سلام نو – سرویس سیاسی: همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد تفاهم موقت فنی بین ایران و آژانس که توسط رافائل گروسی و علی اکبر صالحی امضا شد باعث ایجاد تنش در مجلس شورای اسلامی شد.
در بیانیه سازمان انرژی اتمی ایران در خصوص تفاهم موقت مشترک با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمده است که چنانچه ظرف ۳ ماه تحریم‌ها به طور کامل لغو شد، اطلاعات ضبط شده در سه ماه آینده را در اختیار آژانس می‌گذارد، در غیر این صورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد و هیچ اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار نمی‌گیرد.
بر اساس این تفاهم دوطرفه که با توجه به سازگاری با قانون مصوب مجلس تنظیم شده است ، آژانس به فعالیت‌های ضروری نظارت و راستی‌آزمایی به مدت ۳ ماه ادامه خواهد داد، اما اطلاعات این نظارت ۳ ماهه تا رفع تحریم‌ها در اختیار آژانس قرار نمی‌گیرد. به جز این، این تفاهم‌نامه به صورت پیوسته مورد بازنگری قرار می‌گیرد تا کارآمدی خود را حفظ کند.
همین مسئله باعث شد تا مجلس شورای اسلامی امروز صبح به صورت فوری جلسه غیرعلنی تشکیل دهد تا نمایندگان درباره سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران بحث و تبادل و نظر کنند. این در حالی است که قرار بود ادامه بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ کل کشور در دستور کار مجلس قرار گیرد.
در همین زمینه مالک شریعتی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود در توییتر از توقف رسیدگی به لایحه بودجه ۱۴۰۰ در مجلس خبر داد. زهره الهیان، دیگر نماینده تهران نیز با تأیید این مسئله گفت: اعتراض مجلس به بیانیه مشترک سازمان انرژی اتمی و آژانس که شب گذشته ساعت ۱۲ منتشر شد، باعث توقف رسیدگی به بودجه در مجلس شد.
محمدباقر قالیباف نیز با رد هرگونه همکاری فراپادمانی با آژانس در صفحه توییتر خود نوشت: مطابق قانون مجلس، اجرای پروتکل الحاقی از روز ۵ اسفند به طور کامل متوقف خواهد شد و هر نوع دسترسی فراتر از پادمان مطلقاً ممنوع و غیرقانونی است. هر نوع همکاری فراپادمانی با آژانس در آینده نیز طبق ماده ۷ مستلزم تصمیم‌گیری مجلس است. ماده ۹ قانون، اجرای دقیق آن را تضمین خواهد کرد.
با این همه تندترین واکنش به تفاهم ایران و آژانس را مجتبی ذوالنوری، رییس کمیسیون امنیت ملی داشت که با انتقاد شدید به دولتی‌ها گفت: تا قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها اجرا و بیانیه مشترکی که روز گذشته منعقد شد، پاره نشود، هیچ مقام دولتی حق ورود به مجلس را ندارد.
این نماینده مجلس همچنین از امضا نامه‌ای در مجلس خبر داد که بر اساس آن خواسته شده است رییس‌جمهور و همه کسانی که از اجرای مصوبه هسته‌ای مجلس سرپیچی کرده‌اند، به قوه قضا معرفی شوند و قوه قضاییه هم باید خارج از نوبت، رسیدگی کند.
در نهایت نیز نمایندگان در جلسه علنی امروز مجلس طبق ماده ۲۳۴ آیین نامه داخلی پارلمان با ۲۲۱ رأی موافق، ۶ مخالف و ۷ ممتنع با استنکاف دولت از اجرای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران به قوه قضاییه موافقت کردند و در نتیجه گزارش تخلف دولت به قوه قضاییه ارسال خواهد شد.
مجلس در حالی چنین رایی را داده است که به گفته کیوان خسروی سخنگوی دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی شورای‌عالی امنیت ملی تمام نظارتهای فراپادمانی از فردا متوقف خواهد شد و قانون مجلس اجرا خواهد شد.
خسروی با اشاره به سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران تأکید کرد که در جریان سفر رافائل گروسی به ایران، چگونگی توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و نظارتهای فراپادمانی برای وی تشریح شد. البته آن‌چنان که سخنگوی دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی نیز تأکید کرده اجرای قانون مجلس به منزله خروج ایران از برجام و قطع همکاری با آژانس نخواهد بود، مسئله‌ای که ظاهراً نمایندگان خلاف آن را انتظار داشتند.
پیش از این نیز کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، در صفحه توییتر خود نوشت که "اجرای کامل مصوبه مجلس محترم، دغدغه جدی نظام است و کسی حق ندارد از آن کوتاه بیاید" و "هیچ دسترسی فراپادمانی به آژانس اعطا نخواهد شد" و تفاهم‌نامه منعقد شده "صرفاً ناظر بر حفظ و نگهداری اطلاعات برخی فعالیت‌ها و تجهیزات نظارتی توسط ایران برای ۳ ماه است."
آن‌چنان که از سخنان نمایندگان بر می‌آید آنان انتظار داشتند در ۵ اسفند حکم مرگ برجام امضا شود و برخی تصور می‌کردند با قانونی که در مجلس تصویب شده تمام همکاری‌های ایران و آژانس تعلیق شده است، اما واقعیت این است که چنین نیست. آن‌چنان‌که پیش از این مقامات وزارت خارجه گفته‌اند، اجرای مصوبه مجلس نیز به معنای خروج از برجام نیست بلکه باز هم به معنی کاهش تعهدات در چارچوب برجام است.
با این همه آن طور که از سخنان فریدون عباسی، رییس کمیسیون انرژی مجلس مشخص است برخی از نمایندگان همچون خود او انتظار داشتند کار برجام و به تعبیر آنان غرب‌گرایان طرف‌دار مذاکره با آمریکا تمام شود.
به نظر می‌رسد نمایندگان مجلس باید واقع‌نگر باشند، همان‌طور که دولت با وجود مخالفت با مصوبه مجلس آن را به عنوان تصمیم نظام اجرایی کرد به نظر می‌رسد مجلس نیز باید به تفاهم‌نامه جدید ایران و آژانس به عنوان تصمیم نظام احترام بگذارد، به ویژه آن که این تفاهم‌نامه نه از نظر محتوایی و نه از نظر فرمی خلاف قانون مصوب مجلس نیست و تنها با تصورات ذهنی نمایندگان در تضاد است.
نگاهی به سابقه سیاسی علی اکبر صالحی نیز نشان می‌دهد که او چنین تصمیماتی را صرفاً به خاطر خوشایند رییس دولت و تأمین منافع دولت اتخاذ نمی‌کند و اولویت اول و آخرش در این موارد منافع ملی و سیاست‌های کلان نظام است. در نتیجه بعید است مخالفت امروز نمایندگان با توافق‌نامه ایران و آژانس به جای خاصی برسد.
نظر شما