در سادهترین تصاویر به جا مانده از سالهای قبل نیز میتوان تغییرات قابل توجهی را در ابزارها و محصولات مختلف مشاهده کرد. پیشرفت تکنولوژی در کنار توجه به نیازها و موقعیت انسان، منجر به تولید محصولاتی میشود که راحتترین شرایط را برای او فراهم کنند. ذهنهای پویا با نوآوری و خلاقیت همه چیز را طوری تغییر میدهند که زمین، جای بهتری برای زندگی باشد. حال فکر میکنید تولید محصولات چه فرایندی را طی میکند تا نتیجه نهایی را به بازار مصرفکنندگان ارائه کند؟ طراحی محصول در کجای این مسیر قرار داشته و چه قدر اهمیت دارد؟ در این مقاله به طراحی محصول و جایگاه آن در مدیریت تولید خواهیم پرداخت.
آشنایی با طراحی محصول و کاربرد آن
اگر کمی صفحات کتاب تاریخ را به عقب برگردانیم، در مییابیم که برای سالیان طولانی چیزی به نام صنعت وجود نداشته و همه چیز، در مقیاس کوچک و برای عده محدودی از افراد تولید میشد. همزمان با آن، حالت سنتی و تولید دستی تعداد تولیدات را کاهش داده بود. جالب است که زمان زیادی هم از این دوران نمیگذرد و احتمالاً در عکسهای قدیمی آثاری از ظهور و تکامل صنعت را میبینید. پس از آن که تولید محصولات در مقیاس انبوه آغاز گردید، طراحی محصول به یک حرفه ضروری و حیاتی برای بقای صنایع تبدیل شد. زمانی که محصولی به تولید انبوه میرسد باید تمام جوانب آن در نظر گرفته شود و از نظر کاربرد و کارایی به جایی برسد که برای طیف گستردهای از جمعیت قابل استفاده باشد. همچنین ظاهر محصولات باید عامهپسند باشد. محصولی که تنها گروه خاصی را به عنوان جامعه هدف انتخاب کند، عموماً با نتیجه خوبی مواجه نخواهد بود. چنین مسائلی رشته طراحی محصول را در فرایند تولید پررنگ کردند
اصلیترین چیزی که در طراحی تولید حائز اهمیت است، گذر زمان و مسائل پیرو آن است. هر قدر به سمت آینده پیش میرویم، شرایط زندگی و در نتیجه نیاز های ما تغییر میکنند. همچنین پیشرفت علم و تکنولوژی دسترسیمان به برخی از امکانات را تسهیل خواهند کرد. مجموعه این موارد ضرورت تغییر طراحی، کاربرد و ظاهر محصولات را باعث میشوند. در ادامه بیشتر درباره طراحی محصول و موارد حائز اهمیت در آن صحبت خواهیم کرد.
روند کلی طراحی محصول
طراحی محصول در اصل زیر شاخهای از طراحی صنعتی است که به نظر میرسد کمی گستردهتر و حرفه ایتر شده است. تفاوت مهمی که میان طراحان صنعتی و طراحان محصول وجود دارد این است که طراحی صنعتی غالباً تنها به طراحی محصولات فیزیکی محدود می شود؛ اما طراحی محصول، هر محصول دیجیتال، غیر دیجیتال، آموزشی، نرمافزاری و سختافزاری را شامل میشود. فرایند پیوستهای که در ادامه بیان میکنیم شما را بیشتر با طراحی محصول آشنا خواهد کرد. پیش از هر چیز باید بدانید که فرایند طراحی و تولید محصول در مجموعههای مختلف با هم تفاوتهایی دارد؛ ولی اصول کلی آن یکسان است.
- نخستین گامی که یک طراح محصول برای ارائه کار جدید باید بردارد، همدردی با مردم است. چیزی که منجر به طراحی محصول جدید میشود، از دل نیازهای مردم یافت میشود. بنابراین باید در زندگی روزمره افراد آن را جستجو کرد.
- در مرحله بعد باید بتوانید مشکلات و نیازهای افراد را درک کنید. در واقع برای آن که کارایی محصول فعلی مشخص شود، باید دید که تا چه حد میتواند نیازها را برطرف کند. اگر هنوز هم مشکلاتی در استفاده از این محصول وجود دارد، طراح محصول باید آنها را در نظر بگیرد.
