سلام نو – سرویس بین‌الملل: احتمال جنگ آذربایجان و ارمنستان در شمال غرب ایران دوباره قوت گرفته و باکو تحرکات اطراف استان سیونیک ارمنستان را تقویت کرده تا شاید این بار بتواند با فتح این استان مرز ایران با ارمنستان را قطع و ساخت دالان تورانی را هموارتر از قبل کند.
با این همه این بار نه تنها ارمنستان بلکه ایران نیز مخالف چنین تغییری است. آن چنان که رهبر انقلاب به عنوان فرمانده کل قوا چندین بار گفته‌اند ایران با هرگونه تغییر در ژئوپولتیک به خصوص در اطراف مرزهای خود مخالف است و در برابر آن سکوت نمی‌کند.
احمد بخشایش اردستانی، کارشناس مسائل بین‌الملل و پژوهشگر ارشد حوزه امنیت، در گفتگو با سلام نو تاکید می‌کند که ایران تا پای جنگ در حفظ مرز خود با ارمنستان جدی است.
بخشایش اردستانی می‌گوید: جمهوری آذربایجان برای رسیدن به نخجوان باید از ایران بگذرد. این کشور برای مستقیم کردن مسیر خود می‌خواهد استان سیونیک ارمنستان را اشغال کند. از طرف دیگر ترکیه و رژیم صهیونیستی هم از این قصد استقبال می‌کنند تا با این اتفاق مسیر دالان تورانی هموارتر شود.
وی ادامه داد: پیش از این آذربایجان با کمک ترکیه و اسرائیل جنگ دوم قره‌باغ را مطرح کرد، جایی که ساکنانش ارمنی است و وابسته به دالان لاچین است. آذربایجان آن جا را گرفت و ارامنه را تحت فشار گذاشت. در جنگ دم قره باغ ایران به دلایل مذهبی سکوت کرد و روسیه نیز با وجود داشتن پیمان دفاعی با ارمنستان هیچ کار جدی‌ای انجام نداد. این کار باعث ناراحتی ارمنستان شد و این کشور این بار به سمت آمریکا متمایل شد تا شاید این کشور به هم‌پیمانان خود یعنی آمریکا و رژیم صهیونیستی فشار بیاورد تا شاید آذربایجان را کنترل کنند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: حالا به نظر می‌رسد ارمنستان امنیت استان سیونیک را به ایران سپرده و گفته شما از ما دفاع کنید و ایران هم محکم ایستاده است چون این مسئله محدود به دولت نیست و منافع اساسی کشور مطرح است. ایران نمی‌خواهد فقط با آذربایجان مرز مشترک داشته باشد و می‌خواهد با ارمنستان هم مرز مشترک خود را حفظ کند.
بخشایش اردستانی با اشاره به تکاپوی دیپلماتیک ایران ادامه می‌دهد: در همین راستا فعالیت‌های دیپلماتیکی شده و در تازه‌ترین کنش ایران، اخیرا سرلشکر محمد باقری، فرمانده کل ستاد نیروهای مسلح، به آذربایجان سفر کرده. از طرف دیگر به تازگی آقای هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه به تهران سفر کرد تا ایران را آرام و قانع کند که با سیونیک کاری نداشته باشد، اما ظاهرا ایران پاسخ داد که محکم است و از این استان دفاع می‌کند.
وی ادامه داد: ایران مشکلی با دالان تورانی ندارد، به شرطی که در تملک و حاکمیت ارمنستان باشد، اما آذربایجان می‌گوید نه تنها دالان را می‌کشم بلکه شهر را هم اشغال می‌کنم. ایران حرفش این است چطور لاچین در اختیار آذربایجان باشد، اما سیونیک در اختیار ارمنستان نباشد؟
این پژوهشگر ارشد حوزه امنیت با اشاره به دلایل دور جدید تحرکات آذربایجان می‌گوید: آذربایجان فکر می‌کند به خاطر شرایط داخلی می‌تواند به ارمنستان حمله کند و دولت ایران حواسش نباشد.
بخشایش اردستانی در واکنش به این که ترکیه گفته در صورت دخالت ایران آن‌ها نیز دخالت می‌کنند، گفت: روز گذشته ظاهرا ترکیه گفته اگر ایران دخالت بکند ما هم دخالت می‌کنیم، خب دخالت کند! ایران که از دخالت ترکیه نمی‌ترسد. در این مسیر روسیه هم دخالت می‌کند و به نظر من از نظر ایران حمایت می‌کند.
وی درباره احتمال زیاده‌خواهی آذربایجان و نیم‌نگاه این کشور به تبریز، پس از فتح سیونیک گفت: اول اینکه اشتباه اول را رضا شاه کرد که منطقه قره سو را به ترکیه داد. دوم این که ایران اجازه اقدام آذربایجان در سیونیک را نمی‌دهد و اگر آذربایجان در سیونیک اقدام کند، جنگ آغاز می‌شود.
اما آیا ایران برای یک مسیر و راه وارد جنگ می‌شود؟ بخشایش اردستانی با پاسخ مثبت به این سوال می‌گوید: اگر آذربایجان وارد سیونیک شود، ایران هم ۱۰۰ درصد وارد شده و جنگ می‌شود. اینجا بحث دولت نیست، بحث منافع ایران است. این یعنی هر دولت و هر حکومتی در ایران باشد این راه و ارتباط ما با ارمنستان باید حفظ شود. این که فکر کنند به خاطر مسائل اقتصادی و شرایط داخلی ایران از منافع ملی خود غافل می‌شود غلط است.
وی ادامه می‌دهد: جنگ بد است، اما وقتی کسی منطق را نمی‌پذیرد و به رهبران ایران دهن کجی می‌کند بد نیست درسی بگیرد. ما طرفدار جنگ نیستیم، اما جنگ برای همین وقت‌ها و حفظ منافع ملی است. ارتش و سپاه ایران کارآزموده و برای دفاع آب‌دیده است. البته من فکر می‌کنم اگر آذربایجان مطمئن شود که ایران اقدام نظامی خواهد کرد در نهایت عقب نشینی می‌کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: وقتی رهبر انقلاب در دیدار با روسای جمهور ترکیه و روسیه گفتند با تغییر ژئوپولتیک مخالف هستیم دیگر به بیانیه مداوم وزارت خارجه نیازی نیست.
بخشایش اردستانی درباره مواضع اخیر امارت درباره جزایر سه گانه ایران در خلیج فارس، گفت: اماراتی‌ها مدت‌ها است این حرف‌ها را می‌زنند. من در زمان مجلس نهم در یک دیدار به مقامات اماراتی گفتم که اگر زمان ما بود نه تنها از سه جزیره خبری نبود بلکه بحرین را هم به شما نمی‌دادیم. امارات همیشه این خواسته بی‌خود را داشته و قرار نیست ایران به آن اهمیت دهد. مگر ایران می‌گذارد این‌ها جزایر سه گانه را بگیرند. ایران دنبال شروع دعوا نیست، اما اگر دعوا آغاز شود خوب دعوا کردن را بلد است.
نظر شما