معایب و مزایای حذف دامنه نوسان از بورس

به گزارش سلام نو، محدودیت دامنه نوسان یک قدم دیگر تا خداحافظی از بورس نزدیک‌تر شد. محدودیتی که خیلی‌ها آن را عاملی برای جلوگیری از نوسان‌های هیجانی می‌دانند و می‌گویند اگر این محدودیت وجود نداشته باشد ممکن است در مدت کوتاهی سهامداران بخش بزرگی از سرمایه‌شان را از دست بدهند.

روزنامه هفت صبح در ادامه نوشت: اما در طرف مقابل خیلی‌های دیگر این محدودیت را مقصر اصلی ریزش بورس در ماه‌های اخیر می‌دانند. کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران با برگزاری یک نظرسنجی از مدیران نهادهای مالی عضو این کانون که اغلب از صندوق‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردانی و … هستند، تکلیف دامنه نوسان را مشخص کرده است. در این نظرسنجی ۹۳درصد مدیران و فعالان بازار سرمایه به حذف دامنه نوسان در بورس رای داده‌اند.

مزایای حذف دامنه نوسان

موافقان حذف دامنه نوسان قیمت‌ها در بورس تاکید زیادی روی جمع شدن بساط صف‌نشینی دارند. آن‌ها مزیت اصلی حذف دامنه نوسان را حذف صف‌های خرید و فروش می‌دانند و می‌گویند با بازتر شدن دامنه نوسان قیمت‌ها شفاف می‌شوند و شاهد تعادل سریع‌تر سهام خواهیم بود. زمانی که محدودیتی برای دامنه نوسان وجود نداشته باشد، قیمت سهام تا زمانی که تقاضا وجود داشته باشد بالا می‌رود و دیگر شاهد تشکیل صف روی مرز دامنه نخواهیم بود.

این مورد باعث می‌شود اگر تقاضا برای خرید یا فروش سهام آنقدری زیاد باشد که موجب نوسان بیش از پنج درصدی قیمت سهام شود، به راحتی این اتفاق خواهد افتاد و صف‌های خرید و فروش چند روز و چند هفته پشت سر هم تکرار نمی‌شوند. درصورتی که با محدودیت دامنه نوسان شاهد ریزش فرسایشی بورس در سه ماه اخیر بودیم. موافقان حذف دامنه نوسان اعتقاد دارند در صورتی که این محدودیت وجود نداشت، بازار سهام خیلی زودتر به تعادل می‌رسید و معاملات به حالت عادی برمی‌گشت.

از جمله دیگر مزایایی که موافقان حذف دامنه نوسان عنوان می‌کنند، این است که با حذف دامنه نوسان حجم معاملات و نقدشوندگی سهام افزایش پیدا می‌کند چراکه در شرایط فعلی خیلی از سهامداران تمایلی به خرید سهام در صف فروش یا تمایلی به فروش آن در صف خرید ندارند. این مورد با حذف دامنه نوسان کاملا معکوس می‌شوند، چون در این صورت زمانی که فشار عرضه افزایش پیدا کند، سهامدار عمده حتی شده برای حفاظت از دارایی‌های خود با خرید سهام از ریزش قیمت آن جلوگیری خواهد کرد و شاهد افزایش حجم معاملات خواهیم بود.

موافقان حذف دامنه نوسان اعتقاد دارند که کاهش محدودیت از پنج درصد به دو درصد باعث ترس بیشتر سهامداران و افزایش طول صف‌های فروش خواهد شد. کما اینکه این اتفاق اسفند سال گذشته بعد از تصمیم سازمان بورس برای کاهش دامنه نوسان تمام نمادها به دو درصد مشاهده شد. آن زمان تصمیم کاهش دامنه نوسان توسط وزارت اقتصاد لغو شد. شرکت‌کنندگان در نظرسنجی کانون نهادهای سرمایه‌گذاری می‌گویند هرچه دامنه نوسان محدودتر باشد، باعث کاهش حجم معاملات و کاهش نقدشوندگی سهام می‌شود و ریسک بازار را بیشتر می‌کند.

معایب حذف دامنه نوسان

مخالفان حذف دامنه نوسان با پذیرش مزایایی که برای آن مطرح می‌شود، می‌گویند با وجود تمام نقاط مثبت حذف دامنه نوسان باید توجه داشته داشته باشیم که این مورد در بازار بورس تهران می‌تواند خطرناک باشد. حمیدرضا مهرآور، کارشناس بازار سرمایه و یکی از مخالفان حذف دامنه نوسان می‌گوید در بازاری می‌توان دامنه نوسان را حذف کرد که از قدرت تحلیل بالایی برخوردار باشد، در این نوع بازار خرید و فروش بر اساس تحلیل صورت می‌گیرد، نه شایعه.

در بازار سرمایه ایران تازه واردها و بخشی از سهامداران متاسفانه با تحلیل وارد سهم نمی‌شوند. این دست سرمایه‌گذاران همزمان با ایجاد هر نوع شایعه از خود واکنش نشان داده و غالبا هم متضرر می‌شوند. مهرآور معتقد است زمانی که تحلیلگران بتوانند نقش خود را به درستی در بازار سهام ایفا کنند، به نوعی نسبت به اظهارنظرهای خود مسئولیت پذیر و پاسخگو باشند می‌توان دامنه نوسان را باز کرد. در حال حاضر شرایط برای چنین اتفاقی مناسب نیست.

حامد ستاک تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است با توجه به هیجان کلیت بازار سهام و حضور سرمایه گذاران تازه وارد وجود دامنه نوسان به صورت کلی در حال حاضر برای بازار سرمایه مفید ارزیابی می‌شود. از طرف دیگر یاسر شریعت کارشناس بازار سرمایه می‌گوید در حال حاضر شرایط لازم به لحاظ روانی و عمق بازار به حد کافی نیست که دامنه نوسان حذف شود. باید توجه داشته باشید که با حذف محدودیت دامنه نوسان، در صورتی که حجم معاملات در یک نماد پایین باشد و بازارگردان‌ها به وظیفه خود عمل نکنند، ممکن است قیمت سهام یک شرکت در چند دقیقه ریزش سنگینی را تجربه کند.