سلام نو – سرویس سیاسی: هر چقدر که صدا و سیما را رسانه‌ای غیر حرفه‌ای و عموما جناحی بدانیم، باز هم گاهی با برخی رخدادهای عجیب و غریبی که در یکی بزرگ‌ترین سازمان‌های رسانه‌ای جهان رخ می‌دهد ما را شگفت زده می‌کند.
تازه‌ترین شاهکار صدا و سیما به کنایه‌ای برمی‌گردد که در اخبار ساعت ۱۴ به باراک اوباما، رئیس جمهور سابق آمریکا زده شد. در این بخش خبری از اوباما به عنوان "رئیس‌جمهور به ظاهر سیاه‌پوست سابق آمریکا" یاد شد که برای به دست آوردن دل سیاه‌پوستان معترض به تبعیض نژادی، به این مسئله اعتراض کرده و به تبعیض ساختاری در آمریکا اشاره‌ای نکرده.
همین عبارت و خطای به ظاهر کوچک و جزئی باعث شد موجی از واکنش علیه صدا و سیما شکل بگیرد و رسانه ملی برای چندمین بار به غیرحرفه‌ای گری، جانب داری آشکار و البته تبعیض نژادی متهم شود، اتهاماتی که البته به گفته سردبیر خبر ساعت ۱۴ چندان وارد نیست.
سردبیر خبر ۱۴ سیما در پاسخ به حواشی پیش آمده در پخش خبر اعتراض ها به بی عدالتی در آمریکا در بخش خبری ۱۴ جمعه دهم مرداد ۹۹ گفت:«منظور از عبارت «رئیس جمهور به ظاهر سیاه پوست آمریکا» این بود که آقای اوباما فقط ظاهرش سیاه پوست است اما مدافع حقوق سیاهان آمریکا نیست، که به علت سهو در نگارش خبر، دچار کژتابی عبارت شد و برخی مخاطبان آن را به گونه ای دیگر برداشت کردند. لذا بابت این سهو قلم از مخاطبان عزیز و فهیم عذرخواهی می شود.»
سردبیر خبر ۱۴ حرف غلطی نمی‌زند و قصد توجیه خود را ندارد. اگر کمی به عبارت به کار رفته دقت کنیم می‌بینیم که واقعا چنین چیزی مدنظر بوده، اما مشکل این‌جا است که در بخش خبری که فرصت فکر روی اخبار آن چنان برای مخاطب مهیا نیست باید عباراتی روشن، واضح، بدون کژتابی و البته بدون تمسخر به کار برده شود، نه اینکه خبر به شیوه بولتن‌های سیاسی و با جهت‌گیری این چنین آشکار و توی ذوق زننده‌ای نوشته و خوانده شود.
نکته دیگری که قابل توجه است سویه‌های نژاد پرستانه چنین تنظیم خبری است. در روزهایی که حساسیت جهانی نسبت به نژاد پرستی و اقلیت ستیزی افزایش یافته، خبر یکی از مهم‌ترین بخش‌های خبری صدا و سیما به گونه‌ای تنظیم می‌شود که حس نژادپرستانه از آن گرفته می‌شود، هرچند که مشخص است مجموعه خبر سیما چنین قصدی نداشته و این حس محصول کم دقتی است ولی وقتی رسانه‌ای مدعی حمایت از اعتراضات ضد نژاد پرستی است در این مورد هم باید دقت کند.
اما به کار بردن عبارت به ظاهر در بخش خبری ساعت ۱۴ باعث برانگیخته شدن واکنش مردم در فضای مجازی هم شد، به خصوص واکنش‌هایی طعنه برانگیز نسبت به برخی ایرادات و کاستی‌های امروز ایران و مردم از سیستم بانکداری تا صدا و سیما را با لفظ به ظاهر مورد نقد قرار دادند.
حسین دهباشی، روزنامه‌نگار و مستند ساز در توییتی با اشاره به عبارت به ظاهر نوشت:
این به ظاهر را پیش چه اوصافی که نمی‌شود گذاشت! دانشگاهِ به‌ظاهر آزاد. بانک‌داریِ به‌ظاهر اسلامی. مبانی به‌ظاهر قانونِ‌اساسی. دولت به‌ظاهر فلان. مجلس به‌ظاهر بهمان. رسانه‌ی به‌ظاهر ملّی. زندگی به‌ظاهر مجازی. آدم‌های به‌ظاهر رفیق. دودوتای به‌ظاهر چهارتا. آتش‌فشان‌های به‌ظاهر آرام.
مرجان لقایی نیز با اشاره به عذرخواهی دبیر خبر ساعت ۱۴ در توییتی نوشت:
همین سهو قلم که اقای سردبیر بخش خبر صدا و سیما درباره “رییس جمهور به ظاهر سیاه پوست” فرمودن، اگر یک رسانه اصلاح طلب مرتکب میشد، امنه سادات پرده از چه رازهایی که در ۲۰:۳۰بر نمیداشت!
این سهو قلم و این رویکرد غیرحرفه‌ای در صدا و سیما بار دیگر ضعف‌های ریز و درشت رسانه ملی را به عموم جامعه یادآور شد، رسانه‌ای که مدت‌هاست در چشم مخاطب به ظاهر ملی است و به طور مکرر رسانه میلی خوانده می‌شود. رسانه‌ای که اصلاح‌طلب، اصولگرا و انقلابی معتقدند غیرحرفه‌ای و ناکارآمد است. رسانه‌ای که محمدرضا حیاتی تا عادل فردوسی‌پور را به خاطر استانداردهای غلط و سلیقه شخصی مدیران حذف می‌کند تا جایشان را اخبار گویان خام و میثاقی‌های غیرحرفه‌ای بگیرند.
سهو قلم اخیر هرچند در یکی از مهم‌ترین بخش‌های خبری صدا و سیما بود، اما در برابر اشتباهات دیگرِ رسانه ملی اشتباهی ساده، کم‌ضرر و حتی خنده‌دار است، اما بار دیگر به تمام تصمیم‌گیران صدا و سیما یادآور می‌شود که از نوک تا دامنه کوه مشکلات این سازمان رسانه‌ای از آب بیرون زده و باید زودتر به فکر اصلاح رسانه ملی بود.
نظر شما