- مرحله بعدی پیدا کردن راه حل برای مشکلات است. شما به عنوان یک طراح محصول باید بتوانید بهترین راه حلها را برای مشکلاتی که در استفاده از یک محصول وجود دارد ارائه دهید.
- حال برای آن که بتوان میزان اثربخشی راه حل ارائه شده را بررسی کرد، باید یک نمونه اولیه از آن ارائه کنید
- در آخرین مرحله محصول طراحی شده آزموده میشود تا ایرادات آن عیان و سپس برطرف شود. به این ترتیب فرآیند طراحی و تولید محصول به پایان میرسد.
چنانچه این فرایند به درستی پیش برود و مشکلی در طراحی محصول وجود نداشته باشد، تولید انبوه آغاز خواهد شد. به این ترتیب مشکلات افراد با محصولاتی که در بازار دیده میشوند به مرور زمان و با بهرهگیری از حرفه طراحی محصول رفع خواهند شد.
ارتباط طراحی محصول با مدیریت تولید
تولید محصول فرایندی پیوسته است که تمام جزئیات طراحی و تولید آن را شامل میشود. از نخستین قدمی که برای تولید یک محصول بر میدارید تا آخرین لحظه که آن را به بازار مصرف ارائه میکنید، همه چیز توسط مدیریت تولید نظارت میشود. مدیر تولید به طور کلی وظایف زیر را برعهده دارد:
- تهیه برنامه تولید و مشخص کردن سطح مطلوب کیفیت و استانداردها
- نظارت بر برنامه زمانی
- مدیریت تیم تولید
- هماهنگی برای مواد اولیه و قطعات
- نظارت بر رسیدن به اهداف
- تهیه گزارش از فرایند تولید
طراح محصول دقیقاً در یکی از اساسیترین مراحل این فرایند قرار گرفته و باید توجه ویژهای به آن شود. پویایی بازار مصرف کنندگان و تغییراتی که دائماً در آنها ایجاد میشود، طراحی تولید را به یکی از اصلیترین موارد در تیم تولید تبدیل کرده است. بدون طراح محصول عملاً هیچ طرح اصلی برای تولید وجود نخواهد داشت.
اهمیت طراحی محصول حرفهای
شرایطی را در نظر بگیرید که دو شرکت رقیب از دو طراح محصول برای پیش بردن اهداف خود در تولید کمک بگیردند. هر دوی آنها به این میاندیشند که استخدام طراح محصول میتواند کار آنها را تا حد زیادی پیش ببرد؛ اما آیا تنها استخدام یک طراح محصول می تواند کافی باشد ؟ حقیقت این است که حرفهای بودن در طراحی محصول از اهمیت بالایی برخوردار است. محصول حرفهای مواردی را برای یک سازمان به ارمغان میآورد که از عهده یک طراح محصول معمولی خارج است. در ادامه دلایل اهمیت طراحی محصول حرفهای را بیان کردهایم:
- طراحی حرفهای محصول مشتریان بیشتری را به سمت تولیدات شما جذب میکند؛ در نتیجه از رقبای خود جلو میافتید.
- افزایش فروش و تعداد مشتریان طبیعتاً سودآوری را برای مجموعه بیشتر میکند. هر مجموعه که سود بیشتری داشته باشد، تجارت موفقتری خواهد بود.
- طراحی حرفهای محصول از جانب دیگر، برای مشتریان نیز مزایایی دارد و امکانات بیشتری را در اختیار آنها قرار میدهد.
این ویژگیهای سبب میشوند تا به عنوان یک مدیر تولید یا صاحب یک مجموعه، ضرورت همکاری با یک طراح محصول را به خوبی درک کنید. اگر میخواهید به روز بمانید و همپای رقیبانتان پیش بروید، طراحی محصول را فراموش نکنید.
کلام آخر
در این مقاله به طراحی محصول و نقش آن در مدیریت تولید پرداختیم. همچنین فرایند تولید تا رسیدن به نتیجه نهایی بررسی شد. فراموش نکنید که برای بهروز ماندن و حرفهای بودن، همکاری با یک طراح محصول از نخستین کارهایی است که باید انجام دهید. همچنین فراموش نکنید که حرفهایترینها را برای کارتان نتخاب کنید.
نظر شما