سلام نو-سرویس گردشگری:بازار جهرم یکی از ارزنده‌ترین و بهترین نمونه‌های معماری دوران زندیه به حساب می‌آید و در شهر جهرم واقع شده است. این بازار صلیبی‌شکل است و چهارسوقی در وسط آن قرار داد. بازار جهرم یکی از مراکز خریدوفروش مهم در شهر جهرم محسوب می‌شود و در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده است. در ادامه، شما را بیشتر با این بازار آشنا خواهیم کرد.
معرفی
بازار جهرم از برجسته‌ترین جاهای دیدنی جهرم و آثار تاریخی کشورمان است. این بازار در مرکز شهر جهرم و در نزدیکی مسجد جامع قرار دارد. در بازار حدود ۱۰۰ حجره جای گرفته‌اند که بیشتر حجره‌ها به فروش پارچه مشغول هستند؛ به همین دلیل این بازار به بازار پارچه‌ای نیز معروف است.به‌واسطه شباهت بسیار زیاد به بازار وکیل شیراز، از بازار جهرم به‌عنوان خواهر دوقلوی بازار وکیل یاد می‌کنند. همچنین به‌دلیل عرض کم آن شباهت بسیاری به بازار قیصریه لار دارد. از نکات شگفت‌انگیز درباره بازار سقف آن است که بعد از هر بارندگی به رنگ سبز درمی‌آید.بازار جهرم در تاریخ ۱۶ مردادماه ۱۳۵۲ به شماره ۹۵۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و مرمت آن بعد از سیل سال ۱۳۹۵ آغاز شد.
سرگذشت
بازار جهرم از جاهای دیدنی استان فارس به شمار می‌آید و هنر دست معماران اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه است. این بازار تاریخی و سرپوشیده را حاکم جهرم و فسا، حاج محمدحسین خان جهرمی، در سال ۱۲۵۰ هجری قمری طی مدت ۶ سال ساخت. در دوره‌های بعد نیز این بنا توسعه یافت و تکمیل شد.در سال‌های اخیر، تعمیراتی در این بازار صورت گرفت. در این تعمیرات، کف بازار را حدودا یک متر بالاتر آوردند و روی آن را آسفالت کردند.
هنر معماری
بازار جهرم با مساحت ۸۰۰ مترمربع از جمله بازارهای صلیبی‌شکل ایران به شمار می‌آید. یک چهارسوق در مرکز بازار واقع شده است که به گفته کارشناسان یکی از بی‌نظیرترین چهارسوق‌های کشور محسوب می‌شود. این چهارسوق دارای طاق ضربی مرتفع است که یکی از نمونه‌های بی‌نظیر طاق‌زنی به حساب می‌آید. در پایین چهارسوق نیز حوضی سنگی قرار دارد.قدیمی‌ترین بخش بازار جهرم، قسمت اصلی آن به حساب می‌آید و دارای چهار در ورودی با سقفی به‌شکل گنبد است. سطح مغازه‌ها بالاتر از زمین ساخته شده است تا در هنگام بارندگی آب به حجره‌ها نفوذ نکند. نور این بازار از طریق دریچه‌هایی که روی سقف تعبیه شده‌اند، تامین می‌شود.جهرم منطقه‌ای گرمسیری به شمار می‌آید و این بازار کاملا متناسب با آب‌وهوای آن ساخته شده است. دیوارهای ضخیم، سقف گنبدی‌شکل و پنجره‌های باریک و بلند از جمله عواملی هستند که بازار جهرم را در تابستان خنک نگه می‌دارند.
گنبد چهارسوق
گنبد چهارسوق بازار جهرم با ارتفاع نسبتا زیادی به‌صورت نیم‌کره بنا شده است و بر راس آن بادگیر زیبایی قرار دارد. این گنبد بادقت طراحی و اجرا شده و با وجود زلزله‌های شدید جهرم کوچک‌ترین خللی در آن به وجود نیامده است. مصالح به‌کار رفته در گنبد گل و کاه است و روی ساقه گنبد آن اشعاری به خط نستعلیق مشاهده می‌شود. بادگیر هشت ضلعی گنبد دارای هشت منفذ است و تهویه هوای چهارسوق را به‌عهده دارد.
بخش های مختلف
در داخل این بنا چندین کاروانسرا، مسجد و حمام قرار دارد. در حال حاضر، کاروانسرای جنوب غربی این بازار به پارکینگ خودرو تبدیل شده است. کاروانسرای گلشن و کاروانسرای لاری‌ها نیز به‌طور کامل تخریب شدند.تمام قسمت‌های بازار با چهار جهت اصلی شمال، جنوب، غرب و شرق ارتباط دارند. این بازار از دو راسته شمال به جنوب و شرق به غرب ساخته شد.مغازه‌های داخل بازار جهرم معمولا از دو قسمت تشکیل شدند؛ قسمتی برای فروش کالا و اجناس و قسمت دیگر برای انبار و کارگاه‌های تولیدی. در قسمت شمالی ـ جنوبی بازار، در هر سمت ۱۸ زوج مغازه قرار دارد و در شمال چهارسوق ۹ زوج مغازه دیده می‌شود. در ضلع شرقی ـ غربی و در سمت شرق چهارسوق ۶ زوج مغازه وجود دارد و کوتاه‌ترین قسمت بازار است. در این قسمت بازار مسگران قرار دارد که در گذشته سقف نداشته است. مسگران و آهنگران در این بخش از بازار صنایع دستی تولید می‌کردند؛ اما در حال حاضر تعداد آن‌ها بسیار کاهش یافته است. بازار غربی نیز دارای ۳۱ زوج مغازه است.
نظر شما