سراسر ایران در هفتههای اخیر خاموشیهایی را تجربه کرده است؛ اما آیا پای چینیها و مزارع استخراج بیتکوین آنها در میان است؟ بیتکوین، پولی که در اقتصاد آینده جهان میتواند نقش بازی کند، با برق ایران در مزارعی با سرمایهگذاران خارجی بهویژه چینی و ترکیهای تولید میشود و منابع حاصله به حساب این کشورها سرازیر میشود.
به گزارش سلام نو، شرق نوشت: این در حالی است که داغ و درفش و ضبط اموال در انتظار سرمایهگذاران ایرانی است که میتوانند با بیتکوینهای خود بستر تجارت برای ایران را فراهم کنند. در جدیدترین اقدام، محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهور، از ورود وزارت اطلاعات به بحث استخراج غیرقانونی رمزارز خبر داده است.
سرمایهگذاران مزارع بیتکوین ایران مدعی هستند که دولت با برچسب قاچاقچی جلوی فعالیت واحدهای داخلی را که میتوانند بیتکوین برای تأمین نیازهای ایران و تجارت خارجی تولید کنند، میگیرد؛ اما سیاستهایش نوعی جنبه حمایتی برای خارجیها دارد. مصطفی نقیپور، کارشناس بیتکوین، سوءمدیریت وزارت نیرو در برخورد با سرمایهگذار داخلی و خارجی را نوعی فرصتسوزی برای ایران معرفی میکند. ایران که روزگاری سودای تبدیلشدن به هاب منطقه در حوزه برق را در سر میپروراند، حالا نمیتواند نیازهای کشور را تأمین کند. نزدیک به ۵۰ هزار مگاوات ظرفیت نصبشده نیروگاهی هم نتوانسته کشور را از خطر خاموشیهای برنامهریزیشده نجات دهد.
البته دلیل این عدم موفقیت، غیراقتصادیبودن قیمت برق و افت سرمایهگذاری در این صنعت در سالهای اخیر است که بارها از سوی کارشناسان درباره چنین شرایطی هشدارهای لازم داده شده بود. کشوری که توان تأمین نیازهای خود را ندارد، به دلیل سرمایهگذاری در خطوط انتقال برق به خارج، به پاکستان و عراق برق صادر میکند؛ اما نمیتواند پول آن را از کشورهای هدف پس بگیرد. میلیاردها دلار منابع حاصل از درآمدهای صادراتی برق ایران در عراق مانده و دولت تدبیری برای بازگرداندن این پولها ندارد. علیرضا رزمحسینی، وزیر صمت هم دیروز اعلام کرده که قرار است پول برق صادراتی ایران در قالب برنج پاکستانی تهاتر شود! البته ایران بخش عمده نیاز خود به برنج را در مزارع داخلی تأمین میکند و بنا بر اعلام وزارت جهاد کشاورزی، کل نیاز به واردات این محصول برای ایران صد هزار تن است. آیا ارزش برق صادراتی ایران به پاکستان، سالانه معادل صد هزار تن برنج است؟
چینیهای خبرساز
خاموشیهای اخیر کشور با رونمایی از خبر مزرعه بزرگ استخراج بیتکوین چینی، انگشت اتهام را به سمت مزارع بیتکوین برد. همه در تکاپو برای اثبات یا رد وجود مزارع بیتکوین چینی در کشور بودند که امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات، به تجارتنیوز میگوید: چینیها علاوه بر کرمان در منطقه آزاد ارس هم بیتکوین استخراج میکنند؛ اما از حجم استخراج بیتکوین از سوی چینیها اطلاعاتی در اختیار ندارد. چین تنها سرمایهگذار مزارع بیتکوین در ایران نیست و ترکیه هم مزارع بزرگی در ایران دارد که مجوزهای آن را با یک جستوجوی ساده میتوان یافت. در میان همه این خبرها، محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهور، هم دیروز خبر داد که وزارت اطلاعات به مسئله استخراج غیرقانونی رمزارز ورود کرده است. واعظی استخراج بیتکوین از سوی دولت را هم رد میکند.
۳۰۰ مگاوات برق مصرفی مزارع بیتکوین
در شرایطی که افکار عمومی استخراج بیتکوین را عامل خاموشیها میداند، تلاش کردیم که بدانیم آیا سرمایهگذاری خارجیها در مزارع بیتکوین منفعتی برای ایران دارد یا خیر؟ آیا میصرفد که مردم ایران خاموشی را تحمل کنند تا چینیها بیتکوین استخراج کنند؟ و اصلا آیا استخراج بیتکوین باعث خاموشی میشود؟
مصطفی نقیپور، کارشناس بیتکوین، کل برق مصرفی در ماینینگهای داخل ایران را ۳۰۰ مگاوات اعلام میکند. او میگوید: ما بیش از ۴۸ هزار مگاوات ظرفیت برق نصبشده داریم و تلفات شبکه برق به ادعای متولیان بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است. فرض کنیم حرف آنها درست باشد؛ بهاینترتیب چیزی بالغ بر پنج مگاوات تلفات در شبکه داریم. ۳۰۰ مگاوات برق مصرفی بیتکوینها در مقابل پنج هزار مگاوات تلفات عدد ناچیزی است.
