سلام نو – سرویس اجتماعی: امروز صبح و بین ساعت‌های ۱۰ تا ۱۲ بخش‌های مختلفی از تهران با قطعی برق مواجه شدند. این قطعی محدود به یک منطقه نبود و نقاط مختلفی از شهر با این خاموشی از پیش اعلام نشده رو به رو شدند. حالا مشخص شده این قطعی برق محدود به تهران هم نبوده است و استان‌های گیلان، البرز، مرکزی، اصفهان، سمنان، قم و اردبیل نیز با این مشکل مواجه شدند.
این اتفاق البته غیرقابل پیش‌بینی نبود. با توجه به سخنان چند روز گذشته مسئولین، قطعی برق بسیار محتمل بود. مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق در گفتگو با فارس با اشاره به قطعی برق در مناطقی از پایتخت و همچنین در برخی از استان‌های کشور، گفت: بر اساس بررسی‌های انجام شده در برخی از نقاط کشور مجبور به اعمال محدودیت و خاموشی شدیم که دلیل اصلی آن افزایش مصرف گاز خانگی و محدودیت تحویل سوخت به نیروگاه تلقی می‌شود.
راه حل مشکل چیست؟ رجبی مشهدی می‌گوید که اگر مردم دمای محل زندگی خود را ۱ درجه کاهش دهند، تا ۶ درصد در مصرف گاز صرفه‌جویی خواهد شد. اگر موارد مرتبط با کاهش مصرف برق را نیز در دستور کار قرار دهند، این کاهش مصرف گاز طبیعی به ۱۰ درصد خواهد رسید.
عامل قطعی برق چیست؟ بیت کوین، مصرف مردم یا نیروگاه‌ها؟
نشانه‌های مشکل تأمین برق از خاموشی‌های خیابان‌ها آشکار شد، خاموشی‌هایی که برای صرفه‌جویی رخ می‌داد و با انتقاد شهروندان روبه‌رو شده بود. این جا حرف از مصرف زیاد برق زده شد. مشکل دیگری که بحث برق را مطرح کرد، مازوت مصرفی از سوی نیروگاه‌ها بود. هوای برخی شهرها از جمله تهران این روزها غرق مازوت است، گازی کشنده که هر بار تنفسش جان انسان را به خطر می‌اندازد. مسئولین مختلف مصرف مازوت را امری ضروری برای تولید برق توسط نیروگاه‌های مختلف می‌دانند.
عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط زیست درباره مصرف مازوت و نقش آن در تأمین برق مورد نیاز کشور می‌گوید: وزیر نفت اعلام کرده که با توجه به افزایش مصرف گاز در کشور مجبور است برای تولید ۵۰۰۰ مگاوات برق در کشور از مازوت استفاده کند، این مقدار ۹ درصد برق مصرفی کشور است، از نظر من بهتر است که روزی دو ساعت خاموشی داشته باشیم اما از مازوت استفاده نکنیم، ما در زمان جنگ هم روزی ۷ تا ۸ ساعت با خاموشی مواجه بودیم.
اما چه شد که مصرف برق این چنین بالا رفت که نیاز گاز نیروگاه‌ها نیز افزایش یافت؟ برخی مثل همیشه انگشت اشاره را به سمت مردم می‌گیرند. به باور آن‌ها مقصر افزایش اصلی افزایش مصرف برق و گاز مردم هستند. مردم با مصرف بی‌رویه، کم لباس پوشیدن و عواملی مثل این، مصرف گاز و برق را افزایش می‌دهند. یک عامل دیگر نیز قدیمی بودن نیروگاه‌های برق ایران است. برخی برای نمونه به نیروگاه شهر ری و بازده پایین و آلودگی بالای آن اشاره می‌کنند. نقش این عامل تاکنون آن چنان که باید روشن نشده است.
