به گزارش سلام نو به نقل از تریپ یار، برج شهیاد که پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به برج آزادی تغییر نام داده شد، یکی از نمادهای شهری تهران است که در سال ۱۳۴۹ خورشیدی، توسط حسین امانت، معمار ایرانی ساخته شد. برج شهیاد، به عنوان نماد «ایرانِ مدرن» و برای یادبود جشن های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران در میانه یکی از میدان های اصلی غربِ تهران به نام میدان شهیاد طراحی و ساخته شد. معماری برج، تلفیقی از معماری هخامنشی، معماری ساسانی و معماری اسلامی است. بنای یادبود آزادی از بخش های متنوع گذرگاه پیشینیان، تالار کهن، سالن ایران شناسی، سالن ایران نما، سالن تشریفات، تالار آینه (سالن دیوراما)، سالن انتظار، سالن دانستنی ها، سالن نمایش، کتابخانه و نگارخانه تشکیل شده است. در ساخت این برج از نمادهای کهن معماری ایران الگو برداری شده است. بر پایه نظرسنجی های انجام شده اکثریت شهروندان تهرانی برج آزادی را به عنوان نماد شهر تهران معرفی کرده‌اند. این برج در سال ۱۳۵۳ با شماره ۱۰۰۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
معماری برج آزادی تلفیقی از معماری دوران هخامنشی، ساسانی و دوره اسلامی است. این بنا مشتمل بر سه طبقه دارای چهار آسانسور و دو راه پله و ۲۸۶ پلکان است. در محوطه زیرین آزادی چندین سالن نمایش، نگارخانه، کتابخانه، موزه و... قرار دارد.
در جشن گشایش این برج که در سمت غرب شهر تهران جای دارد، محمدرضا شاه پهلوی و همسرش شهبانو فرح پهلوی حضور داشتند و منشور حقوق بشر کوروش بزرگ (نخستین نوشته حقوق بشر از کوروش کبیر، پادشاه هخامنشی) برای نخستین بار در این مکان پرده برداری شد.
در نیمه دوم دهه چهل قرن چهاردهم هجری شمسی، طراحی دروازه غربی ورود به شهر تهران، در مجاورت با فرودگاه بین المللی مهرآباد و بسیاری از مسیرهایی که از نقاط غربی کشور به تهران منتهی می شوند و در معرض دید مردم، گردشگران، میهمانان عالی رتبه سیاسی و نظایر آن قرار می گرفت، به مسابقه گذاشته شد.
هدف، طراحی بنایی یادمانی بود که علاوه بر داشتن تاثیرات بصری خاص، تداعی کننده پیشینه تاریخی، فرهنگی و هنری این سرزمین باشد و به عنوان نماد پایتخت ایران نیز، محسوب شود.
در این مسابقه، طرح ارائه شده توسط حسین امانت که در آن زمان یکی از دانشجویان سالهای پایانی رشته معماری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود، برنده شد. طرح او، پس از پذیرش اولیه، تکمیل و با دقت نظر خاص، به نقشه های اجرایی تبدیل شد.
بخش اصلی این بنا طی سی ماه، با کیفیت اجرایی بسیار بالا و جزییاتی که برای اولین بار برای این ساختمان طراحی شده بود، اجرا و در ۲۴ مهرماه ۱۳۵۰ هجری شمسی افتتاح شد و بخش های جانبی آن، در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی مورد بهره برداری قرار گرفت. زمین بنا، که میدان آزادی را تشکیل میدهد، شکلی شبیه بیضی به مساحت ۶۸۰۰۰ متر مربع می باشد.
محدوده موردنظر، یکی از مهمترین دروازه های ورود و خروج شهر تهران می باشد. تعداد بسیار زیاد مسافرت های درون شهری و برون شهری به شهرها و شهرک های صنعتی و مسکونی حاشیه غربی، جنوب غربی و شمال غربی تهران، پیرامون میدان را به یکی از مبادی ورود، خروج، و توزیع مسافر تبدیل کرده است. با این توصیف، کاربری عمده پیرامون میدان، ایستگاه های تاکسی، مینی بوس، اتوبوس و پایانه های مرتبط با این عملکردها می باشد. در ضلع شمال غربی میدان، ترمینال مسافربری غرب، در شمال شرقی کاربری های تجاری – اداری و مسکونی و در حاشیه میدان نیز کیوسک های روزنامه فروشی، بلیت فروشی و عملکردهایی نظیر آن، در جنوب شرقی پارک المهدی و در جنوب غربی، سازمان ملی نقشه برداری و محدوده فرودگاه بین المللی مهرآباد، وجود دارند.
ترکیبی از دو جفت قوس که در صفحاتی متقاطع واقع شده و حجمی به رنگ سفید و به ارتفاع چهل و پنج متر را در چهار طبقه پدید آورده و به عنوان نمادی از تداوم فرهنگ، هنر و تمدن ایرانی می باشند. با بدنه هایی از سنگ سفید که با شیارهایی به رنگ آبی فیروزه ای، تقسیم بندی شده اند، کالبد اصلی بنا را تشکیل می دهد.
با تناسبات به کار رفته، ارتفاع شاخص و حریمی که برای دیده شدن بنا، مفاهیمی نظیر عظمت گرایی، شکوه، استحکام، زیبایی، نظم، هندسه، برنامه ریزی و دقت اجرایی ارائه شده است.
ایجاد بنایی یادمانی که یادبود ۲۵۰۰ سال تمدن ایران پس از هخامنشیان بوده و قابلیت تبدیل شدن به یک نماد هویتی برای شهر تهران را نیز داشته باشد، از نیازهای اصلی طرح بوده است.
بنای یادبود آزادی از بخش های متنوع گذرگاه پیشینیان، تالار کهن، سالن ایران شناسی، سالن ایران نما، سالن تشریفات، تالار آینه ( سالن دیوراما)، سالن انتظار، سالن دانستنی ها، سالن نمایش، کتابخانه و نگارخانه تشکیل شده است. بیشترین سطوح در عملکردهای ذکر شده در مکانی غیر از محل قرارگیری برج و در مجاورت آن، در ترازی بین ۵ تا ۱۵ متر پایین تر از سطح زمین جای گرفته اند.
نظر شما