سلام نو – سرویس بین الملل: تنش‌های بین ایران و آمریکا در هفته گذشته بار دیگر اوج گرفت، اوجی که با حمله به سفارت آمریکا در عراق، ورود ناو هواپیمابر آمریکا به خلیج فارس و توییت هشدار دهنده ظریف همراه شد. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روز پنجشنبه از دریافت اطلاعاتی از عراق سخن گفت که به گفته او از «نقشه ای برای سر هم کردن بهانه ای برای جنگ» حکایت داشت.
وی در واکنش به پرواز مجدد بمب‌افکن‌های آمریکایی «بی ۵۲» در نزدیکی مرزهای ایران، دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده و «همدستانش» را متهم کرد که «به جای مقابله با شیوع کووید ۱۹ در آمریکا» میلیاردها دلار را با اعزام بمب‌افکن‌ها و ناوگان جنگی به منطقه «هدر» می‌دهند.
ظریف در توییت خود نوشت: به جای مبارزه با کرونا در آمریکا، دونالد ترامپ و دارودسته اش میلیاردها دلار برای به پرواز درآوردن بی ۵۲ و اعزام ناوگان دریایی به منطقه ما هدر می‌دهد. اطلاعات از عراق نشان‌دهنده نقشه بهانه‌سازی برای جنگ است. ایران به دنبال جنگ نیست اما آشکارا و بی‌درنگ از مردم، امنیت و منافع حیاتی خود دفاع خواهد کرد.
ظریف در ادامه در تماسی که با شیخ احمد ناصر المحمد الصباح وزیر امور خارجه کویت داشت ضمن تبریک سال نو نسبت به هرگونه ماجراجویی آمریکا هشدار داد و تأکید کرد مسئولیت عواقب هرگونه ماجراجویی احتمالی بر عهده واشنگتن خواهد بود.
از ترور در آبسرد تا پرواز بمب‌افکن‌های آمریکایی در خلیج فارس
اما تنش بین ایران و آمریکا از کجا کلید خورد؟ ۷ آذر سال جاری محسن فخری‌زاده، چهره کلیدی برنامه هسته‌ای و موشکی ایران در منطقه آبسرد ترور شد و به شهادت رسید. با توجه به سوژه و شکل ترور، نقش اسرائیل و آمریکا در این ترور قطعی به نظر می‌رسید. با این ترور احساسات ضد آمریکا در مجلس یازدهم تشدید شد و در ۱۲ آذر طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» در مجلس تأیید شد و مورد موافقت شورای نگهبان قرار گرفت. در این قانون بازسازی تأسیسات هسته‌ای، افزایش میزان غنی‌سازی اورانیوم و ذخیره اورانیوم غنی‌شده و همچنین کاهش سطح دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تأسیسات هسته‌ای و به طور خلاصه خروج از برجام پیش‌بینی شده است.
به فاصله یک هفته سر و کله بمب‌افکن‌هایی آمریکایی در خلیج فارس پیدا شد. در ۲۰ آذر ماه برای دومین بار در سه هفته بمب‌افکن‌های B-۵۲ نیروی هوایی آمریکا، پروازهای خود را در خلیج فارس و در نزدیکی فضای هوایی ایران انجام دادند. آمریکا ادعا کرد این اقدام برای جلوگیری از حملات احتمالی ایران انجام می‌شود.
در همین زمان خبری مبنی بر عبور زیردریایی اسرائیل از کانال سوئز با موافقت مصر منتشر شد. رسانه‌های اسرائیلی گفتند که این زیردریایی «در نمایش قدرت علیه ایران» آشکارا از کانال سوئز عبور کرد و در حالی روی آب آمد که سمت ایران بود.
در طرف مقابل اخباری از نقشه‌های احتمالی ترامپ برای حمله به ایران به گوش می‌رسید. منابع مختلف از تلاش عربستان و اسرائیل برای فرستادن آمریکا به جنگ با ایران خبر می‌دادند. ظاهرا سران رژیم صهیونیستی و عربستان دنبال این هستند که تا پیش از پایان دوره ترامپ او به سایت‌های هسته‌ای ایران حمله کند.
با نزدیک شدن سالگرد ترور و شهادت سردار قاسم سلیمانی سطح نگرانی‌ها و تنش‌ها افزایش می‌یافت. ژنرال کنت مک‌کنزی، فرمانده سنت‌کام در یک مصاحبه تلفنی به ایران هشدار داد که در صورت حمله تهران در سالگرد ترور شهید سلیمانی، واشنگتن به این اقدام پاسخ خواهد داد.
در این مدت مقامات ارشد ایران از جمله حسن روحانی، رئیس جمهور، اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی نسبت به انتقام گرفتن از آمران و عاملان ترور شهید سلیمانی تأکید کردند. شمخانی در دیدار با حمدالله محب، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهوری افغانستان گفت که جمهوری اسلامی مصمم است از آمران و عاملان این جنایت تاریخی انتقام بگیرد. رئیس جمهور نیز با صراحت ترامپ را مقصر دانست و به او هشدار داد.
تنش فروکش کرد، خطر جنگ اما باقی است
در این مدت ایران بارها تأکید کرد که قصد درگیری با آمریکا به خصوص در عراق را ندارد. این موضع از آن جهت اهمیت دارد که یکی از عوامل تشدید تنش حمله‌های راکتی به سفارت آمریکا در عراق است.
ایرج مسجدی سفیر ایران در عراق در یکی از آخرین گفتگوهای خود هرگونه دست داشتن ایران در حملات راکتی به سفارت آمریکا را رد کرد و افزود: ایران به هیچ وجه در هدف قرار دادن سفارت آمریکا نقش نداشته است و ما نمی‌دانیم چه کسی سفارت آمریکا را هدف قرار می‌دهد. ما چنین اقدامی را هیچ گاه نمی‌پذیریم و از هیچ طرفی در هدف قرار دادن سفارت آمریکا حمایت نمی‌کنیم. نمی‌خواهیم عراق میدانی برای جنگ با آمریکا باشد.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد اعلام کرد که ایران به هیچ وجه عراق را به مکانی برای تسویه حساب‌های خود تبدیل نمی‌کند. او در مراسم سالگرد شهادت سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس در عراق تأکید کرد که ایران سفارت آمریکا در بغداد را هدف قرار نمی‌دهد و به دنبال جنگ با هیچ کشوری نیست.
حالا پس از عبور از سالگرد ترور ناجوانمردانه فرماندهان مقاومت به نظر می‌رسد سطح تنش کلامی بین ایران و آمریکا تا حدی کاهش پیدا کند، اما آیا خطر جنگ نیز مرتفع شده است؟ پاسخ به این سؤال حداقل با اطلاعات فعلی ممکن نیست، اما به نظر می‌رسد تا روز آخر دولت ترامپ شاهد تلاش محور عبری - عربی برای هل دادن آمریکا به یک جنگ جدید خواهیم بود.
نظر شما