سلام نو _ سرویس گردشگری: تهرانی‌های قدیم به خوبی با میدان مشق آشنا هستند. جایی که در آن، آموزش‌های نظامی به سربازان و نظامیان داده می‌شد. این محل، دقیقا همان جایی است که سردر باغ ملی تهران در آن قرار دارد.
میدان مشق نظام در زمان ناصرالدین شاه به دو طاق نما و درب بزرگ دو لنگه‌ای مزین شد و نام آن به سر در ناصری تغییر یافت اما با روی کار آمدن پهلوی، دستور ساخت سردر کنونی در این میدان صادر شد.
با توجه به اینکه سنگ بنای اولیه سردر باغ ملی در زمان قاجار گذاشته شد، مدت بسیار زیادی از این سازه عظیم و بنیادی به عنوان نماد اصلی شهر تهران یاد می‌شد. لازم به ذکر است که بنای مد نظر در سال ۱۳۹۴ مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.
معماری تماشایی سردر باغ ملی تهران
این سردر توسط جعفرخان معمار کاشانی، طراحی و ساخته شده است؛ اما تلاش دیگران را در ساخت آن نمی توان نادیده گرفت.
در اینجا می توان از استاد اسماعیلی یاد کرد که سفت کاری بنا را انجام داده و یا از کریم منیژه نام برد که ستون‌ها را ساخته است و در این میان نباید هنر ساخت کاشیِ استاد خاک نگار مقدم و کاشی‌کاری استاد حسین کاشی‌پز را نیز فراموش کرد.
در ساختار سردر باغ ملی ترکیبی از سبک معماری ایرانی-اروپایی معروف به سبک رضا خانی دیده می شود که معماری روز آن دوره به شمار می رود و در کاشی کاری ها و کلاه فرنگی بیش از هر جای دیگری جلب توجه می کند.
این سبک در معماری ایران تلفیقی از معماری دوران مختلف تاریخی ایران و سبک‌های اروپایی است و استفاده یا تقلید از سبک‌های معماری ایران باستان با قالب و عملکرد امروزی در آن دیده می شود.
در ساختار تمام بناهای میدان مشق این سبک به نحوی جلوه گر شده است: ساخت موزه ایران باستان به سبک ساسانی و به تقلید از طاق کسری و ایوان مداین، بنای کاخ شهربانی به سبک هخامنشی، بنای کاخ وزارت امور خارجه به سبک هخامنشی و به تقلید از دستگاه زرتشت در نقش رستم و بنای سازمانی ثبت اسناد و املاک با تلفیقی از سبک معماری هخامنشی، ساسانی، اسلامی و اروپایی.
فرم این بنا بسیار شبیه به دروازه‌های پایتخت در دوران ناصرالدین شاه به نظر می رسد. بیشتر بخش های این بنا شامل پی و پایه و شال ستون های هشت‌گانه و ساق ستون ها از آجر ساخته شده اند و سنگ، چوب، آهن و برنز دیگر مصالح مورد استفاده در بنا هستند.
پهنای این سردر از شرق به غرب به حدود ۲۸ متر می رسد. این در حالیست که در قدیم دو اتاق نگهبانی و بازرسی نیز در قسمت غربی و شرقی قرار داشت و بر پهنای سردر می افزود. البته پس از مدتی اتاق غربی به صورت قسمتی از بنای شرکت نفت ایران و انگلیس درآمد و اتاق شرقی به ساختمان اداره پست تهران افزوده و مدتی بعد خراب شد.
هشت ستون آجری در نمای بیرونی این سردر دیده می شود که به صورت جفت طراحی و ساخته شده اند.
این ستون ها در اطراف ورودی‌های سه گانه قرار گرفته اند و نسبت به یکدیگر به اندازه یک قطر ستون عقب نشینی دارند؛ یعنی دو عدد از چهار ستون در اطراف هر ورودی، کمی عقب تر تعبیه شده و این مساله در ترکیب با سایه و روشنایی نور جلوه‌ای متفاوت به بنا بخشیده است.
در بخش بالای این سازه جایگاه دیده‌بانی، نقاره زنی و گذر نیروهای نظامی وجود دارد. اتاقکی در بالای ورودی میانی دیده می شود که به صورت کلاه فرنگی است و الهاماتی از معماری روسیه در آن به چشم می خورد.
این بخش دارای بام شیروانی است و پنجره هایی با طاق هلالی به دو سوی باغ ملی دارد. در قدیم این اتاقک نقارخانه بود و مردم تهران با نواختن شیپور در آن از طلوع و غروب خورشید باخبر می شدند.
نحوه دسترسی به سردر منحصر به فرد باغ ملی
خوشبختانه دسترسی به سردر باغ ملی از همه نقاط تهران بسیار آسان و راحت است؛ چرا که این جاذبه در یکی از اصیل‌ترین و قدیمی‌ترین نقاط تهران واقع شده است و امکان دسترسی به آن بسیار راحت است.
با این وجود، بهترین وسیله نقلیه برای رسیدن به جاذبه تاریخی سردر باغ ملی، استفاده از مترو است. این منطقه در محدوده طرح ترافیک قرار دارد و اگر در ساعات غیر مجاز در آن رفت‌وآمد داشته باشید خودرو شما مشمول جریمه خواهد شد.
پس می‌توانید از خط یک مترو تهران (تجریش - کهریزک) و خط دو مترو تهران ( فرهنگسرا - صادقیه) استفاده کنید و در ایستگاه امام خمینی پیاده شوید. پس از خارج شدن از ایستگاه مترو به سمت غرب بروید تا در کمتر از پنج دقیقه پیاده‌روی سردر باغ ملی را ببینید.
اگر تمایل دارید با اتوبوس به باغ ملی بروید، کافی است اتوبوس‌هایی که به سمت میدان امام خمینی یا پایانه فیاض‌بخش می‌روند را سوار شده و پس از پیاده‌شدن به سمت شمال رفته تا به خیابان امام خمینی و باغ ملی برسید.
بازدید از سردرباغ ملی هیچ هزینه‌ای ندارد و بهترین زمان برای بازدید از آن فصل تابستان و بهار و به ویژه تعطیلات نوروز است که تهران خلوت و بی‌هیاهو است. تماشاخانه سنگلج تهران، موزه عبرت تهران، پارک شهر تهران، عمارت مسعودیه تهران، شمس‌العماره، کاخ گلستان و پارک لاله تهران از جاذبه‌های دیدنی در نزدیکی سردرباغ ملی هستند.
نظر شما