سلامت مردم نباید وسیله تسویه‌ حساب سیاسی باشد / FATF از موضوعات اصلی کشور است / درباره خریدن یا نخریدن واکسن باید به مردم توضیح شفاف داد

سلام نو - سرویس اقتصادی: FATF این روزها مهم‌ترین بحث حوزه سیاست و اقتصاد ایران است. بازگشت لوایح FATF به مجمع از یک سو و مشکلات خرید واکسن کرونا از سوی دیگر، باعث توجه مضاعف مردم به این لوایح شده است. آن طور که از اخبار جسته و گریخته برمی‌آید FATF مانع مهمی بر سر راه خرید واکسن است، مسئله‌ای که باعث فشار به مخالفان این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام شده است. در طرف مقابل مخالفان دولت معتقد هستند مشکل اصلی کشور امروز FATF نیست و دولت است که توان مدیریت امور را ندارد.

مجید رضا حریری، رئیس اتاق مشترک ایران و چین معتقد است وضعیت امروز محصول اولویت یافتن سیاست و دعواهای سیاسی بر کلیه امور است. او به سلام نو می‌گوید که در وضعیت فعلی حتی اگر عضو FATF هم بودیم تحریم‌ها ما را با مشکل مواجه می‌کرد. با این همه، حریری معتقد است که تحریم و حتی FATF نباید مانع خرید واکسن کرونا شده باشند و اگر این مسئله پیش آمده است مسئولین باید به طور واضح آن را با مردم در میان بگذارند.

مشروح گفت‌وگوی مجید رضا حریری با سلام نو درباره FATF، وضعیت تحریم‌ها و موانع احتمالی بر سر راه واکسن کرونا را در ادامه بخوانید.

این روزها لوایح FATF دوباره به مجمع بازگشته است، با این همه مخالفان دولت معتقدند این لوایح چندان تأثیری در وضع اقتصاد ندارد و مشکل اصلی ناتوانی دولت است. در طرف مقابل مدافعین دولت هم عدم تصویب FATF و کارشکنی‌ها را مهم‌ترین مشکل کشور می‌دانند و برای اثبات آن به ماجرای مشکلات خرید واکسن اشاره می‌کنند. کدام نگاه واقعی‌تر است؟

هر دو این نگاه‌ها سیاسی است و هیچ کدام درست نیست. این که ما معیشت یا سلامتی مردم را وسیله‌ای برای تسویه‌حساب سیاسی قرار دهیم و فکر کنیم با آن می‌توانیم رقیب سیاسی خود را متوقف کنیم روش غلطی است. متأسفانه تمام شئون زندگی با سیاست به معنای منفی آن آمیخته شده است.

گروهی که می‌گویند دولت عرضه ندارد و نمی‌تواند گلیم مملکت را از آب بیرون بکشد، هیچ وقت نمی‌گویند که چقدر از تصمیم‌گیری‌های کشور در اختیار دولت است. آیا تمام تصمیم‌گیری‌های مجموعه کشور با دولت است که تمام مسئولیت آن هم متوجه دولت باشد؟ از آن طرف هم، گروهی که می‌خواهد همه چیز را گردن کارشکنی‌های رقبای دولت بیندازند اشتباه می‌کنند. دو طرف بخشی از حقیقت را می‌گویند و آن را به شدت بزرگ می‌کنند.

کسانی که دولت را به بی‌تدبیری متهم می‌کنند، باید دوران آقای احمدی‌نژاد را هم به خاطر بیاورند. دولت ایشان هم در دو سال آخر متهم به بی‌تدبیری شد. چرا هر دو دولت شش سال خوب بودند و دو سال آخر بی‌تدبیر شدند؟ علت این مسئله تحریم‌هایی است که علیه ایران اعمال شد.

البته من شخصاً معتقدم هر دو دولت در حوزه مدیریت و کاهش صدمات ناشی از تحریم و پیش‌بینی تحریم بی‌تدبیر عمل کرده است. دولت اول از همه وظیفه دارد که با دیپلماسی مانع از تحریم شود و بعد برای شرایط تحریم طرح داشته باشد که بداند می‌خواهد چه کند. ما هیچ وقت به دوران تحریم فکر نکرده بودیم.

در این وضعیت موضوع پذیرش یا عدم پذیرش FATF چقدر اهمیت دارد؟

موضوع FATF موضع درستی است و برای اقتصاد مورد نیاز است، اما بهتر است مخالفین و موافقین FATF دلایل مخالفت و موافقت خود را برای مردم توضیح دهند. متأسفانه هیچ کدام از دو طرف مسئله را به درستی برای مردم روشن نمی‌کنند و از این مسئله برای تسویه حساب سیاسی بهره می‌برند.

