سلام نو _ سرویس گردشگری: بعد از رسیدن به میدان مشاهیر سمنان، ساختمان قدیمی با برج آجری متعلق به شورای شهر دیده می‌شود.
این مکان در گذشته متعلق به کارخانه نساجی بوده است و برج سوت این کارخانه نیز با آغاز به کار کارخانه نصب شده است.
در گذشته، این برج سوت خود را در ساعت‌های ۶، ۱۴ و ۲۲ براساس ساعت تغییر و پایان نوبت‌های کاری کارگران می‌نواخته است.
به همین دلیل مردم سمنان نه تنها آن را به عنوان خاطره انگیزترین بنای تاریخی در سمنان می‌شناسند، بلکه صنعتی شدن شهرشان را مدیون فعالیت این کارخانه می‌دانند.
کارخانه نساجی پارس حدودا ۸۰ سال پیش کار خود را آغاز کرد. اما متاسفانه بعد از دهه ۷۰ به علت مشکلات کارخانه ورشکست شد و بعد از آن اقدام مثبتی برای حفظ آن صورت نگرفت.
متاسفانه در حال حاضر اطلاعات دقیقی از مکان سوت اصلی برج وجود ندارد و احتمال زیادی وجود دارد که این سوت دزدیده شده باشد.
برج کارخانه نساجی؛ جالب ترین برج سمنان
یکی از دیدنی‌های این دیار کارخانه نساجی سمنان نامیده می‌شود که در محوطه‌ای وسیع ما بین خیابانهای قدس و فردوسی قرار دارد و برجی قدیمی را در دل خود جای داده است.
قدمت این کارخانه به دوران پهلوی و سال ۱۳۱۰ ه.ش باز می‌گردد و با طرح و نقشه‌ای آلمانی، در زمان رضاشاه فعالیت خود را آغاز کرد.
کارگران زحمت‌کش بسیاری در آن زمان در کارخانه نساجی و ریسمان‌ریسی پارس به فعالیت مشغول بودند و زندگی را می‌گذراندند.
نمای کارخانه با پوششی از آجر به قدری زیباست که با گذر از کنار آن بی‌اختیار می‌ایستید و به تماشای مجموعه می‌پردازید، گویی که به تماشای یک فیلم قدیمی ایستاده‌اید و لذت می‌برید.
در حیاط کارخانه نساجی سمنان حوضی از همان دوران برایمان به یادگار مانده است که همچنان طراوت و تازگی را به این بنا هدیه می‌دهد.
به وضوح می‌توانید نشانه‌های آب این عنصر پاک و مقدس را در تمام سازه‌های ایرانی ببینید و نهایت لذت را ببرید.
پس از مرمت‌های صورت گرفته برای بنای کارخانه نساجی سمنان، در حال حاضر شورای شهر سمنان در کارخانه نساجی و ریسمان‌ریسی پارس سمنان به فعالیت می‌پردازد و تردد را به آنجا برگردانده است.
در میانه یکی از دیوارهای حیاط مجموعه برجی بلند چون درختان سرو سر برافراشته و در میان آسمان به پیش رفته است.
اهالی آن را به نام برج کارخانه نساجی می‌شناسند؛ برجی که با به صدا درآمدن صدای سوتش در ساعت ۶، ۱۴ و ۲۲ خبر از اتمام کار کارگران و آغاز شیفت جدید را می‌داد.
هم‌اکنون سوت برج کارخانه نساجی سمنان در باغ موزه امیر سمنان نصب شده است و در ساعت خاصی از روز به صدا در می‌آید و مردم را با خود به خاطرات تلخ و شیرین گذشته‌ها می‌برد.
آن روزها که برج کارخانه نساجی سمنان در حکم ساعت گرینویچ برای اهالی شهر را داشت و ساعت‌هایشان را با صدای سوت کوک می‌کردند.
یادش بخیر گویی همین دیروز بود! به شما پیشنهاد می‌کنیم که از دیگر دیدنی های سمنان مانند دروازه ارگ سمنان، مسجد جامع، گرمابه پهنه، جنگل ابر و غیره بازدید کنید و در کنار عزیزانتان به عکاسی کردن و گشت و گذار مشغول شوید.
