سلام نو – سرویس بین الملل: در حالی که عمر دولت ترامپ به روزهای آخر خود رسیده است نگاه به کارنامه و بخش‌های مختلف دولت او آغاز شده است. یکی از بخش‌های دولت آمریکا که در دوران ترامپ بیشترین آسیب را دید و بدترین وزرای ممکنه را تجربه کرد، وزارت امورخارجه آمریکا است.
اولین وزیر خارجه ترامپ رکس تیلرسون بود. چهره‌ای که نه تنها در وزارت خارجه، بلکه در سیاست هیچ تجربه‌ای نداشت. تیلرسون پیش از رسیدن به مقام وزارت خارجه از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ رئیس هیئت‌مدیره و مدیر ارشد اجرایی اکسان‌موبیل، غول نفتی و گازی آمریکا و دومین شرکت نفتی بزرگ جهان بود.
با روی کار آمدن ترامپ و به وزارت رسیدن تیلرسون، موجی از استعفا در وزارت خارجه آمریکا شکل گرفت. بخشی از کارشناسان ارشد این وزارت خانه استعفا دادند و بخش زیادی از پست‌های این وزارت خانه تا همین حالا خالی مانده است. اما حضور تیلرسون در وزارت خارجه ماندگار نبود و بعد از یک سال، به دلیل اختلاف نظر با ترامپ در پرونده‌هایی مثل پرونده ایران از سمت خود برکنار شد.
مایک پمپئو؛ یک چهره امنیتی در وزارت خارجه
با برکناری تیلرسون این مایک پمپئو بود که از ریاست آژانس اطلاعات مرکزی (سی‌آی‌اِی) به وزارت خارجه آمریکا آمد تا هفتادمین وزیر امور خارجه ایالات متحده باشد. پمپئو یک جمهوری خواه تمام عیار و عضو جنبش تی‌پارتی است و از نیروهای راست‌گرای جمهوری‌خواه به حساب می‌آید. پمپئو بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷ به عنوان نماینده کانزاس در مجلس نمایندگان آمریکا حاضر شد. او در این دوره مواضعی جنجالی چون حمله به هیلاری کلینتون یا درخواست اعدام ادوارد اسنودن، مخالفت با بستن بازداشتگاه گوانتانامو و حمایت از شکنجه با القای غرق شدن داشت.
دوران کاری پمپئو را می‌توان در سه چیز خلاصه کرد؛ وفاداری به ترامپ، دوستی با اسرائیل و دشمنی با ایران. این حرف به معنای دفاع مطلق و تمام قد پمپئو از ترامپ و تصمیم‌های او است. او یک بار در جمله‌ای مهم گفته بود: یک وزیر خارجه باید بداند که رئیس جمهورش چه می‌خواهد. البته این به معنای چشم و گوش بسته بودن پمپئو نبود و او خود یکی از تأثیرگذارترین افراد روی ترامپ بود. پمپئو از زمان ریاست سی‌آی‌اِی، گزارش‌های اطلاعاتی را مستقیماً به ترامپ می‌داد و به مرور به یکی از نزدیک‌ترین یاران او بدل شد.
بدترین وزیر خارجه تاریخ آمریکا
فرد کپلان، ستون‌نویس شناخته شده اسلیت (Slate) در تازه‌ترین یادداشت خود نوشت: پمپئو در طول دو سال و نه ماه به عنوان دیپلمات ارشد آمریکا، چیزی نگفته یا کاری نکرده است که باعث افزایش امنیت و ارزش‌های آمریکا یا حتی سیاست‌های دولت خودش شود.
دوره تصدی وی در حالی با تحقیر رو به پایان است که همه برای آن لحظه شماری می‌کنند. در ۴ ژانویه پمپئو اعلام کرد که به اروپا سفر و با رهبران اتحادیه اروپا دیدار خواهد کرد. دو روز بعد در پی شورش‌های ترامپ انگیخته در کپیتال هیل، مقامات اتحادیه اروپا گفتند که با پمپئو ملاقات نخواهند کرد. وزیر خارجه لوکزامبورگ ترامپ را "جنایتکار" و "آتش‌افروز سیاسی" خواند و به این ترتیب پمپئو آخرین شانس خود برای سفر با پول مالیات دهندگان آمریکایی را از دست داد.
