سلام نو _ سرویس گردشگری: معماران خوش‌ذوق ایرانی در طراحی کف حمام گله‌داری از آجرفرش‌های زیبایی که از خلیج‌فارس تهیه شدند، استفاده کرده‌اند که بسیار دیدنی است. حمام گله‌داری از قسمت‌های متعددی همچون ۵ گنبد، بینه، سربینه، گرمخانه و خزینه تشکیل‌شده است که از این نظر به حمام‌های تاریخی مناطق کویری مرکز ایران شباهت بسیاری دارد. شما با بازدید از داخل حمام گله‌داری در قسمت ورودی آن، یک راهرو هشتی را می‌بینید که ابعاد کوچکی دارد و برای تنظیم میزان رطوبت محیط داخلی حمام و دما ساخته‌شده است.
حمام گله‌داری و معماری ویژه آن
این ساختمان نیز مانند حمام‌های دیگر دارای فضاهای بینه، سر بینه، گرمخانه و خزینه است. بنا دارای پنج گنبد بزرگ و کوچک است. وقتی می خواهید وارد حمام گله داری بندرعباس شوید، یک راهروی هشتی به چشم می آید که دارای ابعاد کوچکی است و برای تنظیم دما و میزان رطوبت محیط داخلی حمام بوده است. فضای بینه نیز به شکل هشت گوش ساخته شده بود و در اطراف آن چهار صفه یا سکوی نشیمن و رختکن وجود داشته است.
وقتی وارد حمام شوید نشیمن گاه ها را خواهید دید. همگی حمام های ایرانی دارای یک حوض در مرکز اصلی حمام هستند. محدوده میاندر محلی برای ارتباط بینه با گرمخانه است و عموما محیط داخلی آن سرد و مرطوب است. قسمت سربینه نیز بخشی از حمام است که محل شست و شو بوده و دارای دو سکوی نشیمن است که بخار نیز به آن می‌رسد. همچنین سربینه به خزینه متصل می‌شود و فضایی گرم و خشک دارد.
وسط سالن بینه حوضچه هشت ضلعی کوچک قرار گرفته که فضای این قسمت سرد و خشک بوده، زیرا فضای ورودی در ارتباط مستقیمی با فضای خارجی است که این فضا سرد و مرطوب و دارای بخار است. خزینه نیز محل گرم شدن آب مورد استفاده حمام است و البته نامی بسیار آشنا و با اهمیت بالا در حمام همین قسمت است. در قسمت خزینه معمولا فضا گرم و خشک است تا آب مورد استفاده گرم شود.
آبی هم که در خزینه گرم می‌شود توسط کانال‌هایی که از جنس ساروج و سنگ ساخته شده‌اند، به قسمت‌های مختلف حمام منتقل می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سیستم گرمادهی حمام شامل انبار سوخت، آتشدان، دیگ، دودکش‌ها و گودال جمع‌آوری خاکستر است. جالب است بدانید که آب این حمام از چاهی به عمق ده متر که هنوز هم پابرجاست تامین می شده و در آن زمان برای گرمایش آب حمام از نیروی کمکی گاو در مسیر استفاده می کردند، به طوری که چاه چرخ گاوی به طور دائم در حال حرکت بوده و آب را از چاه به انبار ذخیره آب می‌ریخته است.
فضای گرم کننده حمام به خاطر نگهداری گرما در عمق زمین قرار گرفته است. روشنایی این حمام نیز مانند ساختمان های دیگر نیست و حالت خاصی دارد، اگر به سقف حمام نگاه کنید، در وسط سقف حمام هم روزنه‌هایی به عنوان نورگیر و تهویه قرار دارند. این روزنه‌ها را در فصل های بهار و تابستان باز می کردند تا دما و رطوبت حمام تنظیم شود.
تغییر کاربری حمام به موزه مردم‌شناسی
جالب این است که حمام‌ها در گذشته فقط محل استحمام نبودند، بلکه یکی از مکان های مهم در شهر و روستا محسوب می شدند که بزرگان در آنجا به بحث و صحبت می پرداختند و همچنین کشیدن قلیان و نوشیدن چای نیز یکی دیگر از کارهایی بوده که در حمام‌های قدیمی انجام می دادند.
مردم پس از شستشوی بدن که از قسمت گرمخانه خارج می شدند، در قسمت بینه می‌نشستند و به گفتگو می‌پرداختند و لحظات خوشی می گذراندند. بعد از این که حمام به موزه تبدیل شد، مجسمه‌هایی در آن نصب شده تا به فضای حمام رونق ببخشند.
امروزه حمام گله داری بندرعباس تبدیل به یک موزه فاخر شده است و به‌عنوان موزه مردم‌شناسی استان هرمزگان شناخته می‌شود. پس از اینکه سال‌ها این حمام به دست فراموشی سپرده شده بود، تصمیم برای استفاده از آن به‌عنوان موزه، امر بسیار ارزشمندی در راستای احیای این بنای تاریخی و به‌کارگیری آن برای معرفی تاریخ و آداب و رسوم مردمان هرمزگان بوده است.
پس از این که سال های این بنای تاریخی ارزشمند در استان هرمزگان به فراموشی سپرده شده بود، اما با قرار گیری آن در فهرست آثار ملی ایران از سال ۱۳۷۴ تاکنون مرمت های بسیاری بر روی آن انجام شده تا به نوعی این بنای تاریخی احیا شود و به منظور معرفی تاریخ و آداب و رسوم مردمان هرمزگان استفاده شود. حتما پیشنهاد می کنیم در سفرتان به این شهر حمام گله داری (موزه مردم شناسی) را هم در لیست جاذبه های دیدنی خودتان قرار دهید.
همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۸ می‌توانید از حمام گله داری بازدید کنید. بهای بلیط (در سال ۱۴۰۰) بیست هزار تومان است. برای صرفه‌جویی در وقت پیش از راهی شدن، با گرفتن تماس زمان بازدید را رزرو کنید.
نظر شما