سلام نو – سرویس سیاسی: به جز علی لاریجانی و ابراهیم رئیسی اکثر گزینه‌های مهم انتخاباتی اصولگرایان سرداران سابق یا حتی فعلی سپاه و از چهره‌های شناخته شده نظامی کشور هستند. حتی حمیدرضا ترقی هم اخیرا تایید کرده که از ۱۵ نامزد اول اصولگرایان ۵ نفر نظامی هستند که به نظر او چندان هم زیاد نیست.
سایه کمرنگ ایده روی کارآمدن یک رئیس جمهور نظامی در سال ۹۲ به چشم می‌خورد و با توجه به شرایط منطقه، برخی حضور یک نظامی در راس امور را برای منافع ملی ایران مفیدتر می‌دانستند. در نهایت با پیروزی حسن روحانی یکی از سیاسی-امنیتی‌ترین چهره‌های نظام به ریاست جمهوری رسید تا در شرایط خاص منطقه فهم درستی از مسائل امنیتی و نظامی نیز داشته باشد.
با این همه پس از سال ۹۶ ایده رئیس جمهور نظامی، به عنوان عامل اقتدارزا، این بار به شکلی جدی‌تر و به صورت شفاف‌تر بیان شد. از جمله حسین الله کرم به عنوان یکی از حامیان اصلی این ایده در گفت‌وگویی در بهار ۹۷ یک فرد نظامی استراتژیک را برای ریاست جمهوری شایسته‌تر دانست و این ایده را نیز به شکل جدی تعقیب کرد.
اما چرا برخی حضور یک نظامی در راس قوه مجریه را مناسب می‌دانند؟ الله کرم در گفت‌وگوی اخیر خود با نامه نیوز درباره دلیل این علاقه می‌گوید: برخی معتقدند مردم دنبال فردی هستند که بتواند اقتدار را به قوه مجریه بازگرداند. از این رو بحث نامزدی افراد نظامی، خصوصا پاسداران و یا کسانی که سابقه پاسداری دارند مطرح شده است.
سردار اسماعیل کوثری که سال‌ها نماینده مجلس بوده و به تازگی دوباره لباس نظامی پوشیده از دیگر حامیان به قدرت رسیدن نظامیان است و معتقد است نظامیان از ورود به دسته بندی سیاسی منع شده‌اند و در عالم سیاست و کلان نظام اصلا مشکلی نیست که ورود کنند.
وی با مقایسه نظامیان با سیاست‌مداران می‌گوید: الان آن سیاسیونی که ۴۰ سال مسئولیت بر عهده گرفتند، چه کار کردند؟ ما باید اینها را با هم مقایسه کنیم، نه اینکه فقط مردم را بترسانیم و از واژه نظامی استفاده کنیم. این مسائل، مسائل انحرافی است که می‌گویند مثلا نظامی‌ها فلان‌طور هستند؛ چون آنها ترس از این دارند که نظامی‌ها با فداکاری‌های‌شان بین مردم محبوب‌تر شوند. اینها از این می‌ترسند که نظامی‌ها مسئولیت بگیرند و کار را دنبال کنند و مقابل دشمن محکم‌تر بایستند.
حامیان ایده رئیس جمهور نظامی به سابقه تاریخی حکمرانی در ایران نگاه می‌کنند و اقتدار حاکم را مهم‌ترین عامل اقبال مردم به او می‌دانند و معقتدند چهره‌ای با سابقه نظامی هم توان بازیابی این اقتدار تاریخی را دارد و هم توان هماهنگ کردن سپاه، دولت و مجلس را.
از شمخانی تا قاسمی؛ سرداران در صف پاستور
بر اساس همین ایده تا این لحظه ۵ گزینه نظامی اصولگرا و یک گزینه نظامی اصلاح‌طلب برای ریاست جمهوری مطرح شده‌اند. محسن رضایی، حسین دهقان، سعید محمد، رستم قاسمی و محمد باقر قالیباف پنج چهره نظامی اصولگرایان و علی شمخانی تک چهره نظامی اصلاح‌طلبان است که توان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری را دارند.
