. این عملیات توسط پاکستان Chagai-I نامگذاری شد.
کمیسیون انرژی اتمی پاکستان گزارش داد که پنج آزمایش هسته ای انجام شده در ۲۸ می، سیگنال لرزه ای ۵.۰ در مقیاس ریشتر با بازده کلی ۴۰ کیلو تن تن‌ان‌تی تولید کرد.
آخرین آزمایش پاکستان در صحرای شنی خاران با نام رمز Chagai-IIدر ۳۰ مه ۱۹۹۸ انجام شد. تولید مواد شکافت پذیر پاکستان در مجتمع هسته ای نیلور، کاهوتا و خوشاب، جایی که پلوتونیوم با درجه تسلیحاتی وجود داشت، انجام شد
در نتیجه این پروژه پاکستان به هفتمین کشور در جهان تبدیل شد که سلاح هسته‌ای تولید و آزمایش کرد و توانست با رقیب خود هند برابری کند.
عبدالقدیرخان؛ پدر بمب‌های هسته‌ای!
عبدالقدیر خان در پاکستان بعنوان یک قهرمان ملی شناخته می‌شد زیرا در سال ۱۹۹۸ پاکستان را تنها کشور مسلمان صاحب جنگ‌افزار هسته‌ای کرد. این موضوع باعث "نشاط ملی"در این کشور شد.
با این حال این تنها عنوان این دانشمند عجیب و غریب هندی‌الاصل نیست. منتقدان، او را بزرگترین اشاعه‌دهنده دانش جنگ‌افزار هسته‌ای در تمام دوران‌ها خوانده‌اند. عبدالقدیر خان بود که بطور غیرقانونی فناوری هسته‌ای را به کشورهایی مانند لیبی و کره شمالی فروخته و نقش اساسی در شکل دادن به یک شبکه بین المللی گسترش جنگ‌افزار هسته‌ای داشته است. بر اساس ادعای آمریکا وی دانش هسته‌ای را بین ۱۹۸۷ تا ۱۹۸۹ به ایران فروخته است. ایران چنین ادعاهایی را تکذیب کرده است.
پاکستان چند بمب اتمی دارد؟
بر اساس گزارش ناظران مختلف پاکستان به گسترش تدریجی زرادخانه هسته ای خود با کلاهک‌های اتمی بیشتر، سیستم های حمل و نقل بیشتر و صنعت رو به رشد تولید مواد شکافت پذیر ادامه می‌دهد. تجزیه و تحلیل تصاویر ماهواره ای تجاری از ساخت و ساز در پادگان‌های ارتش پاکستان و پایگاه های نیروی هوایی نشان از لانچرها و تاسیسات جدیدتری دارند که ممکن است به نیروهای هسته ای پاکستان مرتبط باشند.
بولتن دانشمندان اتمی در گزارششی تخمین می زند که پاکستان در حال حاضر دارای انبار تسلیحات هسته‌ای با تقریباً ۱۷۰ کلاهک است. آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده در سال ۱۹۹۹ پیش بینی کرده بود که پاکستان تا سال ۲۰۲۰ چیزی بین ۶۰ تا ۸۰ کلاهک جنگی خواهد داشت اما چندین سیستم تسلیحاتی جدید از آن زمان به میدان آمده و توسعه یافته است که باعث پیشرفت سریع‌تر برنامه اتمی پاکستان شده است. تخمین این گزارش با عدم قطعیت قابل توجهی همراه است زیرا نه پاکستان و نه سایر کشورها اطلاعات زیادی در مورد زرادخانه هسته‌ای پاکستان منتشر نمی‌کنند.
نظر شما