در این میان برخی منابع خبری از یک بازیگر جدید هم سخن می‌گویند و آن بیت کوین است. بیت کوین ارز دیجیتالی است که یکی دو سال است به شکل ویژه مورد توجه قرار گرفته است. استخراج یا به عبارتی تولید این ارز دیجیتال به برق زیادی نیاز دارد. ایران به دلیل برق به نسبت ارزان خود یکی از بهترین کشورها برای این کار است و در این مدت حسابی مورد توجه قرار گرفته است.
برخی منابع خبری مدعی شده‌اند که یکی از کلیدهای کمبود ناگهانی گاز حتی برای تولید برق مورد نیاز معابر عمومی پایتخت را می‌توان در افزایش ناگهانی ارزش بیت کوین یافت. به باور آن‌ها مصرف ۳۰۰ مگاواتی این مزرعه‌های استخراج بیت کوین یکی از عوامل مهم قطعی برق است.
پرویز غیاث‌الدین، دبیر سندیکای تولیدکنندگان برق اما این مسئله را تکذیب می‌کند و به ایسنا می‌گوید که مصرف ماینرها یک‌شبه افزایش نیافته است. او با اشاره به دلیل اصلی کاهش تولید برق می‌گوید: مشکلات، ناشی از کاهش تولید برق نیروگاه‌هاست و ربطی به مصرف ماینرها ندارد. ماینرهای مجاز، مجوز استفاده در حدود ۳۰۰ مگاوات برق دارند و با ماینرهای غیرمجاز هم برخورد قانونی صورت می‌گیرد. نمی‌توان کمبود برق را به مصرف ماینرها مرتبط دانست.
چیزهایی هست که نمی‌دانیم
با این موانع و مشکلات قطعی برق ادامه خواهد داشت؟ پاسخ به این پرسش کمی دشوار است. اگر نیروگاه‌ها به سوزاندن مازوت ادامه دهند برق کمتر قطع خواهد شد، اما آلودگی کشنده وجود خواهد داشت. در طرف دیگر اگر مازوت سوزانده نشود، قطعی برق ادامه خواهد داشت. فرمول محاسبه کار ساده است و مسئولین باید بین راه‌های موجود یکی را انتخاب و به مردم اعلام کنند.
مسئله دیگر این است که به نظر می‌رسد مشکلات کشور در تولید برق و تهیه سوخت از سال‌های پیش سخت‌تر و پیچیده‌تر باشد و با کاهش یک درجه‌ای دما یا انداختن تقصیر گردن ماینرها این مشکل حل نشود. آن چنان که محمد درویش، فعال محیط زیست شناخته شده می‌گوید طبق گزارشی که شهرداری تهران ارائه کرده، امسال فقط ۲۵ روز هوای پاک داشتیم در صورتی‌که سال گذشته که کرونا نیز نبوده و ترددها بسیار بیشتر بوده است، ۲۷ روز هوای پاک داشتیم و سال قبل‌تر ۳۰ روز هوای پاک داشتیم. این یعنی در دوران کرونا که رفت و آمد کمتر است آلودگی هوای تهران برخلاف اکثر نقاط دنیای افزایش یافته است.
با همین محاسبات امسال مدارس و دانشگاه‌ها به عنوان بخش بزرگی از مصرف کنندگان برق و گاز تعطیل هستند. بیش از ۸۰ درصد ظرفیت هتل‌ها نیز غیرفعال است. در نتیجه به سختی بتوان عامل اصلی افزایش مصرف برق و گاز را صرفا مردم دانست. پس دقیقا مشکل کجاست؟ در نیروگاه‌ها؟ مزارع استخراج بیت کوین یا باز هم بخش خانگی؟ جواب این پرسش نامشخص است چون ما اطلاعات دقیق و روشنی از وضعیت نداریم.
به نظر می‌رسد مسئولین صنعت برق و گاز کشور باید مسائل را با مردم مطرح کنند تا سهم و نقش هر کس در وضعیت فعلی مشخص شود. بعد از آن نیز باید برنامه‌ای مدون برای مدیریت این بحران ارائه شود چون نه این هوا قابل تنفس است و نه قطعی برق ناگهانی مشکل کوچکی است.
نظر شما