کپلان ادامه می‌دهد: این تنها یک اپیزود از سریال تحقیرهای پمپئو بود. او در ماه آگوست شورای امنیت سازمان ملل متحد را تحت فشار قرار داد تا ممنوعیت فروش اسلحه متعارف به ایران را تصویب کند. با تمام این‌ها، فقط یکی از اعضای شورا، جمهوری دومنیکن، در حمایت از این ممنوعیت به ایالات متحده پیوست. روسیه و چین با آن مخالفت کردند و بقیه متحدان آمریکا به آن رای ممتنع دادند.
یکی از ویژگی‌های پمپئو وسواس شدید آن روی ایران بود. این وسواس شامل تأکید او روی تغییر نظام یا تحریک ایران بود و تمام انرژی خود را روی این مسئله گذاشت. پمپئو از این نظر بسیار با ترامپ موافق بود. همین مسئله باشد که ترامپ ۱۲ روز پس از ورود پمپئو به وزارت خارجه از برجام خارج شود. پیش از پمپئو، تیلرسون با خروج از برجام و اعمال تحریم علیه ایران مخالفت کرده بود.
کپلان با اشاره به دستاوردهای سیاست‌های پمپئو درباره ایران می‌نویسد: امروز هر چند اقتصاد ایران تحت فشار است، اما نظام سیاسی پابرجاست و فعالیت‌های هسته‌ای از همیشه بیشتر است.
به باور کپلان اوضاع درباره چین هم بهتر نیست. پمپئو به جز تغییر نظام در ایران، خواستار تغییر نظام سیاسی در چین هم شده بود. پمپئو نظام سیاسی چین را نظامی مارکسیست - لنینیست خوانده بود که از مردم این کشور جداست. کپلان هرچند بر نقش غیرسازنده حزب کمونیست چین در جهان اشاره کرده است، اما ادعاهای پمپئو درباره نسبت نظام سیاسی چین و مردم را مناقشه برانگیز دانسته است. به باور کپلان هرچند بخشی از فعالان سیاسی دمکراسی‌خواه در چین در زندان هستند، اما عموم مردم چین از حزب کمونیست دفاع می‌کنند، چون نظام سیاسی چین در مدتی کوتاه بخش زیادی از مردم را از فقر خارج کرد. به باور کپلان پمپئو ماهیت چالش چین را اشتباه میفهمد و در نتیجه ایده درستی برای برخورد با آن ندارد.
برخلاف ادعای پمپئو ناتو از قبل قوی‌تر نشده و سخنان پمپئو و ترامپ، متحدان آمریکا را مردد و دلسرد کرده است. این در حالی است که کپلان مواجهه با چالش‌های ایران و چین را مستلزم همراهی متحدان آمریکا می‌داند. در حوزه کره شمالی هم پمپئو با وجود اطلاع از غیرمفید بودن سیاست ترامپ حاضر نشد جهت این سیاست را تغییر دهد.
کپلان اما مشکلات پمپئو را تنها در سیاست خارجی نمی‌داند و او را وزیر خارجه‌ای فاسد می‌داند که از قدرت خود در این وزارت خانه به نفع اهداف شخصی یا اهداف ترامپ استفاده کرد. پمپئو عملاً در روند استیضاح ترامپ دخالت کرد و از قدرت خود برای حمایت از او بهره برد. در ادامه وی صدای آمریکا را از یک رسانه به ارگان تبلیغاتی ترامپ بدل کرد و در همین راستا تسویه‌های گسترده‌ای را در آن رقم زد.
پمپئو از هر کاری برای حفظ قدرت خود استفاده کرده و از هیچ امری برای خشنودی ترامپ خودداری نکرده است، مسئله‌ای که او را به کارگزاری غیر صادق بدل می‌کند.
تمام این مسائل پمپئو را به گزینه‌ای بی‌نظیر برای کسب عنوان بدترین وزیر خارجه آمریکا تبدیل می‌کند، وزیر خارجه‌ای که اولویتش حفظ قدرت خود و خشنودی رئیس جمهور آمریکا بود، نه منافع ملی ایالات متحده.
نظر شما