تا جایی که من از FATF متوجه می‌شوم موضوع اصلی این است که منشأ پول شما و هدف مصرف آن مشخص باشد و تمام این‌ها در چهارچوب‌های ضد پول‌شویی بگنجد. این مسئله چیز بدی نیست.

پس می‌توان FATF را از موضوعات اصلی اقتصاد ایران دانست؟

من معتقدم موضوع FATF  یکی از موضوعات اصلی اقتصاد ما است، اما بدون حل شدن مسئله تحریم، FATF به درد ما نمی‌خورد. به خاطر قدرت آمریکا در سیستم مالی جهانی، ما اصلاً نمی‌توانیم وارد بانک‌ها شویم که به فکر FATF باشیم. باید مسئله به‌گونه‌ای مدیریت شود که ابتدا به فکر لغو تحریم باشیم و هم‌زمان به دنبال لغو FATF برویم. ما یک بار بعد از برجام این فرصت را از دست دادیم و با وجود رفع تحریم‌ها به خاطر FATF نتوانستیم بهره کافی را از سیستم بانکی ببریم، این اشتباه نباید دوباره تکرار شود.

با توجه به اهمیت FATF ، عدم پیوستن ما به این پیمان تا چه اندازه در راه خرید واکسن کرونا مشکل ایجاد کرده است؟

عوامل زیادی می‌تواند روی نخریدن واکسن مؤثر باشد. از جمله نبود سیستم بانکی مؤثر باشد از جمله تحریم و FATF؛ اما چرا از تحریم کمتر سخن می‌گوییم؟ حتی اگر امروز به FATF بپیوندیم باز هم تحریم دست و پای ما را در خرید دارو و واکسن بسته است.

اگر امروز حتی یک گروه مافیای مواد مخدر در کلمبیا با پول مواد مخدر بخواهد برای مردمش واکسن بخرد من بعید می‌دانم کسی مخالفت کند، چه برسد به ایران که یک دولت رسمی دارد و حالا به هر دلیلی با FATF مشکل و مسئله دارد. در نتیجه اگر کسی چنین ادعایی دارد که FATF مانع خرید واکسن شده باید دلیل بیاورد.

به نظر می‌آید یک نفر باید به عنوان مسئول معیشت، سلامت و جان مردم این مسائل را به مردم توضیح دهد. این مسئله از شرایط فعلی بسیار قابل پذیرش تر است. این که یکی بگوید توان خرید نداریم، یکی بگوید امکانات لجستیک نداریم و یکی بگوید پیش‌خرید کردیم، تنها مردم را گیج و بی‌اعتماد می‌کند. چنین روندی باعث می‌شود، هر کسی درباره واکسن اظهار نظر کند؛ در حالی که واکسن یک بحث فنی دارد که باید توسط پزشکان بررسی شود و یک بحث اقتصادی که باید توسط تصمیم‌گیران لحاظ شود. اگر مانعی در این راه بود، باید به مردم گزارش شود. اگر مردم بدانند به خاطر مانع خارجی امکان تأمین واکسن را نداریم، می‌توانند از طریق سازمان‌های مردم‌نهاد به نهادهای بین‌الملل فشار بیاورند.

متأسفانه آن چنان که گفتم سیاست بر همه چیز حاکم شده و دیوار بی‌اعتمادی بین مردم و مدیران کشور بالا رفته است. امروز اگر یک سایت خارجی یا یک کانال خبری هر حرفی را علیه سیاست‌های کشور بزند به راحتی پذیرفته می‌شود. این مسئله محصول عملکرد مدیران و تفوق درگیری‌های سیاسی به مسئله اداره امور کشور است.

شما امروز به اطراف ایران نگاه کنید. در اطراف ما ترکیه، امارات و مصر واکسن چینی خریدند. امارات و ترکیه هم وضع اقتصادی و هم توان لجیستکی بهتری از ما دارند ولی هر دو واکسن چینی خریدند. شما تصور کنید اگر ما از چین واکسن می‌خریدیم، چه می‌شد؟ مردم می‌گفتند که تبدیل به موش آزمایشگاهی شدند. امروز در امارات کسی چنین چیزی نگفته است، در حالی که امارات از نظر مالی و لجستیک توان خرید فایزر را داشت، اما باز هم رفتند از چین واکسن خریدند و مردم هم ایراد نگرفتند. دلیل اصلی این مسئله اعتمادی است که بین مردم و مدیران وجود دارد.