سلام نو – سرویس بین الملل: حالا بیش از نیم قرن است که الکساندر لوکاشنکو با آن چهره یخی و بی‌حس مرد اول بلاروس است. درست از انتخابات ریاست جمهوری ۱۹۹۴ او با انتخابات‌هایی نمایشی به صورت پی در پی و رای بالای ۸۰ درصد به عنوان رئیس جمهور بلاروس انتخاب می‌شود تا لقب آخرین دیکتاتور اروپا را یدک بکشد.
او هرچند در چند سال اخیر با آزاد کردن زندانیان سیاسی و دوری از روسیه سعی داشت اعتماد غرب را جلب و تحریم‌های بلاروس را لغو کند اما در نهایت حاضر به کوتاه آمدن در انتخابات ریاست جمهوری نشد تا بلاروس درگیر اعتراضاتی دامنه دار شود.
اعتراضات هر روز گسترش بیشتری می‌یابد تا جایی که به نظر می‌رسد حدود ۲۰۰ هزار نفر در تظاهرات روز گذشته در پایتخت این کشور شرکت کرده باشند. اعتراضات اخیر بلاروس تا این لحظه بر اساس آمار رسمی بیش از شش هزار نفر بازداشت و دو نفر کشته داشته.
تمام ماجرا از جایی شروع شد که سویتلانا تسیخانوسکایا، نامزد اصلی مخالفان در انتخابات ریاست جمهوری بلاروس، پیروزی لوکاشنکو با ۸۰ درصد آرا را نپذیرفت و به این مسئله اعتراض کرد و حتی مدعی شد در برخی مناطق خودش بیش از ۹۰ درصد رای داشته، همین اعتراض موجی اعتراضی علیه رئیس جمهور بلاروس را به همراه داشت.
تسیخانوسکایا، ۳۷ ساله و معلم سابق زبان انگلیسی است که هیچ تجربه سیاسی ندارد و بعد از بازداشت همسرش که یک وبلاگ نویس منتقد لوکاشنکو است وارد کارزا انتخاباتی شد. او در واقع به جای همسرش نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد.
با این همه تسیخانوسکایا روز سه شنبه در یک پیام ویدئویی که به وضوح از روی یک متن از پیش آماده شده خوانده می‌شد از هوادارانش عذرخواهی کرد و گفت به تصمیم خودش کشور را ترک کرده و به لیتوانی رفته است.
او در بخشی از ویدئو خواستار توقف اعتراضات شد و خطاب به مردم گفت: «تصمیم بسیاری دشواری بود. می‌دانم که برخی از شما مرا درک می‌کنید و برخی دیگر مرا محکوم می‌کنید و از من متنفر خواهید شد. خدا نکند شما با تصمیمی که من با آن مواجه بودم روبرو شوید.»
این حرف‌ها در حالی زده می‌شود که او پس از اعلام نتایج رای گیری گفته بود نتیجه انتخابات را به چالش خواهد کشید و آخرین بار در حالی دیده شده که قصد داشت برای ثبت شکایت رسمی به مراجع مربوطه در بلاروس مراجعه کند. به باور اطرافیان تسیخانوسکایا او به واسطه حضور همسرش در زندان تحت فشار قرار گرفته و مجبور به خروج از کشور شده است و پیام ویدئویی اخیر را نیز تحت فشار منتشر کرده.
با این همه او در آخرین پیام‌های خود از شورای هماهنگی متشکل از" فعالان جامعه مدنی، نخبگان بلاروس و متخصصان "خواست تا در زمینه انتقال قدرت کار کنند و از جامعه جهانی و کشورهای اروپایی خواست تا به سازماندهی گفتگو با مقامات بلاروس کمک کنند. او هم‌چنین برای رهبری کشور اعلام آمادگی کرد.
اتحادیه اروپا و آمریکا خواستار کناره‌گیری لوکاشنکو شده‌اند. از جمله اولاف شولتس، وزیر دارایی و معاون صدر اعظم آلمان با تاکید بر اینکه "الکساندر لوکاشنکو" هر گونه مشروعیت برای حکومت کردن در بلاروس را از دست داده، خواستار کناره گیری او شد.
دومینک راب، وزیر امور خارجه انگلیس نیز مدعی شد در انتخابات بلاروس تقلب شده.او با متقلبانه خواندن انتخابات ریاست جمهوری بلاروس و رد نتایج آن، خواهان انجام تحقیقات مستقل شد. هایکو ماس ، وزیر امور خارجه آلمان هم اعلام کرده تحریم‌های پیشین بلاروس به صورت فوری علیه این کشور اعمال می‌شود.
در طرف مقابل روسیه و چین هرگونه دخالت خارجی در بلاروس را محکوم کرده‌اند و آنطور که لوکاشنکو گفته او و ولادمیر پوتین به توافق رسیدند که در صورت درخواست کشور بلاروس، روسیه برای تأمین امنیت در آن کشور کمک لازم را خواهد کرد.
با این همه حداقل شواهد نشان می‌دهد که پوتین با وجود ایستادن رو به روی رقبای غربی خود، میل و اصرار چندانی به حمایت از شخص لوکاشنکو ندارد و در حال کار بر روی گزینه‌های دیگری است، گزینه‌هایی که با وجود روس‌گرایی پررنگ‌تر محبوبیت خوبی نیز بین مردم دارند.
حالا باید دید رئیس جمهور بلاروس می‌تواند بار دیگر با توسل به زور و قدرت به کرسی ریاست جمهوری تکیه بزند یا این بار کرسی خود را به یک جایگزین روس‌گرا یا رقیب‌گرا تحویل می‌دهد.
نظر شما