جو بایدن؛ رئیس جمهوری که پوتین دوستش ندارد

سلام نو – سرویس بین‌الملل: هرچند برای ما ایرانی‌ها مهم‌ترین مسئله درباره آمریکا بازگشت رئیس جمهور جدید آن به برجام و شیوه تعامل جو بایدن با ایران است، اما برای بسیاری از کشورهای دنیا شیوه تعامل بایدن با چین و به خصوص روسیه اهمیت فراوانی دارد، روسیه‌ای که هم‌چنان از تهدیدهای رده اول علیه ایالات متحده به حساب می‌آید.

بسیاری دوران دونالد ترامپ برای روس‌ها را بسیار پر بار می‌دانند. ترامپ با رفتارها و عملکرد خود هژمونی آمریکا در جهان را خدشه‌دار کرد، به متحدین سنتی آمریکا پشت کرد و در جایی مثل سوریه باعث پیروزی‌های پی در پی روس‌ها شد. در کنار این‌ها دونالد ترامپ بی پرده شیفته ولادمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه است و او را تحسین کرده است.

با این تفاسیر و با توجه به سابقه و جایگاه بایدن، طبیعی است که روس‌ها چندان به حضور او در کاخ سفید روی خوش نشان ندهند. روسیه در کنار چین دو کشور مهمی هستند که واکنش رسمی به اعلام پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را به مشخص شدن و تایید نتایج نهایی انتخابات موکول کرده‌اند.

دمیتری پسکوف، سخنگوی ولادمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه گفت: "کار درست این است که منتظر شویم تا نتایج رسمی اعلام شود."

پسکوف هر چند گفت که پوتین با هر رهبری در آمریکا همکاری خواهد کرد، اما با اشاره به دعوای حقوقی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا علیه نتایج اعلام‌شده، به "فرآیندهای قانونی" در انتخابات آمریکا اشاره کرد و گفت با وجود میل کرملین به عادی سازی روابط، هر تبریکی به بایدن منوط به قطعی شدن وضعیت در آمریکا است.

با این همه به نظر می‌رسد نباید انتظار تحولی عجیب در روابط مسکو و واشنگتن را داشت. لئونید سلوتسکی، رئیس کمیسیون امور بین الملل دومای روسیه نیز هرچند از اعلام آمادگی برای عادی سازی روابط به خصوص در سطح پارلمانی سخن گفت ولی با اشاره به سوابق و مواضع بایدن علیه روسیه گفت که بایدن در دوره ای که معاون رئیس جمهوری آمریکا بود شخصا تحریم ها علیه روسیه را آغاز کرد.

آن چنان که به نظر می‌رسد و نیویورک تایمز هم در تحلیل خود اشاره کرده نشانه‌های اولیه به ما یادآوری می‌کند که ولادمیر پوتین خود را برای یک رابطه عمیقا خصومت‌آمیز با رئیس‌جمهور بعدی آمریکا آماده می‌کند، رئیس جمهوری که به صراحت از ضرورت مهار روسیه سخن گفته است.

پوتین هم‌چنین مواضع بایدن علیه شخص خودش را خوب به خاطر دارد. آن چنان که رسانه‌ها گزارش دادند بایدن در زمان تصدی پست معاون رئیس جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۱ گفته بود که اگر او به جای پوتین بود، دوباره نامزد انتخابات نمیشد چون برای روسیه و شخص پوتین بد است.

روس‌ها هرچند از روابط با ترامپ هم دل خوشی ندارند ولی رفتار او در عرصه بین الملل باعث ایجاد فرصت‌هایی برای آنان شد که با ظهور بایدن از دست می‌رود. کرملین هم‌چنین پش‌بینی می‌کند که با حضور بایدن در کاخ سفید موج جدیدی از تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه اعمال شود.

با این حال روس‌ها برای بایدن یک نقطه قوت هم قائل هستند و آن پیش‌بینی پذیری است. به نوشته رسانه‌های روسی بایدن حداقل رفتاری قابل پیش‌بینی‌تر از ترامپ خواهد داشت و این توافق در برخی زمینه‌ها را تا حدودی ممکن‌تر می‌کند مثل توافق کاهش زرادخانه اتمی آمریکا و روسیه که قرار است فوریه آینده منقضی شود و بایدن وعده داده به محض استقرار در کاخ سفید برای تمدید آن اقدام کند.

در مجموع روابط بایدن و پوتین روابطی پرتنش خواهد بود، چون هر دو طرف نماد سیاستمدارانی هستند که طرف مقابل از آن‌ها بیزار است. برای روس‌ها بایدن یک آمریکایی کلاسیک است که روسیه را تهدید بزرگ می‌داند، از بهانه دموکراسی و حقوق بشر برای مداخله در هر نقطه‌ای از جهان استفاده می‌کند و روابط با اروپا را عمق می‌بخشد. پوتین نیز برای طرف مقابل نماد دیکتاتورِ روسی است که به ارزش‌های آمریکا احترام نمی‌گذارد، با آمریکا از موضع قدرت برخورد می‌کند و در بسیاری از مواقع در حوزه نفوذ آمریکا ظاهر می‌شود.