در طول سفرتان نیز می‌توانید به بازار سمنان سری بزنید و به خرید صنایع دستی این دیار مانند ظروف سفالی، پارچه‌های چاپ شده‌ی سنتی، نمد و قالی بپرازید و با هدایایی نفیس به منزل برگردید و باعث خوشحالی عزیزانتان شوید.
فراموش نکنید با صرف غذاهای محلی سمنان مانند سبزی پلو و یا خورشت هویج و پسته از طعم خوراکی‌های این سرزمین لذت ببرید و تجدید قوا کنید.
سیر تاریخی برج ساعت و کارخانه نساجی سمنان
برج ساعت کارخانه نساجی پارس سمنان این برج دیدنی که در مشهورترین کارخانه نساجی ایران توسط تاجر نامی علینقی کاشانی ساخته شد امروزه با مرمت در برخی رویدادهای سال همچون سال جدید شمسی سوت دلنشینش به صدا در می آید، در سالهای دور روزانه سه مرتبه در ساعت های ۶ صبح، دو بعد از ظهر و ده شب این سوت به صدا در می آمد و یک المان فرهنگی در منطقه محسوب می شد!
در این کارخانه، پنبه‌های تولید شده در منطقه و وارد شده از شهرهای مختلف را به صورت نخ تابیده تولید کرده و محصول را به کارخانجات بافندگی شهرهای دیگر ارسال می‌کردند.
از سالهای ۱۳۳۳ تا ۱۳۴۵ در کنار کارخانه ریسندگی با اضافه کردن ۳۴۰ دستگاه بافندگی و همچنین دستگاه‌های عظیم چاپ و تکمیل پارچه، کارخانه نساجی نیز بنیان یافت و اداره امور آن به شرکت سهامی نساجی پارس که به‌تازگی تأسیس شده بود، محول گردید.
این مجموعه روزانه بیش از ۳۵ هزار متر انواع پارچه در عرض‌های ۹۰ تا ۱۴۰ سانتی‌متر تولید می‌کرد.
تولیدات این کارخانه تنها به پارچه محدود نمی‌شد و برق شهر سمنان نیز توسط ۶ ژنراتور برق کارخانه، تأمین می‌شد.
تعدادی از واحدهای ساخته شده در مجموعه ریسندگی و نساجی شامل بخش اداری، سالن ریسندگی، سالن نجاری، برج دودکش، آب انبار کارخانه و بخش‌هایی مانند انبارها، ساختمان‌های خدماتی، محوطه‌سازی سنتی، استخر و آب‌نما نیز در این مجموعه وجود داشتند.
یکی از مسائلی که کارخانه ریسمان‌ریسی سمنان را پس از گذشت حدود یک قرن همچنان در اذهان مردم سمنان پررنگ نگاه داشته؛ سوتی است که توسط آلمانی‌ها طراحی و ساخته شده بود و در زمان فعالیت این کارخانه، روزانه در ساعت‌های ۶، ۱۴ و ۲۲ نواخته می‌شد و ساعت تغییر و پایان نوبت‌های کاری از این طریق به کارگران اعلام می‌شد.
در گذشته بیشتر مردم شهر سمنان ساعت‌های خود را با سوت این کارخانه تنظیم می‌کردند. همچنین به دلیل کوچک بودن شهر و حجم کمتر آلودگی‌های صوتی، صدای این سوت تا روستاهای پایین شهر نیز می‌رسید.
این سوت یک شی‌ء تاریخی است و از آنجا که به ثبت ملی نیز رسیده دارای ارزش مضاعفی است.
متأسفانه سوت کارخانه در آذر ماه ۱۳۹۴ به سرقت رفت اما کشف آن در خرداد ماه ۱۳۹۶ سبب خوشحالی دوستداران میراث فرهنگی شد.
در فروردین ماه ۱۳۹۷ این سوت در باغ‌موزه امیر نصب و دوباره در شهر طنین‌انداز شد.
مجموعه کارخانه ریسندگی و بافندگی در تقاطع خیابانهای فردوسی و قدس واقع شده و این اثر در تاریخ ۳ آبان ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۹۷۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نظر شما