جنگ آب را باور کنیم
می گویند تا 5 سال آینده جنگ آب علنی می شود. این در حالی است که همین حالا هم شاهد جنگ برای آب هستیم. تاکنون نزاع بر سر آب در بلداجی، جغتای ، سردشت، مهاباد و بسیاری دیگر از روستاهای کوچک و بزرگ باعث کشته شدن و مجروح شدن افراد زیادی شده است.
بارز ترین واکنش ها به کمبود آب که علنی شدن بحران و نزدیکی جنگ آب را به ما به صورت جدی تری هشدار داد اعتراضات استان اصفهان و سپس جنوب کشور بود. در این اعتراض‌ها کشاورزان شعار‌هایی درباره دریافت حقابه خود سر دادند و در یک اعتراض متفاوت و حساسیت برانگیز در نماز جمعه اصفهان حاضر شدند و با شعارهایشان مانع آغاز مراسم نماز جمعه شدند. اعتراضی که شدت آن خلاف انتظار بسیاری بود. اما در در استان های جنوبی نظیر آبادان، اهواز و خرمشهر نسبت به کمبود آب شرب و همچنین نبود آب سالم آشامیدنی اعتراضات به خیابان ها کشیده شد و متاسفانه با خشونت همراه بود. اخبار ضد و نقیضی هم از کشته شدن مردم مخابره شد که وزیر کشور آن را تکذیب کرد.
بعد از جنوب کشور، شمال کشور نیز با تهدید های زیادی در بحث کمبود آب مواجه است. عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در سفرش به گلستان از جنگ آب بین گرگان و علی‌آباد کتول پرده برداشت و عنوان کرد که «باید منابع مورد نیاز آب تأمین شود تا جنگ‌های قبیله‌ای در این استان نداشته باشیم».
واقع مطلب این است که دلخوش بودن به باران های بهاری و پاییزی یا برف زمستان کاری برای حل بحران آب از پیش نمی برد. حضور سلبریتی ها در همایش ها و کمپین های نمایشی هم اگر چه شاید در جهت فرهنگسازی مفید باشد ولی وقتی که هنوز هندوانه و خیار کشت می شود و هنوز اتلاف آب در آبیاری محصولات کشاورزی طی چند سال اخیر کاهش چشمگیری نداشته نمی توان خیلی افق روشنی برای مقابله صحیح با ابرچالش آب متصور بود.
سلام نو - سرویس اجتماعی: هرچه می گذرد ابرچالش کم آبی و بحران هایی که قرار است با آن رو به رو شویم ابعاد تازه تری پیدا می کند. سه سال پیش محسن رنانی گفت بحران آب ایران را خواهد بلعید و امنیت ملی ما تهدید خواهد کرد. امروز میدان واقعی جنگ ما، در حوزه آب است. بحران آب در آستانه ورود به زیست اجتماعی در کشور است.
با این حال هنوز هم مساله اول کشور نه بحران آب و تبعات زیست محیطی بلکه مناقشات گوناگون گروه های سیاسی و بحث پیرامون برجام است. البته همین سیاستگذاران چپ و راست بوده اند که با تصمیات نادرست و سیاستگذاری های غلط کار را به اینجا رسانده اند. زندگی مردم و آینده نسل های بعدی، قربانی این بی تدبیری هستند.
مشکل اصلی از جایی نشات می گیرد که بسیاری از مسئولین هنوز بحران را باور نکرده اند. آنها هر زمان که سخن از بحران آب می شود از لزوم اصلاح الگوی مصرف در مردم می گویند. البته که صرفه جویی در مصرف آب برای کشوری که به لحاظ جغرافیایی در اقلیم گرم و خشک قرار گرفته کار مفیدی است اما نباید فراموش کنیم اصلاح الگوی مصرف سهم کمی در صرفه جویی در هدررفت منابع آبی دارد. ریشه این بحران جای دیگری است و آدرس غلط دادن به مردم دردی را دوا نمی کند.
پروفسور کردوانی، پدر کویرشناسی در رابطه با بحران آب می گوید: ﭼﺮﺍ نمی‌فهمید ﺩﯾﮕﺮ ﺁﺏ ﻧﯿﺴﺖ ؟ ﻣﺮﺗﺐ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺩﻋﻮﺕ می‌کنند ﺍﻣﺎ نمی‌روم ﭼﻮﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﻓﺎﯾﺪﻩﺍﯼ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﮐﺎﺭ ﺍﺯ ﺳﻤﯿﻨﺎﺭ ﻭ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺩﺷﺘﻬﺎﯼ ﮐﺸﻮﺭ ﻧﺸﺴﺖ ﮐﺮﺩﻩ است. ﺑه ﻄﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ﺳﻄﺢ ﺁﺏ ﺩﺭ ﺟﻬﺮﻡ ٥٧٠ ﻣﺘﺮ، ﺩﺭ ﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻥ ٤٥٠ ﻣﺘﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﯾﺎﺭ ٣٠٠ ﻣﺘﺮ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
بیشترین آب کجا هدر می رود؟
گفته می شود بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب در کشور به شمار می‌رود. بیش از ۸۰ درصد اتلاف منابع آب به دلیل عدم بهره مندی کشور از فناوری‌های پیشرفته آبیاری است. مدیریت منابع آب کشور در شرایط فعلی نه تنها مناسب نیست بلکه چاه زدن های بی رویه و بدون نظارت کاری کرده که در سال های اخیر کاهش منابع آب‌های زیرزمینی و نیز کاهش سطح زیرکشت کشاورزی در برخی مناطق نمود عینی بیشتری داشته باشد. سایت وزارت صمت اعلام کرده میزان هدررفت آب در کشور ما ۲۸ تا ۳۰ درصد است درحالی که این مقدار اتلاف در دنیا ۹ تا ۱۲ درصد گزارش شده است.
در محصولات کشاورزی هم اشتباهات استراتژیک ما تمامی ندارد. با وجود همه هشدارهایی که فعالان محیط زیست در رابطه با کاشتن هندوانه می دهند باز هم این کار ادامه دارد. وزارت جهاد کشاورزی سال گذشته اعلام کرد برای تولید یک کیلوگرم هندوانه در ایران ۲۸۶ لیتر آب مصرف می‌شود که تازه این رقم در مقایسه با اوایل دهه 90 با کاهش سی درصدی رو به رو بوده است. سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از استان هایی که در سال های آینده با محرومیت بیشتری از منابع آبی مواجه خواهد بود بیشترین کاشت هندوانه را در کشور دارد. امسال بیش از 350 هزار تن هندوانه در این استان تولید شد اما تعداد قابل توجهی از هندوانه هایی که برای به ثمر رسیدنشان آب زیادی مصرف شده بود به خاطر ضعف در حمل و نقل از بین رفت. خیار هم در مصرف آب دست کمی از هندوانه ندارد. ما در این سالها به بهانه خودکفایی و سود اقتصادی برخی محصولات منابع آبی خود را نابود کرده ایم. از خودکفایی در گندم گرفته تا کسب رتبه بی ارزش سوم جهان در تولید هندوانه و خیار.