او اضافه میکند: وقتی وزارت نیرو پول نیروگاهها را ندارد که بدهد، نیروگاهها حق دارند برقشان را بفروشند و درآمد کسب کنند؛ اما این وزارتخانه سیاست غلط گذاشته است. نقیپور تأکید میکند: وقتی یک فرصت دارید، این فرصت برای سرمایهگذار داخلی و خارجی باید برابر باشد. وزارت نیرو پول برق خیلی از نیروگاهها را نداده است. از سوی دیگر فشار آورده و برق ماینرهای داخلی را هم قطع کرده است.
او اضافه میکند: ما به ماینرهای خارجی انگ قاچاقچی نمیزنیم؛ زیرا سفیر چین از این ماینرها حمایت میکند. درحالیکه دستگاههای مزارع ایرانی را ضبط میکنند.
به گفته این کارشناس بیتکوین سرمایهگذار خارجی از شرایط حفاظت از سرمایه خارجی برخوردار است؛ درحالیکه داخلیها نمیتوانند از این فرصت استفاده کنند. سیاستها در برخورد با سرمایهگذاران خارجی و داخلی غلط است. وزارت نیرو از این فرصت میتوانست برای درآمدزایی و کسب پول نیروگاهها استفاده کند؛ اما رفتار سلبی را انتخاب کردهاند. او میگوید: این وزارتخانه کسانی را که میتوانند پول نیروگاهها را از ماینر داخلی دربیاورند، زندانی میکند. در چنین شرایطی تنها سرمایهگذاران خارجی باقی میمانند؛ زیرا سرمایهگذاران خارجی در کمیسیون سرمایهگذاری خارجی تضامین لازم را میگیرند، شرکت خود را ثبت میکنند و از قانون حمایت از سرمایهگذار خارجی استفاده میکنند.
انتقال دستگاههای کهنه به ایران
نقیپور درباره منافع استخراج بیتکوین از سوی خارجیها برای ایران، عنوان میکند: اصولا سرمایهگذارها به دنبال افزایش بازدهی هستند. تنها جذابیت ایران برای فعالان حوزه بیتکوین فقط برق ارزانش است. او ادامه میدهد: قیمت برق ایران به نسبت قیمت برق در چین ارزان به حساب میآید؛ اما به نسبت برق در دیگر صنایع ایران وزارت نیرو قیمت بالایی را برای برق بیتکوین لحاظ کرده است. در چنین شرایطی سرمایهگذاری برای کسانی میصرفد که از صفر سرمایهگذاری نکرده باشند. این کارشناس بیتکوین میگوید: سرمایهگذارانی که وارد ایران شدند، یکسری دستگاههای کهنه به ایران آوردند که سرمایه اولیه آن برگشته بود. وقتی سرمایه اولیه دستگاه برگشته باشد، از این به بعد هرچه کار میکنند، سود است.
خروج ماینرهای رقیب چینی
این کارشناس بیتکوین میگوید: ما میتوانستیم کاری کنیم که ماینرهای داخلی ما که پول ماینینگ آنها در داخل کشور باقی میماند، شرایط خوبی برای فعالیت داشته باشند و پولشان صرف خرید و اجناس و کالاهای تحریمشده بشود؛ اما آنها را بهشدت تحت فشار قرار دادیم و دستگاههایشان را توقیف کردیم.
او ادامه میدهد: سفیر چین در ایران حامی ماینینگهای چینی است. خود دولت چین حامی سرمایهگذارانش است. اگر اتفاقی بیفتد، دولت چین با دولت ایران برخورد میکند. نقیپور بیان میکند: باید کاری کنیم که سرمایه داخلی از کشور خارج نشوند. به ماینرهای داخلی که رقیب سرمایهگذار چینی هستند، برند قاچاقچی زدیم. آنها را تحت فشار قرار دادیم. سرمایهگذاران ایرانی هیچ پشتیبانی ندارند. او اضافه میکند: دولت نتوانست پول برق فروختهشده خود به عراق را بگیرد. ما پیشنهاد دادیم در قالب بیتکوین و از طریق پلتفرم ما این پول را پس بگیرد؛ اما دولت نپذیرفت.
نظر شما