بر اساس گزارش جدید سازمان جهانی هواشناسی (WMO) احتمال می رود که دمای جهانی در طی پنج سال آینده به طور بی‌سابقه‌ای افزایش یابد. به دام افتادن گرما به دلیل گازهای گلخانه‌ای ( اثر گلخانه‌ای) و رویداد طبیعی ال نینو از علل آن بیان شده‌است.
بر این اساس میانگین سالانه دمای نزدیک به سطح زمین بین سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ با احتمالی ۶۶درصدی و برای حداقل یکی از این سال‌ها بیش از ۱.۵ درجه سانتیگراد بالاتر از سطح آن در دوره‌ی پیشاصنعتی خواهد بود. همچنین به احتمال ۹۸درصد، حداقل یکی از پنج سال آینده و کل این دوره‌ی پنج ساله گرم ترین رکورد تاریخی را ثبت خواهد کرد.
پیتر تالاس، دبیر کل این سازمان، این گزارش را به معنای بالارفتن دائمی دما به میزان ۱.۵ درجه سانتیگراد نمی‌داند، شاخصی که در توافقنامه پاریس به معنای گرمایش طولانی مدت در طی سال‌های متمادی است و در این‌باره گفت: «با این‌حال، سازمان جهانی هواشناسی زنگ خطر عبور موقت از سطح دمای ۱.۵ درجه‌ی سانتیگراد را به صدا درآورد.»
وی در ادامه درباره‌ی پدیده‌ی ال نینو به عنوان پدیده‌ای که آب‌های گرمتر در اقیانوس آرام استوایی، جو بالایی را گرم می کنند، اعلام کرد: «انتظار می‌رود که این پدیده در ماه‌های آینده ایجاد شود و ترکیب آن با تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت‌های انسانی، دمای جهانی را به سطوحی ناشناخته سوق دهد. این اتفاق پیامدهای گسترده‌ای را برای سلامت، امنیت غذایی، مدیریت آب و محیط زیست در پی خواهد داشت که باید برای آن آماده باشیم.»
این درحالی است که احتمال عبور موقت از سطح دمایی ۱.۵ درجه تا سال ۲۰۱۵ نزدیک به صفر بود و برای سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ تنها ۱۰٪ احتمال برای آن پیش‌بینی شده بود.
دکتر لئون هرمانسون یکی از دانشمندان نگارنده‌ی این گزارش دراین‌باره گفت: «پیش‌بینی می‌شود میانگین دمای جهانی همچنان در حال افزایش باشد و ما را از آب و هوایی که به آن عادت کرده‌ایم دورتر و دورتر کند».
چند نکته کلیدی
میانگین (دمای جهانی) در سال ۲۰۲۲ حدود ۱.۱۵ درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین سال‌های ۱۸۵۰ تا ۱۹۰۰ بوده است. پدیده ی سرمایشی لانینا (La Niña) که تقریبا متضاد ال‌نینو (El Niño) است، در سه سال گذشته به طور موقت روند گرمایش طولانی مدت را مهار کرده‌بود. اما لانینا در ماه مارس ۲۰۲۳ به پایان رسیده است و پیش بینی می شود که ال نینو در ماه‌های آینده توسعه یابد. به طور معمول، ال نینو دمای کره زمین را یک سال بعد از رشد خود افزایش می دهد که بدین‌ترتیب این افزایش سال ۲۰۲۴ تحقق خواهد یافت.
میانگین سالانه (دمای جهانی نزدیک به سطح زمین) نیز بین سال های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ بین ۱.۱ درجه سانتی گراد تا ۱.۸ درجه سانتی گراد بالاتر از میانگین سال‌های ۱۸۵۰ تا ۱۹۰۰ پیش بینی می شود. دمای سال‌های ۱۸۵۰ تا ۱۹۰۰ به عنوان شاخصی پایه، قبل از انتشار گازهای گلخانه‌ای به دلیل فعالیت‌های انسانی و صنعتی استفاده می‌شود.
به احتمال ۹۸٪، حداقل یکی از پنج سال آینده رکورد دمایی سال ۲۰۱۶ را که به دلیل وجود ال‌نینوی بسیار قوی در آن زمان ثبت شده بود، خواهد شکست.
شانس بالاتر بودن میانگین دمای پنج سال آینده (۲۰۲۳-۲۰۲۷) نسبت به پنج سال گذشته نیز ۹۸٪ است.
گرم شدن دما در قطب شمال به‌مراتب شدیدتر است و پیش‌بینی می‌شود که ناهنجاری دما در پنج زمستان بعدی نیمکره شمالی در مقایسه با میانگین سال‌های ۱۹۹۱ تا ۲۰۲۰ بیش از سه برابر میانگین ناهنجاری جهانی باشد.
میانگین الگوهای بارشی بین ماه می تا سپتامبر سال ۲۰۲۳-۲۰۲۷ در مقایسه با میانگین آن در سال‌های ۱۹۹۱-۲۰۲۰ از افزایش بارندگی در ساحل، شمال اروپا، آلاسکا و شمال سیبری و کاهش بارندگی برای این فصل در آمازون و بخش هایی از استرالیا حکایت دارد.
توافقنامه پاریس
باید توجه داشت که علاوه بر افزایش دمای جهانی، فعالیت‌های انسانی در تولید گازهای گلخانه‌ای منجر به گرم‌شدن و اسیدی شدن بیشتر اقیانوس‌ها، ذوب شدن یخ‌ها و یخچال‌های طبیعی و نیز افزایش سطح دریا و ایجاد آب و هواهای شدید می‌شود.
توافق نامه پاریس اهداف بلندمدتی در همه کشورها به منظور کاهش قابل ملاحظه انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان دنبال می‌کند تا بدین‌ترتیب افزایش دمای جهانی در قرن حاضر را به۲ درجه سانتیگراد و حتی تا ۱.۵ درجه سانتیگراد محدود کند.
کنگره جهانی هواشناسی در گزارش آینده خود مربوط به (۲۲ مه تا ۲ ژوئن) در مورد چگونگی خدمات‌رسانی در حوزه آب و هوا برای حمایت از سازگاری با تغییرات اقلیمی بحث خواهد کرد. اولویت‌های مورد بحث در کنگره شامل انجام هشدارهای اولیه برای محافظت از مردم در برابر آب و هواهای شدید و ایجاد زیرساخت‌های جدید نظارتی بر گازهای گلخانه‌ای خواهد بود.
نظر شما