رستم قاسمی به خاطر سابقه حضور ناخوشایند در دولت احمدی‌نژاد و جذاب نبودن از دیگر گزینه‌ها شانس کمتری دارد. از سوی دیگر در چند ماه گذشته اخباری منتشر شده که بر اساس توافقی ضمنی بین دهقان، قالیباف، رضایی و شمخانی قرار شده یک نفر از این جمع چهار نفر وارد انتخابات شود که تا این لحظه حسین دهقان رسما اعلام کرده نامزد انتخابات ۱۴۰۰ می‌شود.
سعید محمد هم هر چند به گفته منابع مختلف فعلا سودای ریاست جمهوری ندارد اما به خاطر جوانی، حضور در راس قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء، عدم اظهار نظر سیاسی جدی و البته سابقه روشن در حوزه تحصیلی خود گزینه‌ای به شدت جذاب برای تشکیل دولت جوان و حزب اللهی است و حتی به باور برخی گزینه‌ای است که توان اجماع سازی جدی میان اصولگرایان را دارد و همین حالا هم کمپین‌های دعوت از او به راه افتاده.
از جمع این چهره‌ها رضایی و قالیباف بیش از یک بار و شمخانی یک بار با جواب رد مردم در انتخابات ریاست جمهوری مواجه شده‌اند و تنها کامیابی مجموع این چهره‌ها در انتخابات‌ها پیروزی قالیباف در انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه تهران بود که آن هم کم مشارکت‌ترین انتخابات تاریخ جمهوری اسلامی بود.
اقبال مردم به نظامیان؛ مانع بزرگ پیروزی
بر اساس همین ناکامی پیوسته در رسیدن به کرسی ریاست جمهوری، بسیاری مثل علی مطهری معتقدند مردم در نهایت دست رد به سینه نظامیان می‌زنند.
مطهری هم‌چنین با فساد زا بودن تمرکز قدرت نظامی، سیاسی، اقتصادی و رسانه‌ای در یک فرد می‌گوید: این مطلب یک جنگ روانی نیست؛ بلکه مخالفان رئیس‌جمهورشدن نظامیان مصلحت کشور را در نظر می‌گیرند. اینکه ما یک رئیس‌جمهور نظامی داشته باشیم، به معنی قحط‌الرجال است و اینکه ما نیروی غیرنظامی در حد ریاست‌جمهوری نداریم و مجبور شده‌ایم از میان نظامی‌ها رئیس‌جمهور انتخاب کنیم. این به صلاح کشور نیست.
مطهری برخلاف کوثری معتقد است نظامیان به هیچ شکلی نباید وارد سیاست شوند و اگر قصد ورود به سیاست را دارند باید از ارتش یا سپاه به طور کامل خارج شوند و اگر چنین کاری نکنند و یک نظامی به قدرت برسد صورت خوشی ندارد و حکومت‌های گذشته ترکیه و پاکستان تداعی می‌شود.
مسیح مهاجری، مدیر مسئول روزنامه جمهوری اسلامی نیز مجموعه حضور نظامیان در حوزه‌های سیاسی را چه در مجالس اخیر و چه در دولت نهم و دهم موفق ندانست و این پرسش را مطرح کرد که "نظامیان را چه شده است که می‌خواهند خدمت به امنیت وطن را رها کنند و وارد سیاست شوند؟"
احمد زیدآبادی، تحلیلگر سیاسی و روزنامه‌نگار اما نگاه دیگری به ماجرا دارد. وی با اشاره به مسئله دولت پنهان می‌گوید که اگر اصلاح‌طلبان معتقد به وجود دولت پنهان یا موازی هستند نگرانی آنان از تسخیر پاستور توسط نظامی‌ها چندان موجه نیست. به نظر زیدآبادی با حضور یک نظامی در راس قدرت آنچه که از دولت پنهان گفته می‌شود در نزد افکار عمومی علنی و آشکار می‌شود.
از میان گزینه‌های مطرح شده محمدباقر قالیباف به عنوان موفق‌ترین نظامی دنیای سیاست سه بار طعم تلخ شکست را در انتخابات را چشیده است. با شرایط فعلی بعید است در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری چه قالیباف و چه چهره مورد حمایتش مثل حسین دهقان و چه دیگر هم لباسان سابقش بدون اجماع اصولگرایان شانسی برای فتح پاستور داشته باشند.
نظر شما