سلام نو – سرویس بین الملل: نیوم شهری جدید در شمال عربستان سعودی و در کرانه دریای سرخ که قرار بود نماد عربستان مدرن و دوران جدید پادشاهی در این کشور باشد در دو روز گذشته به خاطر دیدار سه جانبه ولیعهد عربستان، نخست وزیر رژیم صهیونیستی و وزیر خارجه آمریکا مورد توجه قرار گرفت.
خبر این دیدار توسط طرف عربستانی به نرمی تکذیب شد و وزیر خارجه سعودی چنین دیداری را انکار کرد، در طرف مقابل رسانههای رژیم صهیونیستی که چنین دیداری را دست آوردی بزرگ میدانند با آب و تاب از آن سخن میگویند، هرچند بنیامین نتانیاهو هنوز اظهار نظر صریحی در این رابطه نکرده.
با وجود تکذیب مقامات سعودی روزنامه والاستریت ژورنال روز دوشنبه با انتشار گزارشی به نقل از دو مشاور ارشد دربار عربستان تایید کرد که دیداری میان ولیعهد سعودی و مقامهای اسرائیلی صورت گرفته. به گفته این منابع دستور کار این گفتوگوها موضوعات مرتبط با ایران و عادیسازی روابط بود، اما هیچ توافق جدی در این گفتوگوها به دست نیامد
خبرنگاران میگویند پرواز نتانیاهو به شهر نیوم در ساحل دریای سرخ در سایتهای ردیابی پرواز رصد شده است. خود نتانیاهو هم گفته که سالها است درباره این مسائل سکوت کرده و حالا هم قصد ندارد این سکوت را بشکند. با این همه تاکید کرده که "سالهاست که از هیچ تلاشی برای تقویت اسرائیل و توسعه حلقه صلح فروگذار نکرده."
برخی هدف از این دیدار که درست در آستانه خروج دونالد ترامپ از کاخ سفید انجام شده است را حمله به ایران دانستند. به باور این گروه عربستان و اسرائیل در پی این هستند که پیش از خروج ترامپ از کاخ سفید هر طور که شده او را برای حمله به ایران راضی کنند، ولی با توجه به گزارشهایی که از مخالفت پمپئو با حمله به ایران مخابره شده بعید است که او در نشستی با این هدف شرکت کند.
با این تفاسیر به نظر میرسد دلیل اصلی این دیدار پنهانی نخست تلاش برای عادی سازی روابط ریاض-تل آویو پیش از پایان دوران ترامپ و بعد رایزنی درباره آینده روابط ایران و آمریکا است.
پایگاه اینترنتی روزنامه یدیعوت آحارونوت در گزارشی به نقل از منابع اسرائیلی «حاضر در گفتوگوها» نوشته که محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی شخصا در مورد علنی شدن این دیدار موافقت کرده است و اصراری بر محرمانه ماندن آن نداشته است. به نوشته این رسانه عبری زبان، علاوه بر بنیامین نتانیاهو و محمد بن سلمان، مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا و یوسی کوهن، فرمانده موساد -سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی- هم در این دیدار حضور داشتهاند.
در طرف دیگر به جز مسئله ایران، در حال حاضر آمریکا به طور جدی خواستار این است تا روابط اسرائیل و عربستان زودتر عادی شود تا آخرین مانع بزرگ دنیای عرب هم از پیش روی اسرائیل برداشته شود. در طرف مقابل اسرائیل و عربستان هم تنها و تنها خواستار یک چیز هستند؛ عدم انجام هرگونه مذاکره بین ایران و آمریکا.
تنها نگاهی به روند مذاکرات برجام و بعد هم خروج آمریکا از آن، نقش پررنگ محور عبری-عربی را در مخالفت با مذاکرات ایران و آمریکا آشکار میکند. عربستان جلوتر از اسرائیل جدیترین عامل به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران و آمریکا در ژنو بود. همچنین لابیهای وابسته به عربستان و امارات جدیترین عاملهای فعال علیه برجام در آمریکا بودند و پروژه خروج آمریکا از برجام را به شکل جدی پیگیری میکردند.
حالا با حضور بایدن در کاخ سفید و بازگشت طراحان برجام به وزارت خارجه این کشور، عربستان با همراهی اسرائیل حملات دوباره به برجام را شروع کرده و برای مذاکره احتمالی ایران و آمریکا شرط گذاشته است.
سفیر عربستان سعودی در سازمان ملل تصمیم بایدن برای بازگشت به توافق هسته ای را سادهلوحی تلقی کرده و گفته شکست برجام به همه ثابت شده. فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی گفت که کشورش باید در هر مذاکره احتمالی بین دولت آمریکا و ایران در مورد توافق هستهای جدید مشارکت داشته باشد.
باید صبر کرد و دید این دیدار آن نتیجهای که باید را روی مذاکرات آینده ایران و آمریکا یا روابط تل آویوو و ریاض دارد یا خیر؟ هیات حاکمه عربستان همچون ولیعهدش جسارت به خرج میدهد و علنی و با آغوش باز به استقبال اسرائیل میرود یا همچنان محافظهکار رفتار میکند؟ سوال مهم دیگر این است که آیا یک بار دیگر محور عربستان و اسرائیل توان کارشکنی در راه مذاکره ایران و آمریکا را دارد یا خیر؟ آیا رویاهای مشترک بن سلمان و نتانیاهو برای آینده خاورمیانه تعبیر میشود یا بار دیگر رویای این محور شوم به کابوس بدل میشود؟
نظر شما